Աշնանային ճամփախափանք
«Աշնանային ճամփախափանք» (ռուս.՝ «Осенняя распутица»), ռուս նկարիչ Արխիպ Կուինջիի նկարը (1841/1842-1910), որ ստեղծվել է 1870 թվականին[1][2] (ըստ այլ տվյալների՝ 1872 թվականին[3][4]): Նկարը պահվում է Սանկտ Պետերբուրգում՝ Ռուսական պետական թանգարանում (ինվ. Ж-4192): Նկարի չափերը՝ 71 × 110,5 սմ[1] (ըստ այլ տվյալների՝ 70 × 110 սմ[3][5]):
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Արխիպ Կուինջի |
| տարի | 1870 |
| բարձրություն | 71 սանտիմետր |
| լայնություն | 110,5 սանտիմետր |
| ժանր | բնանկար |
| նյութ | յուղաներկ և կտավ |
| գտնվում է | Ռուսական թանգարան |
| հավաքածու | Ռուսական թանգարան |
պատկերված են
| |
Ծանոթագրություններ | |
Պատմություն և նկարագրություն խմբագրել
Նկարում պատկերված է աշնանային վատ եղանակից ցեխամած դարձած տափաստանային տարածություն, անձրևային գորշ երկինք, անանցանելի ցեխի մեջ խրված սայլ, որից ձախ հազիվ քայլում են մի կին և երեխա։ Վայրը, որտեղ նկարվել է բնանկարը, անհայտ է[2]։
«Աշնանային ճամփախափանք» նկարում նկարչի սկսած գիծը շարունակվել է նրա ավելի ուշ աշխատանքներում՝ «Մոռացված գյուղը» (1874) և «Չումացկի ճանապարհը Մարիուպոլում» («Чумацкий тракт в Мариуполе», 1875) նկարներում, որոնք ցուցադրվել են Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության 3-րդ և 4-րդ ցուցահանդեսներում համապատասխանաբար[6]։
1890-ական թվականներին Կուինջին սկսել է աշխատել «Աշուն։ Մառախուղ» նկարի վրա[7], որը գրեթե կրկնում է «Աշնանային ճամփախափանք» նկարը հայելային պատկերմամբ, բայց այդ աշխատանքը մնացել է անավարտ[2]։
Արձագանքներ խմբագրել
Արխիպ Կուինջիի արվեստին նվիրված հոդվածում արվեստագետ Վիտալի Մանինը գրել է[2].
Կուինջիի ռեալիստական աշխատանքներին սկիզբ է դրվել «Աշնանային ճամփախափանքով» (1870)։ Թվում է՝ դժվար է այդ ժամանակաշրջանում գտնել ստեղծագործություն, որն այդպես թախծոտ, այդպես անհույս արտացոլի ռուսական կենցաղի խավարը։ Բնանկարն ունի ժանրային երանգ, որը ներմուծում է որոշակի սենտիմենտալ նրբերանգներ, որոնք ավելի հատուկ են գերմանական բնանկարին, քան ռուսականին։
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Реалистическим работам Куинджи было положено начало «Осенней распутицей» (1870). Кажется, трудно найти в это время произведение, которое бы так уныло, так беспросветно отразило мрак российского бытия. Пейзаж имеет жанровый оттенок, вносящий некоторые сентиментальные ноты, более характерные для немецкого пейзажа, чем русского.
Արվեստագետ Վլադիմիր Պետրովը Արխիպ Կուինջիի ծննդյան 150-ամյակին նվիրված հոդվածում գրել է[8].
Այդ ժամանակի հայրենական գեղանկարչության համար բնորոշ «անվերջ, ինչպես մարդկային համբերությունը ճանապարհներ» (Վ․ Պերով) մոտիվը պատկերվել է ռուսական ռեալիստական բնանկարի համար իսկապես աննախադեպ գունային լուծման ինտենսիվությամբ և զգացմունքային համոզչությամբ այդ ոչ մեծ նկարում, որն ստիպում է զգալ և խոնավությամբ հագեցած սառը օդի տամկությունը, և ցեխի ճպճպոցը կնոջ ու երեխայի ոտքերի տակ, որոնք կավապատ բլրալանջով հեռանում են «ցեխամած» ճանապարհին կանգնած սայլից։
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Характерный для отечественной живописи того времени мотив «дороги, бесконечной, как терпение людское» (В. Г. Перов) запечатлен в этой небольшой картине с действительно небывалой для русского реалистического пейзажа интенсивностью цветового решения и чувственной убедительностью, заставляющей ощутить и промозглость насыщенного влагой холодного воздуха, и чавкание грязи под ногами женщины и ребенка, идущих по глинистому косогору от стоящей на «прокисшей» дороге повозки.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Государственный Русский музей — каталог собрания / Г. Н. Голдовский, В. А. Леняшин. — СПб.: Palace Editions, 2016. — Т. 6: Живопись второй половины XIX века (К—М). — С. 73. — 176 с. — ISBN 978-5-93332-565-9
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Виталий Манин. «О творчестве Архипа Ивановича Куинджи (часть 2)» (HTML). www.kuinje.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 05.08.2012-ին.
- ↑ 3,0 3,1 Государственный Русский музей — Живопись, XVIII — начало XX века (каталог). — Ленинград: Аврора и Искусство, 1980. — С. 156. — 448 с.
- ↑ «Архип Иванович Куинджи. Галерея картин художника — Осенняя распутица, 1872» (HTML). www.kuinje.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 05.08.2012-ին.
- ↑ «Куинджи Архип Иванович — Осенняя распутица, 1872» (HTML). www.art-catalog.ru. Վերցված է 05.08.2012-ին.
- ↑ Виталий Манин. «О творчестве Архипа Ивановича Куинджи (часть 3)» (HTML). www.kuinje.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 05.08.2012-ին.
- ↑ «Архип Иванович Куинджи. Галерея картин художника — Осень. Туман. 1898—1908» (HTML). www.kuinje.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 05.08.2012-ին.
- ↑ Владимир Петров. «Статья к 150-летию Куинджи (часть 2)» (HTML). www.kuinje.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 05.08.2012-ին.