«Մեծ օվկիանոսի» խորտակումը
«Մեծ օվկիանոսի» խորտակումը (անգլ.՝ Masterman Ready, or The Wreck of the Pacific), անգլիացի ծովագնաց և գրող Ֆրեդերիկ Մարիեթի՝ ռոբինզոնադայի ժանրի մանկական գեղարվեստական ստեղծագործություն, որն առաջին անգամ հրատարակվել է 1841 թվականին։ Սյուժեն պտտվում է Սիգրև ընտանիքի շուրջը, որը նավաբեկության է ենթարկվում և ստիպված է լինում գոյատևել անմարդաբնակ կղզում։
| «Մեծ օվկիանոսի» խորտակումը անգլ.՝ Masterman Ready, or the Wreck of the Pacific | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ձև | վեպ |
| Հեղինակ | Ֆրեդերիկ Մարիետ |
| Երկիր | .svg){kind=small} Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
| Բնագիր լեզու | անգլերեն |
| Հրատարակվել է | 1841 |
Սյուժե խմբագրել
Նոր Հարավային Ուելս (Ավստրալիա) վերադառնալիս «Մեծ օվկիանոս» նավը փոթորիկի մեջ է ընկնում և խորտակվում։ Նավի անձնակազմը փրկվում է նավակներով՝ ուղևորներին թողնելով բախտի քմահաճույքին։ Սիգրև ընտանիքի անդամներն իրենց սևամորթ աղախին Յունոյի և ծեր նավաստի Մասթերման Ռեդիի հետ հայտնվում են անմարդաբնակ կղզում։ Նրանք ստիպված են հաղթահարել բազմաթիվ դժվարություններ, որոնցից ամենասարսափելին ավազակների հարձակումն է (վերջիններս սպանում են Ռեդիին)։ Հերոսները փրկվում են իրենց ազգականի շնորհիվ, որին նրանք մահացած էին համարում։
Լեյտմոտիվ խմբագրել
«Մեծ օվկիանոսի խորտակումը» մանուկների համար նախատեսված առաջին արկածային պատմական ստեղծագործություններից մեկն է։ Այն ի հայտ է եկել ի պատասխան Յոհան Վիսի «Շվեյցարական Ռոբինզոն» (1812) գրքի[1]։ Որպես մեծ փորձ ունեցող նավաստի՝ Մարիեթը վրդովված էր, որ Վիսը նավաբեկությունը պատկերել է որպես ռոմանտիկ արկածախնդրություն և հաշվի չի առել բնության դերն իր ստեղծագործության մեջ[2]։ Սիգրևների ընտանիքը բազմաթիվ վտանգներ է հաղթահարում՝ սկսած նավաբեկությունից և ուղևորների ստացած վնասվածքներից[3]։
Գիրքը գրված է խիստ և բարեպաշտ ոգով[4], դրանում բազմաթիվ հղումներ կան Մասթերման Ռեդիի նախկին ծովային կյանքին[5], որը կապվում է Աստծո ողորմածության և «Աստվածաշնչի» հետ[4]։ Ընտանիքը դասեր է քաղում բնական պատմությունից և նաև բացահայտում է Աստծո բարեհաճության ապացույցները ամենուր[5]։
Արձագանքներ խմբագրել
Տարիներ շարունակ ստեղծագործությունը մնացել է երեխաների շրջանում ժողովրդականություն վայելող արկածային պատմություն[6]։ «Նոր անտառի երեխաները» ստեղծագործության հետ միասին այն համարվել է Մարիեթի մանկական գրքերից լավագույնը, և որոշ ժամանակ նույնիսկ կարծիք է եղել, որ «Մեծ օվկիանոսի» խորտակումը» ընդմիշտ ավելի մեծ ժողովրդականություն կվայելի այդ երկուսից՝ հաշվի առնելով բարձրացված թեմայի նկատմամբ չնվազող հետաքրքրությունը[7]։
Ներկայումս ստեղծագործությունը նվազ հայտնի է, քան նախկինում[8], մասամբ մշտական բարոյախոսությունների պատճառով[6]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Gillespie, John Thomas Historical fiction for young readers (grades 4-8): an introduction. — Westport, Conn.: Libraries Unlimited, 2008. — С. 18. — 489 с. — ISBN 9781591586210
- ↑ Frederick Marryat Masterman Ready, Preface. — 1846. — С. 6.
- ↑ Mary Virginia Brackett The Facts on File companion to the British novel. — 2006. — Т. 1. — С. 285. — ISBN 081605133X
- ↑ 4,0 4,1 Knowles, Murray Language and Control in Children's Literature. — London: Routledge, 1996. — С. 6. — 284 с. — ISBN 0585447209
- ↑ 5,0 5,1 Sutherland, John The Stanford Companion to Victorian Fiction. — Stanford, Calif.: Stanford University Press, 1989. — С. 420—421. — 696 с. — ISBN 0804715289
- ↑ 6,0 6,1 Christine L. Krueger Encyclopedia of British Writers, 19th and 20th Centuries. — 2009. — С. 226. — ISBN 1438108702
- ↑ R. Brimley Johnson Introduction. — Children of the New Forest (by Captain Marryat). — J.M. Dent & co., 1907.
- ↑ Vincent Starrett, Christopher Morley Books alive: a profane chronicle of literary endeavor and literary misdemeanor. — Books for Libraries Press, 1940. — С. 45.