Անկախության օր (Ուկրաինա)
Ուկրաինայի անկախության օր (ուկրաիներեն՝ День Незалежності України), ամենամյա պետական տոն Ուկրաինայում, նշվում է օգոստոսի 24-ին[1] Ուկրաինայի Գերագույն խորհրդի կողմից Ուկրաինայի անկախության հռչակագրի ընդունման պատվին, ինչը ընդունված է համարել Ուկրաինայի պետության կազմավորման օր[2]։
| Անկախության օր | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | պետական տոն և անկախության օր |
| Ամսաթիվ | Օգոստոսի 24 |
| Տոնվում է |  Ուկրաինա |
| Հաստատված | 1991 |
| Ի հիշատակ | Ուկրաինայի անկախության հռչակագիր |
| Նախորդ | Q106806190? |
Պատմության խմբագրել
Առաջին անգամ Ուկրաինայի անկախության օրը նշվել է 1991 թվականի հուլիսի 16-ին՝ ի պատիվ նրա, որ 1 տարի առաջ՝ 1990 թվականի հուլիսի 21-ին, ՈւԽՍՀ Գերագույն խորհուրդն ընդունել էր Ուկրաինայի պետական ինքնիշխանության մասին հռչակագիրը։ Նաև1990 թվականի հուլիսի 16-ին ՈւԽՍՀ Գերագույն խորհուրդն ընդունել է «Ուկրաինայի անկախության հռչակման օրվա մասին որոշումը» (ուկրաիներեն՝ Про День проголошення Незалежності України): Այնտեղ նշված է․
|
Հաշվի առնելով ուկրաինացի ժողովրդի կամքը և անկախության նրա հավերժական ձգտումը,
հաստատելով 1990 թվականի հուլիսի 16-ին Ուկրաինայի պետական ինքնիշխանության մասին հռչակագրի ընդունման պատմական նշանակությունը՝ Ուկրաինայի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության Գերագույն Խորհուրդը որոշում է․ Հուլիսի 16-ը համարել Ուկրաինայի անկախության հռչակման օր և ամեն տարի այն նշել որպես Ուկրաինայի պետական համաժողովրդական տոն։ Բնօրինակ տեքստ (ուկր.)
Зважаючи на волю українського народу та його одвічне прагнення до незалежності, підтверджуючи історичну вагомість прийняття Декларації про державний суверенітет України 16 липня 1990 року, Верховна Рада Української Радянської Соціалістичної Республіки постановляє: Вважати день 16 липня Днем проголошення Незалежності України і щорічно відзначати його як державне загальнонародне свято України. |
|
Արդյունքում, 1991 թվականի հունիսի 18-ին համապատասխան փոփոխություններ են կատարվել Ուկրաինական ԽՍՀ աշխատանքային օրենսգրքի 73-րդ հոդվածում, ինչի հետևանքով տոնական օրերի ցանկում հայտնվել է գրառում. «Հուլիսի 16՝ Ուկրաինայի անկախության օր» (ուկրաիներեն՝ 16 липня — День Незалежності України)։
Քանի որ 1991 թվականի օգոստոսի 24-ին Ուկրաինական ԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը որոշում ընդունեց Ուկրաինայի անկախության հռչակման մասին, որն ուժի մեջ է մտել ընդունումից անմիջապես հետո, ինչպես նաև Ուկրաինայի անկախության հռչակագրի ակտը, որը 1991-ի դեկտեմբերի 1-ին ժողովուրդը հաստատեց համաուկրաինական հանրաքվեով, անհրաժեշտություն առաջացավ փոխել Ուկրաինայի Անկախության օրվա տոնակատարության օրը։ Հետևաբար, 1992 թվականի փետրվարի 20-ին Ուկրաինայի Գերագույն ռադան ընդունեց «Ուկրաինայի անկախության օրը» բանաձևը (ուկրաիներեն՝ Про День незалежності України)[3][4]։ Այնտեղ նշված է․
|
|
Հաշվի առնելով ուկրաինական ժողովրդի կամքը և անկախության նրա հավերժական ցանկությունը,
վերահաստատելով 1991 թվականի օգոստոսի 24 -ին Ուկրաինայի Անկախության հռչակագրի ակտի ընդունման պատմական նշանակությունը՝ Ուկրաինայի Գերագույն ռադան որոշում է. 1. Օգոստոսի 24-ը համարել Ուկրաինայի անկախության օր և ամեն տարի նշել այն որպես Ուկրաինայի պետական միջազգային տոն։ 2. Ուկրաինական ԽՍՀ Գերագույն ռադայի «Ուկրաինայի անկախության հռչակման օրը» 1990 թվականի հուլիսի 16-ի որոշումը համարվում է անվավեր։Բնօրինակ տեքստ (ուկր.)
Зважаючи на волю українського народу та його одвічне прагнення до незалежності, підтверджуючи історичну вагомість прийняття Акта проголошення незалежності України 24 серпня 1991 року, Верховна Рада України постановляє: 1. Вважати день 24 серпня Днем незалежності України і щорічно відзначати його як державне загальнонародне свято України. 2. Постанову Верховної Ради Української РСР «Про День проголошення незалежності України» від 16 липня 1990 року вважати такою, що втратила чинність. |
|
Սրա համաձայն՝ 1992 թվականի հունիսի 5-ին Ուկրաինայի Գերագույն ռադան որոշել է. Ուկրաինայի աշխատանքային օրենսգրքի 73-րդ հոդվածի առաջին մասում «Հուլիսի 16՝ Ուկրաինայի անկախության օր» (ուկրաիներեն՝ 16 липня — День Незалежності України) գրառումը փոխել բառերով «Օգոստոսի 24՝ Ուկրաինայի անկախության օր (ուկրաիներեն՝ 24 серпня — День Незалежності України) գրառմամբ։ Այդ պատճառով 1992-ից սկսած՝ Ուկրաինայի անկախության օրը ամեն տարի նշվում է օգոստոսի 24-ին։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ How Ukraine Became a Market Economy and Democracy by Anders Åslund, Peterson Institute for International Economics, 2009, 978-0-88132-427-3 (page 185)
- ↑ «Washington State Marks Independence for the First Time» (PDF). Svoboda. The Ukrainian Daily. Vol. LXXX, no. 40. Jersey City: Ukrainian National Association. 1973 թ․ մարտի 3. էջ 4. ISSN 0274-6964. LCCN 80012518. OCLC 01766932. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին.
- ↑ A History of Ukraine: The Land and Its Peoples by Paul Robert Magocsi, University of Toronto Press, 2010, 1442610212 (page 722/723)
- ↑ Citizens of Ukraine mark 1 year of state sovereignty(չաշխատող հղում), The Ukrainian Weekly (21 July 1991)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- День Незалежності України // Юридична енциклопедія (ուկր.)
- «Выступление Президента по случаю Дня Независимости Украины». president.gov.ua. 2020 թ․ օգոստոսի 24.