Ծավալաչափ, անկանոն ձև ունեցող մարմինների ծավալը որոշելու սարք։ Ծավալաչափի աշխատանքը հիմնված է անոթի մեջ ընկղմված մարմնի դուրս մղած հեղուկի ծավալը չափելու վրա։ Հաշվարկը կատարվում է անոթի հետ հաղորդակից ուղղաձիգ տեղադրված աստիճանավորած թափանցիկ խողովակով։


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 119