Առէջ
Առէջ (լատին․՝ Stamen), ծաղկի փոշին արտադրող գեներատիվ արական օրգան։
Կառուցվածք խմբագրել
Հասուն առէջը մեծ մասամբ կազմված է փոշանոթից, կապից և առէջաթելից։ Փոշանոթը հաճախ կազմված է երկու զույգ փոշեպարկերից։ Փոշանոթի ֆիզիոլոգիական ֆունկցիան այն է, որ նրա մեջ կատարվում է ծաղկափոշու զարգացումը և ձևավորումը։
Առէջաթելն ունի վերնամաշկ կուտիկուլայով կամ առանց կուտիկուլայի։ Ծածկասերմերի և մերկասերմերի մոտ Հերձանցքներ նրա վրա սովորաբար չկան։ Արդեն բաժակաթերթերում հերձանցքներ քիչ կան, իսկ մեզոֆիլը դիֆերենցված չէ։
Զարգացում խմբագրել
Առէջն առաջանում է ծաղկակիր ընձյուղի աճման կոնի թմբիկից։ Առէջային մերիստեմատիկ սաղմնային թմբիկը սկզբում միանգամայն միատարր է, բայց նրա հետագա աճման ժամանակ դիֆերենցում է կատարվում։ Հանդես է գալիս պրոկամբիալ խուրձը, որը սկիգբ է տալիս կապի միջով անցնող խրձին։ Փոխադրող խուրձն ունի սպիրալային անոթներ և թույլ արտահայտված մաղանման խողովակներ։ Փոշանոթը կազմված է կապով միացած երկու փոշեպարկերից։ Զարգացման առաջին ստադիայում նա ծածկված է վերնամաշկով որի արտաքին պատերը կուտինիզացված են, նրա պարունակությունը կազմում է պարենքիմային մեզոֆիլը, իսկ կենտրոնում անցնում է փոխադրող խուրձը[1]։ Փոշեսկզբնակների ամբողջությունն անվանվում է փոշեհատիկ[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Ժուկովսկի, Պ.Մ, Բուսաբանություն, Թարգմանված է երրորդ, վերամշ. և լրաց. հրատ., Երևան։ Հայպետհրատ, 1952
- ↑ Коровкин, Олег Алексеевич Анатомия и морфология высших растений: словарь терминов. — М.: Дрофа, 2007. — С. 165, 206. — 268, [4] с. — (Биологические науки: Словари терминов). — 3000 экз. — ISBN 978-5-358-01214-1 — УДК 581.4(038)
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Առէջ կատեգորիայում։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 544)։ 
|