Լարկոյի թանգարան
Լարկոյի թանգարան (պաշտոնապես հայտնի է որպես Ռաֆայել Լարկո Հերերայի հնագիտական թանգարան, իսպաներեն՝ Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera), նախակոլումբիական արվեստի մասնավոր սեփականություն հանդիսացող թանգարան, որը գտնվում է Պերուի Լիմայի Պուեբլո Լիբրե շրջանում։ Թանգարանը գտնվում է 18-րդ դարի փոխարքայական շենքում։ Այն ցուցադրում է ժամանակագրական պատկերասրահներ, որոնք ներկայացնում են պերուական նախակոլումբիական պատմության 5000 տարվա մանրակրկիտ ակնարկ։ Այն հայտնի է նախակոլումբիական էրոտիկ խեցեղենի իր պատկերասրահով։
Լարկոյի թանգարան | |
---|---|
Տեսակ | հնագիտական թանգարան |
Երկիր | Պերու |
Տեղագրություն | Լիմա |
Հասցե | Av. Simón Bolívar 1515 |
Հիմնադրվել է | 1926 |
Հիմնադիր | Rafael Larco Hoyle?[1] |
Կայք | museolarco.org |
Պատմություն
խմբագրել1925 թվականին Ռաֆայել Լարկո Հերերան իր եղբոր՝ Ալֆրեդո Հոյլից ձեռք բերեց ծաղկամանների և այլ հնագիտական նմուշների հավաքածու։ Ընդհանուր առմամբ կար մոտ 600 կերամիկական կտոր։ Այս առարկաների ժամանումը կոլեկցիոների ոգևորությունը բորբոքեց նրա որդու՝ Ռաֆայել Լարկո Հոյլի մոտ։ Շուտով Լարկո Հերերան թողեց իր որդուն՝ ղեկավարելու հավաքածուն, և այդ կտորները ավարտեցին Ռաֆայել Լարկո Հերերայի թանգարանի առաջին հավաքածուն։ Այդ նույն տարում Լարկո Հոյլը որոշ խորհուրդներ ստացավ իր հորեղբոր՝ Լիմայի առաջին թանգարանի հիմնադիր Վիկտոր Լարկո Հերերայից։ Նա Լարկո Հոյլին հորդորեց Լիմայում ստեղծել նոր թանգարան, որը կարող է պաշտպանել բոլոր հնագիտական մասունքները, որոնք շարունակաբար արդյունահանվում էին գաղտնի էքսկավատորների կողմից։ Լարկո Հոյլը համաձայնեց իր հորեղբոր հետ և սկսեց ստեղծել թանգարան, որը կշարունակի իր հայրը։
Լիմայում կան շատ թանգարաններ, բայց այստեղի ցուցանմուշները ունեն երեք հազար տարվա պատմություն բոլոր քաղաքակրթությունների կողմից, որոնք անցել են Պերուի հողերով։ Բացի այդ, թանգարանը աշխատում է փոխարքայության հին տանը որը կառուցվել է 9-րդ դարում `ինքնին գեղեցկություն և արվեստի գործ։ Այն աշխատում է երկուշաբթիից կիրակի օրերին :Մշտական ցուցահանդեսը իսպաներեն, անգլերեն, ֆրանսերեն, իտալերեն, ճապոներեն և գերմաներեն լեզուներով է[2]։
ժառանգությունը. Լարկո Հոյլը գնել է երկու մեծ հավաքածու՝ 8000 կտոր Roa-ից և 6000 կտոր Carranza-ից։ Նա նաև գնեց մի քանի փոքր հավաքածուներ Չիկամա հովտում, Տրուխիլոյում, Վիրուում և Չիմբոտեում։ Մեկ տարվա ընթացքում հավաքածուն զգալիորեն աճել է, և ցուցափեղկերը տեղադրվել են Չիկլին կալվածքի մի փոքրիկ տանը։ 1926 թվականի հուլիսի 28-ին՝ Անկախության օրը, թանգարանը բացվեց հանրության համար որպես Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera։ Լարկոյի թանգարանն այժմ իր հավաքածուի մի մասը տրամադրում է իր դուստր թանգարանին՝ Պերուի Կուսկո քաղաքում գտնվող Museo de Arte Precolombino (Նախակոլումբիական արվեստի թանգարան)։ Հավաքածուն զգալիորեն աճել էր, և ցուցափեղկերը տեղադրվեցին Չիկլին կալվածքի մի փոքրիկ տանը։ 1926 թվականի հուլիսի 28-ին՝ Անկախության օրը, թանգարանը բացվեց հանրության համար որպես Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera։ Լարկոյի թանգարանն այժմ իր հավաքածուի մի մասը տրամադրում է իր դուստր թանգարանին՝ Պերուի Կուսկո քաղաքում գտնվող Museo de Arte Precolombino (Նախակոլումբիական արվեստի թանգարան)[3]։
Ցուցադրություններ
խմբագրելՄշտական ցուցանմուշներ
Թանգարանն ունի մի քանի մշտական ցուցադրություններ։ Ոսկու և արծաթի պատկերասրահը ցուցադրում է զարդերի ամենամեծ հավաքածուն, որն օգտագործել են նախակոլումբիական Պերուի շատ նշանավոր կառավարիչներ։ Այն ներառում է թագերի, ականջօղերի, քթի համար նախատեսված զարդերի, հագուստի, դիմակների և ծաղկամանների հավաքածու՝ նուրբ մշակված ոսկով և զարդարված կիսաթանկարժեք քարերով։ Հին պերուական մշակույթները իրենց առօրյան ներկայացնում էին կերամիկայի մեջ, և այս պատկերասրահում պահվում է էրոտիկ կերամիկայի աշխարհի ամենամեծ հավաքածուն։ Մշակույթների պատկերասրահը ցուցադրում է պերուական նախակոլումբիական պատմության 10000-ամյակը։ Ժամանակագրության վրա հիմնված այս պատկերասրահը այցելուներին տրամադրում է համապարփակ պատկերացում այն մշակույթների մասին, որոնք գոյություն են ունեցել նախակոլումբիական Պերուում գոյություն ունեցող բնիկ արվեստի միջոցով, որը գոյատևել է 16-րդ դարի իսպանական նվաճումից ի վեր։ Այս դահլիճը բաժանված է չորս մասերի՝ հյուսիսային, կենտրոնական, հարավային և մշակույթներ լեռնաշխարհից։ Հյուսիսային մասից՝ Կուպիսնիկ, Վիկուս, Մոչիկա և Չիմու; Կենտրոնական մասից՝ Լիմա և Չանկայ; Հարավային մասից՝ Պարակաս, Նասկա և Չինչա; Լեռնաշխարհից՝ Չավին, Տիահուանակո, Հուարի և Ինկա։
Այլ պատկերասրահները ներառում են լիթիկան, կերամիկա, մետաղներ, տեքստիլ և պահեստ, որտեղ այցելուները հնարավորություն ունեն դիտելու թանգարանի դասակարգված հնագիտական առարկաների ամբողջ հավաքածուն[4]։
Միջազգային ցուցանմուշներ
Բացի իր մշտական ցուցանմուշներից, Լարկո թանգարանն իր հավաքածուները տրամադրում է աշխարհի մի շարք թանգարանների և մշակութային կենտրոնների։
Հետաքրքիր փաստեր
խմբագրելԹանգարանային պատկերասրահի խանութն ունի կերամիկական, մետաղական և տեքստիլի բազմատեսակ վերարտադրություններ, որոնք պատրաստված են հմուտ արհեստավորների կողմից ամբողջ Պերուից։ Թանգարանը պաշտոնականացրել է այս նախակոլումբիական արտեֆակտների վերարտադրման տեխնիկան և գնահատում է յուրաքանչյուր կտոր՝ որակ ապահովելու համար[3]։
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Berrin, Katherine & Larco Museum. The Spirit of Ancient Peru: Treasures from the Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera. New York:https://en.wikipedia.org/wiki/Thames_%26_Hudson, 1997