Էյ, Իրա՛ն (պարս.՝ ای ایران Էյ, Իրա՛ն), հանրաճանաչ պարսկական (իրանական) հայրենասիրական երգ, ընդունված 1979 թ։ Որպես օրհներգ շատ կարճ ժամանակ է ծառայել՝ Իրանի հեղափոխությունից հետո մինչ Իրանի Իսլամական Հանրապետության պաշտոնական օրհներգի ընդունումը, սակայն լայն տարածում ունի և պարսկական սփյուռքի ներկա ռեժիմի հակառակորդների կողմից օգտագործվում է որպես օրհներգ, որը տարբեր է Իրանի ներկա պետական օրհներգից։ Երգի բառերը գրվել են 1946 թ. Հոսեյն Գոլ-Գոլաբի կողմից, իսկ երաժշտության հեղինակը Ռուհոլլահ Խալեղին է, և առաջին անգամ կատարվել է Հոսեյն Բաննանի կողմից։ Օրհներգը անցումային էր, այն հաստատվեց հենց Փահլավիների տոհմի անկումից հետո, մինչև չգրվեց նորը։

Բնօրինակ տեքստը

խմբագրել
Պարսկերենի այբուբեն
Լատիներենի այբուբեն
Տառադարձված

ای ایران ای مرز پرگهر
ای خاکت سرچشمه هنر
دور از تو اندیشه بدان
پاینده مانی تو جاودان
ای دشمن ار تو سنگ خاره‌ای من آهنم
جان من فدای خاک پاک میهنم

:برگردان
مهر تو چون شد پیشه‌ام
دور از تو نیست اندیشه‌ام
در راه تو کی ارزشی دارد این جان ما
پاینده باد خاک ایران ما

سنگ کوهت در و گوهر است
خاک دشتت بهتر از زر است
مهرت از دل کی برون کنم
برگو بی‌مهر تو چون کنم
تا گردش جهان و دور آسمان به پاست
نور ایزدی همیشه رهنمای ماست

برگردان

ایران ای خرم بهشت من
روشن از تو سرنوشت من
گر آتش بارد به پیکرم
جز مهرت در دل نپرورم
از آب و خاک و مهر تو سرشته شد گلم
مهر اگر برون رود تهی شود دلم

برگردان[1][2][3][4]

Ej Iran ej mærze por gohær
Ej xakæt særcešmeje honær
Dur æz to ændišeje bædan
Pajænde mani to džavedan
Ej došmæn ær to sænge xareji, mæn ahænæm
Džane mæn fædaje xake pake mihænæm

Bærgærdan:
Mehre to con šod pišeæm
Dur æz to nist ændišeæm
Dær rahe to kej ærzeši daræd in džane ma
Pajænde bad xake Irane ma

Sænge kuhæt dorro gohær æst
Xake dæštæt behtær æz zæræst
Mehræt æz del kej borun konæm
Bærgu bimehre to cun konæm
Ta gærdeše džæhano dowre aseman bepast
Nure izædi hæmiše ræhnæmaje mast

Bærgærdan

Iran ej xorræm behešte mæn
Rowšæn æz to særnevešte mæn
Gær atæš baræd be pejkæræm
Džoz mehræt dær del næpærværæm
Æz abo xako mehre to serešte šod gelæm
Mehr ægær borun rævæd tohi šævæd delæm

Bærgærdan

Է՛յ Իռան, է՛յ մա̅րզե փոռ-գոհա̅ռ,
Է՛յ խաքա̅թ սա̅ռչեշմեյե հոնա̅ռ,
Դուռ ա̅զ թո ա̅նդիշեյե բա̅դան,
Փայա̅նդե մանի թո ջավեդան․․․
Է՜յ․․․ դոշմա̅ն ա̅ռ թո սա̅նգե խառեյի ման ահա̅նամ,
Ջանե մա̅ն ֆա̅դայե խաքե փաքե միհա̅նա̅մ։

Բա̅րգա̅րդան՝
Մեհռե թո չոն շոդ փիշեա̅մ,
Դուռ ա̅զ թո նիսթ ա̅նդիշեա̅մ,
Դա̅ռ ռահե թո քեյ ա̅ռզեշի դառա̅դ ին ջանե մա,
Փայա̅նդե բադ խաքե Իռանե մա։

Սա̅նգե քուհա̅թ դոռռ օ գոհա̅ռ ա̅սթ,
Խաքե դա̅շթաթ բեհթա̅ռ ա̅զ զա̅ռ ա̅սթ,
Մեհռա̅թ ա̅զ դել քեյ բոռուն քոնա̅մ,
Բա̅ռգու բի մեհռե թո չուն քոնա̅մ,
Թա գա̅ռդեշե ջա̅հան օ դոռե ասեման բեփասթ,
Նուռե իզա̅դի հա̅միշե ռա̅հնա̅մայե մասթ։

Բա̅րգա̅րդան

Իռան, է՛յ խոռռամ բեհեշթե մա̅ն,
Ռոշան ա̅զ թո սա̅ռնեվեշթե մա̅ն,
Գա̅ռ աթա̅շ բառա̅դ բե փեյքա̅ռա̅մ,
Ջոզ մեհռա̅թ դա̅ռ դել նա̅փա̅ռվա̅ռա̅մ։
Ա̅զ աբ օ խաք օ մեհռե թո սեռեշթե շոդ գելա̅մ,
Մեհռ ա̅գա̅ռ բոռուն ռա̅վա̅դ թոհի շա̅վա̅դ դելա̅մ։

Բա̅րգա̅րդան[5]

Թարգմանությունը

խմբագրել

Է՜յ, Իրան, է՜յ, գոհարներով լի մարզ,
Է՜յ, հողդ՝ արվեստի աղբյուր,
Թող քեզնից հեռու մնա չարերի միտքը,
Մնայուն մնաս դու ու հավիտյան,
Է՜յ, թշնամի՝ թե դու քար ես՝ ես երկաթ եմ,
Կյանքս զոհ լինի հայրենիքիս մաքուր հողին։

Կրկներգ՝
Երբ քո սերն իմ առաքելությունս դարձավ,
Միտքս երբևէ քեզնից հեռու չէ,
Քո ճանապարհին՝ ե՞րբ արժեք ունի մեր այս կյանքը
Մնայուն մնա մեր Իրանի հողը։

Սարիդ քարը գանձ է ու գոհար,
Դաշտիդ հողն՝ ավելի լավն է քան ոսկին,
Ե՞րբ սերդ սրտիցս կհանեմ,
Ասա՛՝ առանց սիրուդ ի՞նչ կանեի,
Մինչ երկրի պտույտն ու երկնի շրջանը կա,
Աստվածային լույսը միշտ մեր ուղեցույցն է։

Կրկներգ

Իրա՛ն, է՜յ իմ կանաչ եդեմ,
Քեզնից՝ լուսավոր իմ ճակատագիրը,
Թեկուզ կրակ մաղի մարմինս՝
Քո սիրուց բացի սրտումս այլ ինչ չեմ փայփայի,
Ջրիցդ ու հողիցդ ու սիրուցդ հունցվեց կավս,
Թե սերը ելնի՝ կպղտորվի սիրտս։

Կրկներգ

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. http://www.persiandna.com/tra_eyiran.htm اى ايران ('O Iran'). Persian DNA.
  2. http://www.artpars.org/Honar/archives/5346
  3. http://music.iranseda.ir/details/?VALID=TRUE&g=154385
  4. https://www.daryadadvar.com/tag/ای-ایران/
  5. Հետևյալ տառադարձությունում, ա̅ /æ/ (ընդգծված)

    հնչյունը հայերենում (ինչպես նաև ռուսերենում և

    վրացերենում) գոյություն չունի և հնչում է ինչպես

    a-ն անգլերեն cat բառում։

Արտաքին հղումներ

խմբագրել