Փոքրագույն գործողության սկզբունք

Փոքրագույն գործողության սկզբունք, մեխանիկայի վարիացիոն սկզբունքներից, ըստ որի ֆիզիկական համակարգի որոշակի դասի՝ միմյանց հետ համեմատվող հնարավոր շարժումներից իրականացվում է այն, որի դեպքում գործողությունը (համակարգի շարժման կարևոր բնութագրերից, ունի էներգիայի և ժամանակի արտադրյալի չափայնություն) ստանում է փոքրագույն (ավելի ճիշտ՝ էքստրեմալ) արժեք։ Սովորաբար կիրառվում է Համիլտոն-Օստրոգրադսկու (δs=0, որտեղ δ-ն թերի վարիացիայի սիմվոլն է) կամ Մոպերտյուի-Լագրանժի (W=0, որտեղ W-ն լրիվ վարիացիայի սիմվոլն է) տեսքով։ Փոքրագույն գործողության սկզբունքից օգտվում են մեխանիկական համակարգի շարժման հավասարումներ կազմելու և այդ շարժումների ընդհանուր հատկություններն ուսումնասիրելու համար։ Հասկացությունների համապատասխան ընդհանրացման դեպքում Փոքրագույն գործողության սկզբունքը կիրառվում է հոծ միջավայրերի մեխանիկայում, էլեկտրադինամիկայում, քվանտային մեխանիկայում։

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։