Ամենե Բահրամի
Ամենե Բահրամի (պարս.՝ آمنه بهرامی, սեպտեմբերի 29, 1978[1], Թեհրան, Իրան), իրանուհի, որը կուրացել է թթվային հարձակումից։ Դարձել միջազգային հակասությունների կենտրոնում այն բանից հետո, երբ պահանջել է, որ իր վրա հարձակված Մաջիդ Մովահեդին պատժվի նույնպես կուրացմամբ[2]։ Պատիժը թույլատրվում է կիսասի սկզբունքի համաձայն՝ շարիաթի օրենքներով[3]։
| Ամենե Բահրամի պարս.՝ آمنه بهرامی | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 29, 1978[1] (45 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Թեհրան, Իրան |
| Քաղաքացիություն |  Իրան |
| Կրթություն | Իսլամական Ազադ համալսարան |
| Մասնագիտություն | գրող |
Հարձակում խմբագրել
Նշվում է, որ Մովահեդին որոշ ժամանակ հետապնդել է Բահրամիին, ում նա հանդիպել է Իսլամշեհրի Ազադ համալսարանի ուսանողի կարգավիճակում, սակայն նախկինում ոստիկանական գործողություն չէր ձեռնարկվել[4]։ Բահրամին 2004 թվականի հոկտեմբերին բժշկական ինժեներական ընկերությունում աշխատանքից տուն գնալիս է եղել երբ հարձակվել են նրա վրա։ Ամենեն փորձել է փախչել, սակայն Մովահեդին փակել է նրա ճանապարհը և թթուն նետել դեմքին[4]։
|
Նրա ձեռքին կարմիր տարա կար, նա նայել աչքերիս մեջ և թթուն շաղ տվեց դեմքիս։ - Ամենե Բահրամի
|
|
Այդ մի քանի վայրկյանում 26-ամյա Բահրամին կուրացել է և այլանդակվել[5]։
Ավելի ուշ Բահրամին հպարտացել է իր արարքով՝ «Ես գեղեցիկ էի, դրանում էր իմ հանցանքը», - ասել է Բահրամին։
Այնուհետև Բահրամին ենթարկվել է 17 վիրահատության, մի քանիսը Իսպանիայում, բայց շարունակում է մնալ խիստ այլանդակված և կույր երկու աչքով։ Իրանի կառավարությունը նրա բուժման համար վճարել է մոտ 22500 ֆունտ[4]։
Դատավարությունը և արձագանք խմբագրել
Բահրամին դատավարության ժամանակ ցուցմունք է տվել Մովահեդիի դեմ։ Դատարանին ասել է, որ ցանկանում է «նրան տալ նույն կյանքը, ինչ ես ունեմ»։ Խնդրել է քսան կաթիլ թթու կաթեցնել նրա աչքերի մեջ[6]։ Քանի որ իրանական օրենսդրությունը հիմնված է շարիաթի վրա՝ դատավորը նշել է՝ «Իրանական օրենսդրության համաձայն և Ղուրանի Սուրբ Գրքի համաձայն՝ կինն արժե տղամարդու կեսից պակաս։ Հետևաբար, կնոջ երկու աչքերը նույն նշանակությունն ունեն, ինչ տղամարդու մեկ աչքը։ Այսպիսով, տիկին Բահրամին իրավունք է ստանում կուրացնել հանցագործի մի աչքը։ Նրա երկրորդ աչքը կուրացնելու համար կպահանջվի վճարել քսան միլիոն Թոման»[7][8][9]։
Թեհրանի գլխավոր դատախազի տեղակալ Մահմուդ Սալարկիան պաշտպանել է պատիժը։ «Եթե այս նախադասությունը պատշաճ կերպով հրապարակվի ԶԼՄ-ներում, դա կդադարեցնի նման դեպքերի կրկնությունը»,- ասել է նա[4]։ «Պատժի մասին տեղեկացվածությունը հսկայական զսպող ազդեցություն ունի սոցիալական հանցագործությունները դադարեցնելու գործում»։ Մարդու իրավունքների պաշտպանները խստորեն քննադատել են պատիժը։
Պատիժը պետք է իրականացվեր 2009 թվականի ապրիլի 15-ին[10]։ Մովահեդիի բողոքը դատարանը մերժել է, թեև այդ տարի կուրացումը տեղի չի ունեցել[11]։
Պատժի նոր օր է նշանակվել 2011 թվականի մայիսի 14-ը, սակայն կրկին պատիժը չի իրականացվել և հետաձգվել է անորոշ ժամանակով[12][13]։ 2011 թվականի հուլիսի 31-ին Ամենեն ներել և ներում է շնորհել իր հարձակվողին՝ ասելով, որ դա արել է իր երկրի համար[14]։
Մոհավեդին ասել է, որ եթե իրեն կուրացնեն, իշխանությունները նույնպես պետք է «դատարկեն» Բահրամիի աչքերը, որպեսզի գաղտնի չտեսնի[15]։
Հետագա տարիներ խմբագրել
Բահրամին հրաժարվել է իր հարձակվողի ավանդական «արյան փողից», քանի որ կարծում էր, որ հարձակվողն արժանի է խիստ հատուցման իր արարքի համար[11]։ Այնուամենայնիվ, նա չի ունեցել առողջության ապահովագրություն, և նրա բժշկական հաշիվները բարձր էին՝ ստիպելով նրան գումար հավաքել առցանց՝ վիրահատությունների համար վճարելու համար։ Նկարագրվել է, որ հարձակումից հետո նա ինքնաբավ է դարձել և սովորել է ինքնուրույն կատարել այնպիսի առաջադրանքներ, ինչպիսիք են սնունդ պատրաստելը և ծնողների բնակարան գնալը[11]։ 2010 թվականի դրությամբ Ամենեն ապրում է Իսպանիայում[12]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 https://www.nytimes.com/2015/04/22/world/middleeast/iran-our-man-in-tehran.html
- ↑ «In Iran, a case of eye for an eye». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 31-ին.
- ↑ «Iraanse vrouw blij met zuur in ogen dader als straf». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 31-ին.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 «Eye for an eye: Iranian man sentenced to be blinded for acid attack». Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.
- ↑ «Ameneh Bahrami: was I right to pardon the man who blinded me with acid?».
- ↑ Iranian woman blinded in attack wants an eye for an eye, 'Chicago Sun-Times', Dec 17, 2008,
- ↑ Annette Langer: Vergeltung für Säureattentat: „Bin ich denn kein Mensch?“ In: Spiegel Online. 4. Oktober 2010
- ↑ Jana Neugebauer: Säureopfer darf Täter verätzen. In: B.Z. 6. März 2009
- ↑ Javier Cáceres: Säureattacke im Iran – Auge um Auge. In: Süddeutsche Zeitung. 6. März 2009
- ↑ «Iran court allows the victim to blind culprit». Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 «Woman blinded by acid wants same fate for the attacker - CNN.com». CNN. 2009 թ․ փետրվարի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 23-ին.
- ↑ 12,0 12,1 «ACID ATTACK VICTIM'S EYE FOR AN EYE». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.
- ↑ "Iran acid blinding punishment postponed" Արխիվացված 2011-09-02 Wayback Machine BBC News, May 14, 2011
- ↑ «Iranian sentenced to blinding for acid attack pardoned». Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.
- ↑ «Washington Post, December 14, 2008». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 9-ին.