Սարսազան կոնաձև
| Աղապատուկ | |
 Աղապատուկ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Մեխակածաղկավորներ (Caryophyllales) |
| Ընտանիք | Հավակատարազգիներ (Amaranthaceae) |
| Ենթաընտանիք | Բաբախայիններ (Salicornioideae) |
| Տրիբա | Salicornieae |
| Ցեղ | Աղապատուկ (Halocnemum) |
| Տեսակ | Աղապատուկ (H. strobilaceum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Halocnemum strobilaceum | |
Սարսազան կոնաձև (լատին․՝ Halocnemum strobilaceum), թելուկազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
15-17 սմ բարձրությամբ, հակադիր փռված և արմատակալվող ընձյուղներով սուկուլենտ կիսաթուփ է։ Միամյա ընձյուղները մոխրականաչ են, հատվածավոր և երիկամաձև։ Հասկերը կարճ-գլանաձև են և նստադիր։ Ծաղկապատը կազմված է 3 մասերից, որոնք հիմքում ունեն միաձուլված մասեր, իսկ առէջը մեկն է[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում աճում է Երևանի ֆլորիստիկական շրջանում (Արազափ, Մարգարա, Երասխահուն, Էջմիածին, Երասխ)։ Տեսակը տարածված է նաև Արևելյան Նախակովկասում, Արևելյան Կովկասում, Արևելյան Անդրկովկասում, Նախիջևանում, Եվրոպայի հարավում, Անատոլիայում, Իրանում, Կենտրոնական Ասիայում և Հյուսիսային Աֆրիկայում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 850-900 մ բարձրությունների վրա, ուժեղ աղակալված փորփոշ կամ խոնավ աղուտներում։ Ծաղկում է հուլիս-օգաստոս ամիսներին, պտղաբերում՝ սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին։ Հաճախ առաջացնում է մաքուր խմբավորումներ[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Ընդգրկված չէ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ, CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պոպուլյացիայի մի փոքր մասը աճում է Արմավիրի մարզի Երասխահուն գյուղի շրջակայքում, գյուղատնտեսության նախարարության հողագիտության ինստիտուտի ստացիոնարի տարածքում և «Որդան կարմիր» արգելավայրի տարածքում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սարսազան կոնաձև» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սարսազան կոնաձև» հոդվածին։ |