Ցախակեռաս այծի
| Առաջարկվում է այս և Այծացախկեռաս հոդվածները միացնել իրար: (քննարկում) |
| Ցախակեռաս այծի | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| Լ. caprifolium'L.
|
Ցախակեռաս այծի (լատին․՝ Լ. caprifolium), ցախեկեռասազգիների ընտանիքի, ցախեկռաս ցեղի բույս։
Նկարագրություն խմբագրել
Լիանանման տերևաթափ թուփ է` 5-7 մ երկարությամբ ճյուղերով։ Երիտասարդ ընձյուղները դեղնագորշավուն են։ Տերևները լայն էլիպսաձև են, կամ էլիպսաձև, բթածայր, 4-10 սմ երկարությամբ և 3,5-6 սմ լայնությամբ, կարճ կոթունավոր, վերևից մուգ կանաչավուն, ներքևից ծխագույն։ Վերին 2-3 զույգ տերևները սերտաճած են, կիպ գրկելով ցողունը և առաջացնելով տերևային սկավառակ։ Ծաղիկները նստադիր են, հավաքված 1-2 փնջերում, սերտաճած տերևածոցերում։ Պսակի երկարությունը 4-5 սմ է, սկզբում սպիտակ է, մուգ վարդագույն, այնուհետև դեղնում է, աչքի ընկնելով ուժեղ, հաճելի բուրմունքով։ Հատապտուղները նարնջակարմրավուն են, ուտելու համար պիտանի չեն։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտուղները հասունանում են օգոստոսին։
Տարածվածություն խմբագրել
Տարածված է Կովկասում, Արևմտյան Եվրոպայում, Փոքր Ասիայում։ Մեր հանրապետության տարածքում հանդիպում է հյուսիսային շրջաններում, խառն անտառներում և թփուտներում, ծովի մակերևույթից մինչև 1700 մ բարձրությունների վրա։ Հեշտությամբ է բազմանում սերմերով և անդալիսով։ Պիտանի է Հայաստանի ստորին և միջին լեռնային գոտիների համար։ Պահանջկոտ չէ աճման պայմանների նկատմամբ, սակայն աչքի չի ընկնում բավարար ձմեռնադիմացկունությամբ։ Բույսի զանազան օրգանները պարունակում են սապոնին, ծաղիկներրը՝ 0,7 % եթերայուղեր։
Կիրառություն խմբագրել
Էկոլոգիական խումբը՝ IV: Մշակության հավանական շրջանները 3, 7, 9-10, 12-13, 18-20, 22-25, 28, 31-32։ [1]:
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. 2, Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ 295։