Բայեսյան ցանցը (անգլ.՝ Bayesian network), Բայեսի ցանցը կամ հավանական հավասարակշռված ուղղորդված ոչ ցիկլային գրաֆիկական մոդելը հավանական հավանական գրաֆիկական մոդել է (վիճակագրական մոդելի մի տեսակ), որը ներկայացնում է փոփոխականների և նրանց պայմանական կախվածությունը ուղղորդված ոչ ցիկլային գրաֆիկով (DAG ): Օրինակ, Բայեսյան ցանցը կարող է ներկայացնել հիվանդությունների և ախտանիշների հավանական փոխհարաբերությունները։ Հաշվի առնելով ախտանիշները, ցանցը կարող է օգտագործվել տարբեր հիվանդությունների առկայության հավանականությունը հաշվարկելու համար:Արդյունավետ ալգորիթմները կարող են կատարել խելամիտ մտահանգում և ուսուցանել Բայեսյան ցանցերում։ Բայեսյան ցանցերը, որոնք փոփոխականների մոդելային հաջորդականություններ են (օրինակ, խոսքի ազդանշանները կամ սպիտակուցային հաջորդականությունները) կոչվում են դինամիկ Բայեսյան ցանցեր։ Բայեսյան ցանցերի ընդհանրությունները, որոնք կարող են ներկայացնել և լուծել որոշակի խնդիրների անորոշություն, կոչվում են ազդեցության դիագրամներ[1]։

Մտահանգում և ուսուցում խմբագրել

Բայեսյան ցանցերը իրականացնում են երկու հիմնական մտահանգում[2].

  1. Չդիտարկված փոփոխականների ներխուժում
  2. Պարամետրային ուսուցում

Բայեսյան ցանցի և Նեյրոնային ցանցի տարբերությունները խմբագրել

  • Տեսական հիմնավորում
  • Վերահսկելի ուսուցում

Ի տարբերություն Բայեսյան ցանցերի Նեյրոնային ցանցերը սահմանափակ են վերահսկելի ուսուցման տեսանկյունից[3]։

  • Տվյալների մարզման համար պահանջվող քանակ
  • Տվյալների նախապատրաստում

Ի տարբերություն Նեյրոնային ցանցերի,Բայեսյան ցանցերը աշխատում են մաքսիմիզացիայի և ակնկալիքի ալգորիթմների շնորհիվ։

  • Տվյալների փոփոխման հարմարվողականություն

Նեյրոնային ցանցերում պետք է հիմնել վերահսկող համակարգ, իսկ Բայեսյան ցանցերի դեպքում ուղղակի ներմուծում ենք նոր տվյալները[4]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Judea Pearl. Causality: Models, Reasoning, and Inference. — 2-nd Edition. — Cambridge University Press, 2009. — 464 p. — ISBN 9780521895606
  2. «Wikipedia». wikipedia.org. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
  3. «Carnegie Mellon School of Computer Science». Carnegie Mellon School of Computer Science (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
  4. «Introduction to Bayesian networks». www.bayesserver.com (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 4-ին.