9TP, լեհական թեթև տանկ, որը 1939 թվականին հայտնվել էր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի սկսվելուց առաջ։ Իր հատկանիշներով նման էր լեհական 7TP տանկին (հատկապես սպառազինությամբ), սակայն այն զգալիորեն ավելի ծանր էր ամրագրվել (որոշ դեպքերում զրահը 40 մմ էր)։

9TP
Հիմնական տվյալներ
Դասակարգզենքի մոդել
ԵրկիրԿաղապար:Դրոշավորում/Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն
ԱրտադրողPaństwowe Zakłady Inżynierii?
Շահագործման սկիզբ1939
ՄարտերՆերխուժում Լեհաստան

Պատմություն խմբագրել

Լեհաստանի կոնստրուկտորական բյուրոն 1935-1939 թվականներին մշակել է 7TP տանկերի տարատեսակ վերափոխումներ։ Տարբերակներից մեկը «Կրիստի» 10TP տանկն էր, ինչպես նաև 4TP-ը (TKS տանկերի ձևափոխված տարբերակը)։ Ինժեներները ձգտում են ամրապնդել 7TP ամրագրում, ինչպես նաև բարելավել շարժիչը։ 1938 թվականին առաջարկվել է տեղադրել նորագույն դիզելային Saurer CT1D (լեհական փաստաթղթերում դա նշանակում է որպես PZInż. 155) փոխարինել բենզինի PZInż. 725-ով։

Մայիսին 1938 տարի PZInż.-ին արտոնագրվել է CT1D շարժիչը, որը նախատեսված էր տանկերի տեղադրման համար։ Հզոր, բայց թեթև շարժիչի զանգվածով նախատեսված տանկի զանգվածը նվազել է ավելի քան 210 կիլոգրամով։ Էդվարդ Գաբիչի ղեկավարությամբ սկսվել է տանկի մոդիֆիկացիան։ Կլիրենսը ավելացել է մինչև 320 մմ, ավելի հզոր զենք ու զրահ է տեղադրվել։ Զրահամեքենաների տեխնիկական հետազոտական Բյուրոյի որոշմամբ, տանկային փորձարկումները պլանավորվում էր անցկացնել աշնանը։

Փորձարկումներ խմբագրել

1939 թվականի հուլիսին արդեն պատրաստ էին CT1D շարժիչով և բալաստով տանկերի երկու նախատիպեր, որոնք փորձարկվում էին հուլիսի 28-ից կամ 31-ից մինչև օգոստոսի 3-ը։ Փորձարկումները ցույց են տվել, որ արագությունը նախատեսվածից շատ ավելի ցածր էր։ Օրինակ, մայրուղու 35 կմ/ժ-ի փոխարեն տանկերը ցույց են տվել ընդամենը 26,6 կմ/ժ, իսկ կտրտված տեղանքում արագությունը կազմել է ընդամենը 11 կմ/ժ ՝ պլանավորվող 27 կմ/ժ-ի դեպքում։ Այնուամենայնիվ, նախատեսվում էր 1939 թվականի սեպտեմբերին թողարկել 100 տանկից բաղկացած խմբաքանակ։ Սակայն պատերազմը խախտել է այդ ծրագրերը։

Թողարկում խմբագրել

Մոտ 11 մեքենա (գումարած 2 նախատիպը)[1][2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Adam Jońca; J. Szubański; R. Tarczyński Wrzesień 1939. Pojazdy Wojska Polskiego. — Warsaw: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990. — С. 32, 52—53. — (Barwa i broń). — ISBN 83-206-0847-3
  2. Andrzej Wszendyrówny; Marcin Wodejko Czołg 7TP w dokumentach Centralnego Archiwum wojskowego(լեհ.) // Do Broni. — № 1/2009. — С. 96. — ISSN 1732-9450.

Արտաքին հղումներ խմբագրել