Ֆելիքս Ահարոնյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ահարոնյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ֆելիքս Ալբերտի Ահարոնյան (մայիսի 23, 1952, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ ֆիզիկոս, Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ։
| Ֆելիքս Ահարոնյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | մայիսի 23, 1952 (72 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  Գերմանիա |
| Կրթություն | Երևանի պետական համալսարան և Մոսկվայի Ֆիզիկատեխնիկական Ինստիտուտ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս |
| Անդամություն | ՀՀ ԳԱԱ և Իռլանդիայի թագավորական ակադեմիա |
Կենսագրություն
խմբագրելՖելիքս Ահարոնյանը ծնվել է 1952 թվականի մայիսի 23-ին Երևանում[1]։ Սովորել է Երևանի պետական համալսարանի ֆիզիկայի ֆակուլտետում, այնուհետև տեղափոխվել է Մոսկվայի ֆիզիկա-տեխնիկական ինստիտուտ, որտեղ էլ 1975 թվականին ստացել է մագիստրոսի աստիճան, իսկ 1979 թվականին՝ գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան։ 1979-1991 թվականներին աշխատել է Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտում որպես կրտսեր, ավագ, այնուհետև առաջատար գիտաշխատող։ 1987 թվականին արժանացել է գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճանի (միջուկային և մասնիկային ֆիզիկայի գծով)[2]։ 1993-2006 թվականներին եղել է Հայդելբերգի Մաքս Պլանկի միջուկային ֆիզիկայի ինստիտուտի (MPI-K) բարձր էներգիաների աստղաֆիզիկայի տեսության խմբի ղեկավար։ 2006 թվականին մինչ այժմ դասավանդում է Դուբլինի առաջատար հետազոտությունների ինստիտուտում (DIAS) և Աստղամասնիկային ֆիզիկայի և աստղաֆիզիկայի կենտրոնի (CAPPA) տնօրենն է[3]։
Զբաղվել է աստղամասնիկային ֆիզիկայով, տիեզերաբանությամբ, տեսական ֆիզիկայով։ Ահարոնյանի գիտական աշխատանքները նվիրված են գամմա ճառագայթների աստղագիտությանը, ռենտգենյան և նեյտրինային աստղագիտությանը, ինչպես նաև տիեզերական ճառագայթներին[4]։ 2005 թվականին ստացել է Հայաստանի նախագահի մրցանակ[5], 2006 թվականին արժանացել է Եվրոպական միության Դեկարտի անվան մրցանակի, իսկ 2010-ին՝ Ամերիկյան աստղագիտական ընկերության Ռոսսիի անվան մրցանակին։ 2014 թվականին Իգոր Կարաչենցևի և Բրենթ Թալինի հետ միասին արժանացել է Վիկտոր Համբարձումյանի անվան միջազգային մրցանակին[6][7][8]։
Եղել է բազմաթիվ միջազգային գիտական հանձնաժողովների և միությունների անդամ, ունեցել է բազմաթիվ հրավիրված դասախոսություններ աշխարհի ամենահեղինակավոր համալսարաններում, կազմակերպել է մի քանի միջազգային գիտաժողովներ և հանրային դասախոսություններ։ Ունի մոտ 350 գիտական հոդվածներ միջազգային գրախոսվող ամսագրերում, ինչպես նաև 3 աստղագիտական գրքերի հեղինակ է։ 2006 թվականին ընտրվել է MPI-K ինստիտուտի արտասահմանյան պատվավոր անդամ, 2008 թվականին՝ Հայաստանի ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ[9], իսկ 2012 թվականին՝ Իռլանդիայի թագավորական ակադեմիայի անդամ։
Ապրում է Գերմանիայում[10]։
Մրցանակներ
խմբագրել- Պողոսյան մրցանակ (2005)[11]
- Եվրոպական միության Դեկարտի անվան մրցանակ (2006)
- Ամերիկյան աստղագիտական ընկերության Ռոսսիի անվան մրցանակ (2010)
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Ծնվել է հայազգի ֆիզիկոս Ֆելիքս Ահարոնյանը». nt.am. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Агаронян Феликс Альбертович — Энциклопедия фонда «Хайазг»». ru.hayazg.info. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ LLC, Helix Consulting. «Լրանում է հայազգի ֆիզիկոս Ֆելիքս Ահարոնյանի 60-ամյակը». www.panorama.am (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա». www.sci.am. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Hayastan All Armenian Fund - Հայաստանի նախագահի 2005 թվականի մրցանակ։ Հայաստան, Երևան». www.himnadram.org. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Առաջին անգամ հայ գիտնականն արժանացել է Վիկտոր Համբարձումյանի անվան մրցանակին». «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «VIKTOR A. AMBARTSUMIAN'S DESCENDANTS». va-fund.aras.am. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Վիկտոր Համբարձումյանի անվան մրցանակն այս տարի կկիսեն հայ, ռուս և ամերիկացի գիտնականները». mediamax.am (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա». www.sci.am. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Նախաձեռնողներ • The Future Armenian». futurearmenian.com. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 6-ին.
- ↑ «Ֆելիքս Ահարոնյան». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Վիկտոր Համբարձումեանի անւան միջազգային մրցանակի այս տարւայ դափնեկիրները յայտնի են Արխիվացված 2021-07-09 Wayback Machine
- Ֆելիքս Ահարոնյան. Ինձ շնորհված 250 հազար դոլարից 50 հազարը ես կտրամադրեմ Հայաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիային
- Ֆելիքս Ահարոնյանը պարգևատրվել է Ամերիկյան աստղագիտական ընկերության Ռոսսիի անվան մրցանակով
- ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ԴՈՒՐՍ ԳԱԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
- Հայաստանի ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ Ֆելիքս Ահարոնյանը պարգևատրվել է Ամերիկյան աստղագիտական ընկերության Ռոսիի անվան մրցանակով
- Նախագահը հանձնել է Վիկտոր Համբարձումյանի անվան միջազգային մրցանակը
- Փող չկա ասելու փոխարեն պետք է ուղիներ փնտրել գիտությունը նոր մակարդակի բերելու համար. Վիկտոր Համբարձումյանի միջազգային մրցանակակիր
- ՖՈՒՏԲՈԼԻ ՀԱՐՑՈՒՄ ԻՆՁ ՉԼՍԵՑԻՔ, ՔԱՇՎԵԼՈՒ ԵՆՔ․ ԳՈՆԵ ԱՅՍՏԵՂ ԼՍԵՔ
- Նոր-Ամբերդի փոքր գամմա-դիտակից մինչև աշխարհում խոշորագույնը՝ Նամիբիայում
- Աստղային մեղեդին տիեզերական անապատում
- Վիքթոր Համբարձումեանի Անուան Միջազգային Մրցանակի Տուչութիւն
- 300 հազար դոլար. Նիկոլ Փաշինյանը ԳԱԱ-ում հանձնել է Վ. Համբարձումյանի անվան միջազգային գիտական մրցանակը