Ֆարմակոդինամիկա
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Դեղամիջոցների ազդեցության տեսակները ուսումնասիրում է ֆարմակոդինամիկան։ Դեղանյութերի ազդեցությունը օրգանիզմի վրա կենսաբանական բարդ պրոցես է, որը ազդում է օրգանիզմի ցանկացած կորի վրա։ Այս կամ այն չափով դեղանյութը անրադառնում է բոլոր օրգան համակարգերի վրա և կախված է մի շարք գործոններից՝
- Հյուսվածքների տեղական ռեակցիայից,
- Դեղանյութերի ազդեցությունը արյան հոսքի վրա,
- Հյուսվածքների ձևաբանական կառուցվածքների և նրանց կենսաբանական պրոցեսնների առանձնահատկությունը։
Դեղանյութերի ազդեցությունը առանձին տարրերի վրա լինում է՝
Տեղանյութերի ազդեցություն – երբ դեղանյութը շփվում է մաշկի կամ լորձաթաղանթի մակերեսի հետ։ Այդ դեղանյութերը դրսևորում են ներմուծման տեղում՝ ցավի, ջերմության, այրոցի զքացում։ Այդ դեղանյութերն են՝ քսուքներ, մածուկներ, հեղուկ մածուկներ ( հատկապես յոդը )
Ռեզորբտիվ ( ներմուծական ) ազդեցութձուն – երբ դեղանյութը ներմուծում է արյան մեջ։
Ռեֆլեկտոր ազդեցություն – երբ դեղանյութը անցնում է ռեֆլեկտոր աղեղի զգացող ճանապարհով և առաջացնում է համապատասխան ռեակցիա։
Ընտրողական ազդեցություն ( սելեկցիա ) – գլխավոր ազդեցությունն է դեղանյութի հիմնականում բուժական տեսակետից, երբ դեղանյութը ազդում է 1 ռեցեպտրի վրա։
Դեղանյութի անմիջական ազդեցություն – որը օրգանների վրա ազդում է՝
- ուղղակի
- անուղղակի ձևով։
Հետադարձ ազդեցություն – երբ դեղանյութը ընկնելով օրգանիզմ, չի դրսևորում խոր փոփոխություններ և դեղանյութը իր ակտիվությունը կորցնում է։
Դեղանյութի ազդեցությունը ըստ ֆունկցիայի լինում է ընկճող և գոգուղ։ Դեղանյութի ազդեցությունը օրգան համակարգերի վրա կոչվում է ընկճող։ Իսկ օրգան համակարգերի ֆունկցիայի բարձրացումը կոչվում է գոգուղ, այս ժամանակ կարող է առաջանալ պարալիզ։