Ալեքսանդր Բուտլերովի հուշարձան
Ալեքսանդր Բուտլերովի հուշարձան (ռուս.՝ Памятник Александру Бутлерову), հուշարձան Մոսկվայում, որը նվիրված է քիմիկոս, օրգանական նյութերի քիմիական կառուցվածքի տեսության ստեղծող Ալեքսանդր Բուտլերովին[1][2][3]։ Տեղադրվել է Մոսկվայի պետական համալսարանի քիմիական ֆակուլտետի առջև[4][5][6]։ Հուշարձանի բացումը տեղի է ունեցել 1953 թվականին[7][8]։ Նախագծի հեղինակն է քանդակագործ Զաիր Ազգուրը[9][10]։ Նրա ղեկավարությամբ մտահղացման իրականացման վրա աշխատել է ժողովրդական նկարիչների թիմը Անդրեյ Բեմբել, Ալեքսեյ Գլեբով և Սերգեյ Սելիխանով կազմով[11][12][13]։
 | |
|---|---|
 Ալեքսանդր Բուտլերովի հուշարձանը | |
 | |
 | |
| Տեսակ | տեսարժան վայր և հուշարձան |
| Ստեղծում | 1953 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Բնակավայր | Ramenki District? |
| Շինության ձև | Քանդակ |
| Նյութ | Թուջ և գրանիտ |
| Մասն է | Q116947402? |
| Ներկա վիճակ | Կանգուն |
 Cultural heritage monuments in Western district of Moscow Վիքիպահեստում | |
 Արտաքին պատկերներ
| |
|---|---|
|
Ալեքսանդր Բուտլերովի հուշարձանը[14] |
Նկարագրություն խմբագրել
Համալիրը պատրաստված է երկաթից և պատկերում է կոճկած վերարկուով և գլուխը բաց նստած գիտնականին, որի ձեռքերը ծնկներին են։ Քանդակը տեղադրված է գրանիտե պատվանդանի վրա, որի վրա արված է հիշատակային մակագրություն. «Ալեքսանդր Միխայլովիչ Բուտլերով, 1828-1886»[15]։
Քանդակը «Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի շենքերի համալիր» համակառույցի մի մասն է։ 1987 թվականին այն վերցվել է կառավարության պաշտպանության ներքո, և նրան շնորհվել է մշակութային ժառանգության տարածաշրջանային նշանակության օբյեկտի կարգավիճակ[16]։
2014-2015 թվականներին Մոսկվայի մշակութային ժառանգության դեպարտամենտը (Մոսգորնասլեդիե) վերականգնել է հուշարձանը[17][18]։ Այն մաքրվել է փոշուց ու կեղտից, ողորկվել է և ծածկվել հատուկ պաշտպանիչ լուծույթով, ինչպես նաև փակվել են ճաքերը։ Կապալառուն եղել է «Ագեյ-7» ընկերությունը[19][20]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Червонная, 1962, էջ 61
- ↑ Здравствуй, Москва, 1966, էջ 123
- ↑ Мячин, 1982, էջ 144
- ↑ Фролкин, 1987, էջ 409
- ↑ Мячин: Путеводитель, 1973, էջ 282
- ↑ Двинский, 1961, էջ 149
- ↑ Зиновьева, 2017
- ↑ Овсиенко, 2017, էջ 254
- ↑ Вострышев, 2010, էջ 51
- ↑ Шокарев, Вострышев, 2018, էջ 98
- ↑ Родионов, 1958, էջ 122
- ↑ Двинский, 1964, էջ 287
- ↑ Криворучко, Ястржембский, 1962, էջ 287
- ↑ «Памятник А.М. Бутлерову». bigbosses.ru. 2015. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ Кожевников, 1976, էջ 94
- ↑ «Решение о принятии под государственную охрану зданий памятников архитектуры советского времени». Единый государственный реестр объектов культурного наследия (памятников истории и культуры) народов Российской Федерации. 1987 թ․ մարտի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ Мария Смолина (2014 թ․ մայիսի 16). «В Москве начинается ремонт». Noteru.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ «Мосреставрация: Десять памятников планируется полностью отреставрировать в 2015 г.». MosDay.ru. 2015 թ․ հունիսի 11. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 8-ին.
- ↑ «Памятники учёным на Воробьёвых горах будут отреставрированы в 2014 году». Комплекс градостроительной политики и строительства города Москвы. 2014 թ․ մայիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ «58 миллионов потребуется для восстановления в столице на Воробьевых горах монументальных памятников». rooffaq.com. 2014 թ․ մայիսի 19. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 7-ին.(չաշխատող հղում)
Գրականություն խմբագրել
- Вострышев М. И. Москва: все улицы, площади, бульвары, переулки. — М.: Алгоритм, Эксмо, 2010. — 688 с. — ISBN 978-5-699-33874-0
- Двинский Э. Я. Москва: спутник туриста. — М.: Московский рабочий, 1964. — 654 с.
- Здравствуй, Москва / Янчук А. — М.: Московский рабочий, 1966. — 285 с.
- Зиновьева О. Москва. Наука и культура в зеркале веков. Все тайны столицы. — М.: АСТ, 2017. — ISBN 5457654451, 9785457654457
- Кожевников Р. Памятники и монументы Москвы. — М.: Московский рабочий, 1976. — 167 с.
- Криворучко М. Г., Ястржембский Л. По улицам Москвы: путеводитель. — М.: Московский рабочий, 1962. — 431 с.
- Двинский Э. Я. Москва. Спутник туриста. — М.: Московский рабочий, 1961. — 450 с.
- Мячин И. К. Площади и улицы Москвы. — М.: Московский рабочий, 1982. — 462 с.
- Мячин И. К. Москва: Путеводитель. — М.: Московский рабочий, 1973. — 647 с.
- Овсиенко Л. Вперед – в прошлое – 2011!. — 2017. — Т. 1. — 441 с. — ISBN 5040049633, 9785040049639
- Родионов Ю. По Москве: краткий путеводитель. — М.: Московский рабочий, 1958. — 638 с.
- Фролкин С. И. Москва: краткий путеводитель. — М.: Московский рабочий, 1987. — 477 с.
- Червонная С. М. Советское монументальное искусство. — М.: Советский художник, 1962. — Т. 8. — 71 с.
- Шокарев С., Вострышев М. Вся Москва от А до Я. — 2018. — ISBN 5041013799, 9785041013790