Տիգրան Չիթունի
Տիգրան Հարությունի Չիթունի (Չիթչյան, Չթչյան) (ապրիլի 22, 1881, Վան, Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն - հոկտեմբերի 19, 1960, Փարիզ), հայ բանահավաք-բանասեր, գրող։ Մամուլում հանդես է եկել Վրույր, Ես, Հեռագետ, Այգեցի, Շեմիր և այլ ծածկանուններով։
Տիգրան Չիթունի արմտ. հայ.՝ Տիգրան Չիթունի | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | արմտ. հայ.՝ Տիգրան Չիթչեան |
| Ծնվել է | ապրիլի 22, 1881 |
| Ծննդավայր | Վան, Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն |
| Վախճանվել է | հոկտեմբերի 19, 1960 (79 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Փարիզ |
| Մասնագիտություն | բանահավաք, բանասեր և գրող |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն և .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Կրթություն | Երամյան վարժարան (1898) |
| Տիգրան Չիթունի Վիքիդարանում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Տիգրան Չիթունին ծնվել է 1881 թվականի ապրիլի 22-ին, Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում։ Նախնական կրթությունն ստացել է Վանի Սբ. Անանյան և Հիսուսյան վարժարաններում։ 1898 թվականին ավարտել է Վանի Երամյան վարժարանը։ 3 տարի ուսանել է Կարինի Սանասարյան դպրոցում։ 1910 թվականին Կոստանդնուպոլսում հիմնել է «Հայագիտում» հրատարակչությունը։ 1940-ական թվականներին տեղափոխվել է Փարիզ։ Աշխատակցել է Կոստանդնուպոլսի և սփյուռքի պարբերականներին։ Փոխադրել և հրատարակել է «Լէյլի և Մեջնուն» (1911) սիրերգը, «Մայրենի աշխարհ» (գիրք 1, 1913) գիրքը։ Ազգագրական-բանահյուսական աշխատություններից առավել ուշագրավ է տոհմիկ խաղերի և ժամանցների «Արեւելեան խաղաշխարհ» (հ. 1-2, 1919, Հ. Իզմիրյան մրցանակ՝ 1907) ժողովածուն[1]։ Գրի է առել «Սասնա ծռերի» 4 տարբերակ, համադրել մինչ այդ հրատարակված տարբերակների հետ և հրատարակել «Սասունական» (հ. 1, 1943) խորագրով։ Չիթունուց Վանի ժողովրդական երգեր է գրի առել Կոմիտասը[2][3]։
Երկեր խմբագրել
- Սասմանց տուն, ԿՊ, 1910։
- Յուշիկք Հայաստանի, ԿՊ, 1919։
- Համբարձման «վիճակ», ԿՊ, 1919։
- Բիւր ակ... հազար ակ..., Փարիզ, 1941։
- Սասունական, Բեյրութ, 1960։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Bibliothèque de l'Église apostolique arménienne - Paris - Չիթունի , Տիգրան». www.bibliotheque-eglise-armenienne.fr. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 23-ին.
- ↑ ««Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007, էջ 286։». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 23-ին.
- ↑ Հայկական համառոտ հանրագիտարան, 2003։ Հ. 4:
- ↑ «AV Production - Տիգրան Չիթունի». avproduction.am. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 23-ին.(չաշխատող հղում)
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տիգրան Չիթունի» հոդվածին։ |