Գորիսի քաղաքային գրադարան
Գորիսի քաղաքային գրադարան, գրադարան Գորիսում, որը բացվել է 1921 հուլիսին։
Երկիր | Հայաստան |
---|---|
Տեսակ | գրադարան |
Հիմնվել է | 1921 |
Տեղադրություն | Գորիս |
Հասցե | Գուսան Աշոտի 23 |
Հավաքածուներ | |
Չափ | 16 000 գիրք |
Այլ տվյալներ | |
Կայք | gorislibrary.am |
Պատմություն խմբագրել
Ըստ առաջին գրադարանավարների՝ 1919 թվականին Գորիսում մասնավոր մի տան գործել է շրջիկ գրադարան, որտեղ եղել է 468 կտոր գիրք։ Գրադարանը կոմունիստների միջոցով Զանգեզուրի բնակչությանն է մատակարարել մարքսիստական և այլ տիպի գրականություն։ Գրադարանն ունեցել բավականին ընթերցողներ։ Լեռնահայաստանի կործանումից հետո հենց այդ շրջիկ գրադարանի հիմքի վրա էլ Գորիսում 1921 թվականի հուլիսին բացվում է գավառագիտական գրադարան, որը գործել է մինչև 2000 թվականը։ Գրադարանը գտնվել է ներկայիս Գուսան Աշոտի 23 հասցեում։ Գրադարանի վարիչ է նշանակվել Գառնիկ Պապիկյանը, գրադարանավար՝ Պետրոս (Պետյա) Բադիրյանը, որն էլ հետագայում նշանակվում է գրադարանի վարիչ և աշխատում մինչև 1957 թվականը։
1925 թվականին գրադարանն ուներ 2000, 1930 թվականին՝ 5000 կտոր գրականություն։ 1951 թվականին գրադարանի գրքային ֆոնդը կազմում էր 16000 կտոր գրականություն։ Գրքային ֆոնդի ավելացման հետ աստիճանաբար ավելացել է նաև աշխատողների քանակը։ Գրադարանի վարիչ Պետրոս Բադիրյանը արժանացել է «Աշխատանքային կարմիր դրոշ» շքանշանի, իսկ գրադարանավարուհի ժենյա Բեգլարյանը՝ ՀԽՍՀ կուլտուրայի մինիստրության պատվոգրի։ 1954 թվականին գրադարանը հանրապետական ստուգատեսին շահում է և ստանում դիպլոմ։ 1958 թվականին գրադարանն արժանացել է «Լավագույն աշխատանքի գրադարանի» կոչման։ Այդ շրջանում գրքային ֆոնդը կազմել է 28056 կտոր, որից 16125 հայերեն, 11931՝ ռուսերեն։ Գրադարանն ուներ գրապահոցներ, երկու ընթերցասրահ։ 1959 թվականին գրադարանի վարիչ է նշանակվում Նինան Հովսեփյանը[1]։
Գրադարանն ուներ 15 շրջիկ գրադարան, որոնք աշխատանքներ էին իրականացնում Գորիսի ու գյուղերի արդյունաբերական ձեռնարկությունների բանվոր ծառայողների շրջանում։ Գրադարանը միջգրադարանային աբոնոմենտով կապված էր Մոսկվայի Վ. Լենինի անվան կենտրոնական գրադարանի և Երևանի Ալ․ Մյասնիկյանի անվան հանրապետական գրադարանի հետ։ 1959 թվականի Գորիսի քաղաքայի գրադարանն այդ այդ գրադարաններից ստացվել էր 256 անուն մասնագիտական գիրք։ 1960 թվականին գրադարանը ստանում էր 90 անուն բաժանորդագրված թերթեր և ամսագրեր։
1959 թվականի նոյեմբերի 26-ին՝ գրադարանի հիմնադրման 40-ամյակի առթիվ Գորիսի շրջսովետի գործադիր կոմիտեի որոշմամբ գրադարանը կոչվեց հայ գրող Րաֆֆու անունով։ 1950 թվականին հիմնված Գորիսի շրջանային գրադարանը, որի վարիչն էր Շուշիկ Հովհաննիսյանը, միացվել է Րաֆֆու անվան քաղաքային գրադարանին, և գրադարանն անվանվել է Րաֆֆու անվան շրջանային գրադարան։ Գրադարանի ընդհանուր ֆոնդը դառնում է 60000 կտոր գրականություն, ընթերցողների թիվը հասնում է մոտ 4000-ի։ 1964 թվականին գրադարանը հանրապետությունում արժանանում է «Գերազանց աշխատանքի գրադարան» կոչմանը։
1979 թվականի նոյեմբերին Րաֆֆու անվան շրջանային գրադարանի հիմքի վրա ստեղծվում է Գորիսի շրջանի գրադարանների կենտրոնացված համակարգը, որի մեջ ընդգրկվում են քաղաքի և գյուղերի գրադարանները՝ իրենց աշխատողներով ու գրքային ֆոնդով։
Գրադարանների այդ կենտրոնացված համակարգը գործել է մինչև 1997 թվականը։ Շրջանային խորհրդի լուծարումից և տեղական ինքնակառավարման մարմինների ստեղծումից հետո գյուղական գրադարաններն անցնում են գյուղական համայնքների ենթակայության։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Աղբյուրներ խմբագրել
- Սյունյաց երկիր, 2011, մայիսի 28