Արհեստական միս կամ աճեցված միս (անգլ.՝ cultured meat), փորձանոթի միս (անգլ.՝ in vitro meat), բջիջների, այլ ոչ թե՝ կենդանիների մեջ աճեցված միս[1]։ Արհեստական միսը բջջային գյուղատնտեսության (en) ձևերից մեկն է հանդիսանում։ Արհեստական միսը արտադրվում է հյուսվածքային ինժեներիայի (en) նույն այն մեթոդներով, որոնք կիրառվում են վերականգնողական բժշկության (en) մեջ[2]։ Մաաստրիխտի համալսարանից Դր. Մարկ Փոսթի (en) կողմից ստեղծված արհեստական մսով առաջին բուրգերը կերվել է 2013 թվականի օգոստոսին Լոնդոնում՝ մամուլի համար կազմակերպված ցուցադրման ժամանակ[3]։ Ծախսերի կրճատման և արտադրման լայնացման հետ կապված տեխնիկական խնդիրների հետ կապված արհեստական միսը դեռ չի մտել լայն առևտրաշրջանառության մեջ, սակայն օրեցօր այդ բացատը կրճատվում է։ Բացի այդ, դեռ պարզ չէ, թե արդյոք սպառողներն ընդունելու են արհեստական միսը որպես միս[4]։

Մաաստրիխտի համալսարանի դոկտոր Մարկ Փոսթի լեքցիան «Մսային հեղափոխություն» (The Meat Revolution) խորագրով լեքցիան Համաշխարհային տնտեսական ֆորումի ժամանակ

Անվանատարբերակներ խմբագրել

Հանրային դաշտում գոյություն ունեն և տարբեր հաճախականությամբ կիրառվում են տվյալ միսը նկարագրող մի քանի անվանատարբերակներ, որոնց թվում են. արհեստական միս, աճեցված միս (անգլ.՝ cultured meat), փորձանոթի միս (անգլ.՝ in vitro meat), սինթետիկ միս[5] (անգլ.՝ synthetic meat), տակառներում աճեցված միս[6] (անգլ.՝ vat-grown meat) և լաբորատորիաներում աճեցված միս[7] (անգլ.՝ lab-grown meat):

Մաքուր միս եզրը այլընտրանքային տերմին է, որոնք նախընտրում են տեխնոլոգիայի որոշ կողմնակիցների և արտադրող ընկերություններ, այդ թվում Good Food Institute-ը[8], քանի որ նրանք կարծում են, որ մաքուր միս եզրն ավելի ճիշտ է արտացոլում մսի արտադրման առանձնահատկություններն ու առավելությունները[9][10]։

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Verbeke Wim (February 2015)։ «Challenges and prospects for consumer acceptance of cultured meat»։ Journal of Integrative Agriculture։ doi:10.1016/S2095-3119(14)60884-4։ Վերցված է հունիսի 10, 2016 
  2. Post Mark (դեկտեմբերի 4, 2013)։ «Medical technology to Produce Food»։ Journal of the Science of Food and Agriculture։ doi:10.1002/jsfa.6474։ Վերցված է հունիսի 20, 2016 
  3. «World's first lab-grown burger is eaten in London»։ BBC News։ Վերցված է փետրվարի 2, 2016 
  4. Bekker Gerben A., Tobi Hilde, Fischer Arnout R.H. (July 2017)։ «Meet meat: An explorative study on meat and cultured meat as seen by Chinese, Ethiopians and Dutch»։ Appetite։ doi:10.1016/j.appet.2017.03.009։ Վերցված է ապրիլի 10, 2017 
  5. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ guardian burger անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  6. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ kosher անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  7. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ nyt անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  8. «"Clean Meat": The "Clean Energy" of Food» 
  9. «Clean Meat: The "Clean Energy" of Food»։ սեպտեմբերի 6, 2016 
  10. «Lab-made meat rebranded ‘clean meat’ to address ‘yuck’ factor»։ GlobalMeatNews