Երանուհի Ասլամազյան
Երանուհի Արշակի Ասլամազյան (ապրիլի 15 (28), 1909[1][2], Բաշ-Շորագյալ, Կարսի գավառ, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն[1][2] - փետրվարի 4, 1998, Մոսկվա, Ռուսաստան), հայ նկարչուհի, ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ (1965)։
Երանուհի Ասլամազյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 15 (28), 1909[1][2] |
| Ծննդավայր | Բաշ-Շորագյալ, Կարսի գավառ, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն[1][2] |
| Վախճանվել է | փետրվարի 4, 1998 (88 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան |
| Ազգություն | հայ |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1937)[1] |
| Մասնագիտություն | նկարչուհի |
| Ժանր | դիմապատկեր և բնանկար |
| Պարգևներ | |
| Երանուհի Ասլամազյան Վիքիդարանում | |
 Eranuhi Aslamazyan Վիքիպահեստում | |
ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ Մարիամ Ասլամազյանի քույրն է։
Կենսագրություն խմբագրել
ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարչուհի Երանուհի Արշակի Ասլամազյանը ծնվել է 1910 թվականի ապրիլի15-ին` Կարսի մարզի Բաշ-Շիրակ գյուղում։ Լենինականում ապրել է մինչև 1927-1928 թվականները։ 1929 թվականին ավարտել է ԵԳԱՏ-ը (դասատուներ` Սեդրակ Առաքելյան, Ստեփան Աղաջանյան), 1939 թվականին՝ Լենինգրադի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտը (Ա. Օսմյորկին, Ա. Սավինով)։
Ստեղծել է բնանկարներ, նատյուրմորտներ, դիմանկարներ, պաննոներ[3]։
Նկարչուհու գիտակցության մեջ Արարատն[4] ասոցացվում է անցողիկի և հավերժի տրամախաչման ռուբիկոնի հետ։
Երանուհի Ասլամազյանի արվեստը լի է բարձր ճաշակով կազմակերպված զուսպ, նուրբ գունային անցումներով, հարուստ կենսափիլիսոփայական շերտերով, որտեղ նա փորձել է բացահայտել անգամ շերտերի ստվերները։ Երանուհի Ասլամազյանն իր արվեստով մեծ ուշադրություն է դարձրել մարդու հոգեվիճակին, կարևորել աշխատանքը։ Նրա մոտիվները կարծես մշտապես կրկնվող, բայց ամեն անգամ նոր ստեղծագործական խնդիրներ հետապնդող և նոր լուծումներ առաջարկող թեմաներ են,որոնց նպատակն է ոչ թե հանդիսատեսին որևէ եզրակացության հանգեցնելը, այլ թույլ տալ մտածելը։ Երանուհի Ասլամազյանը Լենինականում ապրել է մինչև 1927-1928 թվականները, երկար տարիներ ապրել է նկարչական ստուդիան / մանկավարժներ` Յուլ. Վերժբիցկայան, Ել. Պատկանյանը/, Երևանի գեղարվեստական-արտադրական տեխնիկումը / դասատուներ` Ս. Առաքելյան, Ս. Աղաջանյան, Մոսկվայի ՎԽՈՒՏԵԻՆ-ը/ դասատուներ `Ս. Դրևին, Մ. Լարիոնովա, Բ. Մուխինա, Կ. Պետրով –Վոդկին/, Լենինգրադի գեղարվեստի ակադեմիան/ Ա. Օսմյորկին, Ա. Սավինով/: Երանուհի Ասլամազյանի աշխատանքները պահվում են բազմաթիվ թանգարաններում՝Լոնդոն, Սոֆիա, Բեռլին, Լենինգրադ, Վենետիկ, Տոկիո, Դելի և այլն։
Ե. Ասլամազյանը մահացել է 1988 թվականին, փետրվարի 4-ին։ Թաղված է Մոսկվայում։
Ստեղծագործություններ խմբագրել
- «Աշխատանքի հերոս Խ. Վարդանյանի դիմանկարը» (1946, Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա)
- «Արագածի հովիտը» (1955, Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա)
- «Հովսեփ Օրբելու դիմանկարը», (1951, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ)
- «Այրիվանք» (1956, ՀԱՊ)
- «Լավաշ են թխում» (1955, Դրեզդենի պատկերասրահ)
- «Նատյուրմորտ։ Արևելյան ամանեղեն» (1967, Դրեզդենի պատկերասրահ)
- «Հայաստանի մրգերը» (1985)
- Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Մոսկվայում և Լենինգրադում (1958)։
- «Փափախով տղան» (1937)
- «Կարմիր լեռը» (1938)
- «Ջաղացպանյանի դիմանկարը» (1940)
- «Յասաման «Եղրևանի» (1942)
- «Փոքրիկ բակ» (1943)
- «Նաիրի Զարյանի դիմանկարը» (1943)
- «Հայրենադարձ կնոջ դիմանկարը» (1945)
- «Կոլխոզի նախագահ Ս. Վարդանյանի դիմանկարը» (1946)
Պարգևներ խմբագրել
- 1945 թվականին պարգևատրվել է 1941-1945 թվականների Մեծ հայրենական պատերազմի համար տարած անվեհեր աշխատանքի համար
- 1956 թվականին ստացել է շնորհակալագիր սովետական կանանց նվիրված հանձնաժողովի կողմից «Սովետական սոցիալիստական միության մեջ կանանց հավասարություն » միջազգային սեմինարի շրջանակում կազմակերպված ցուցահանդեսին մասնակցելու համար
- 1957 թվականին ստացել է շնորհակալագիր «Մոսկվայի սովետական նկարիչների խորհրդի» կողմից կին նկարիչների աշխատանքների ցուցահանդեսին մասնակցելու համար,որը կազմակերպվելէ սովետական կանանց հանձնաժողովի նախաձեռնությամբ, որի նպատակը կանաց իրավահավասարությունն է։ Խրախուսական է ստացել՝ Խորհրդային սոցիալիստական միության «Կոմիտետ 5-րդին » նվիրված սովետական կանանց դերի ամրապնդման համար և սոցիալաիստական միության մեջ մշակույթի կառուցողականության խթանման համար։ Մասնակցել է «Աղջիկների տոնը» միջազգային երիտասարդական փառատոնին։
- 1958 թվականին սկսել է աշխատել խեցեգործության մեջ
- 1959 թվականին շրջագայում է Եվրոպայով՝ Բելգիա, Հոլանդիա, Իտալիա, ստեղծում էտյուդներ, ճեպանկարներ
- 1961 թվականին Ճամփորդություն դեպի Հնդկաստան, Ցեյլոն. ջրաներկ-գործերի և մատիտանկարների ստեղծում
- 1962 թվականին տուրիստական ուղևորություն դեպի Եգիպտոսոս]]։ Ճանապարհորդական էտյուդների և ճեպանկարների ստեղծում
- 1963 թվականին պարգևատրվել է Մոսկվայի « Ռուսաստանի սովետական դաշնության սոցիալիստական հանրապետության » կողմից « Արարատ» կտավի համար՝ լավագույն ստեղծագործության համար, որը իրականցվել է «Վարդանիկ» կոլխոզի ակումբի համար։ /համատեղ Մ. Ա. Ասլամազյան/
- Համարվել է «Կանանց համաշխարհային համագումարի» թղթակիցը Մոսկվայում/ 1963 թվական, 24-29 հուլիս/
- Ճամփորրդությունը Ճապոնիա.ջրաներկ -աշխատանքների և մատիտանկարների ստեղծում
- 1964 թվականին ստացել է շնորհակալագիր` ՌՍԴՍՀ –ան Մոսկվայի բաժնի «Նկարիչների խորհրդի» և ՄՆԽԿ պարտ-խմբի կողմից ակտիվ աշխատանքի համար, որն իրականացվել է 1964 թվականին՝ մշակութային շաբաթի շրջանակներում։
- 1965 թվականին արժանացել է Սովետական սոցիալիստական Հայաստանի հանրապետության կողմից վաստակավոր նկարչի կոչման. Ստեղծագործական գործուղման է մեկնել Իտալիա։
- 1966-1984 թվականներին Սովետական միության բարեկամության/ Սովետական սոցիալիստական միության երկրներ-Շրի –Լանկա/ և արտասահմանյան երկրների մշակութային կապերի գործադիր կոմիտեի անդամ,
- 1967-պարգևատրվել է հոբելյանական ցուցահանդեսի հանձնաժողովի կողմից Հոկտեմբերի 50-ամյակի կապակցությամբ
- 1970 թվականին պարգևատրվել է ՌՍԴՍՀ –ան ՄՆԽԿ-ի կողմից հոբելյանական ցուցահանդեսին մասնակցելու կապակցությամբ՝ նվիրված Վ. Ի.Լենինի 100-ամյակին։
- 1971 թվականին պարգևատրվել է պատվոգրով ՍՄԲԿԽ և արտասահմանայան երկրների հետ մշակութային կապերի ձևավորման մեջ ակտիություն ցուցաբերելու և Սովետական միության ու Ցեյլոնի միջև միջմշակութային բարեկամական կապերը ամրապնդելու, զարգացնելու համար
- 1973 թվականին գործուղումը ակվարելիստ-նկարիչների խմբի հետ դեպի Պրիկամե՝ Պերմ, Չերդին, Սոլիկամսկ, Բեռեզնյակ, Պյոտր Չայկովսկիի ջրաներկ- աշխատանքների ստեղծում
- 1975 թվականին հուշաշքանշանով պարգևատրում «Սովետական Ռուսաստան» խորագրով հանրապետական նկարչական ցուցահանդեսի ժամանակ
- 1977 թվականին-պարգևատրվել է հուշաշքանշանով՝ հանրապետական «ՄԵծ հայրենականի 60-ամյակին» նվիրված ցուցահանդեսին մասնակցելու համար
- 1978 թվականին շնորհվել է պատվոգրով ՌՍԴՍՀ –ան ՄՆԽԿ կողմից «Նկարիչների տան» ակտիվ գործունեության համար, 1977-1978, արժանացել է « Աշխատանքի վետերան» շքանշանի
- 1979 թվականին պարգևատրվել է հատուկ պատվոգրով ՌՍԴՍՀ –ան «Նկարիչների միության» ակտիվ աշխատանքի համար «Նկարիչների տան խորհրդի »համար
- 1980 թվականին ստեղծագործական գործուղում Իտալիա. Էտյուդների շարքի ստեղծում
- Հատուկ պատվոգրով պարգևատրում `« Սովետական հասարակության բարեկամության միության և միջմշակութային կապերի» մեջ մեծ ներդրման համար,Սովետական Միության և Շրի -Լանկայի բարեկամական կապի ստեղծման 20 ամյակի ամրապնդման մեջ ակտիվություն ցուցաբերելու համար։ Պարգևատրվել է հուշանվերով՝ ՍՍՀՀ 60 ամյակի նվիրված և Կոմունիստական կուսակցության տարածման համար Հայաստանում։
- 1981 թվականին գործուղում ՌՍԴՍՀ –ան ՆՄ-ի ստեղծագործական խմբի հետ դեպի “Горячий Ключ”. ստեղծում է բնանկարներ, դիմանկարներ[5]։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
«Ասլամազյան քույրերի թանգարան», Գյումրի -
«Ասլամազյան քույրերի թանգարան», Գյումրի -
«Ասլամազյան քույրերի թանգարան», Գյումրի -
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
- ↑ «Մարիամ և Երանուհի Ասլամազյան պատկերասրահի պաշտոնական էջից».
{{cite web}}: Missing or empty|url=(օգնություն) - ↑ Մարիամ և Երանուհի Ասլամազյան պատկերասրահի պաշտոնական էջից.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(օգնություն); Missing or empty|url=(օգնություն)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երանուհի Ասլամազյան» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երանուհի Ասլամազյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 562)։ 
|