Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Վլադիմիրկա (այլ կիրառումներ)

Վլադիմիրկա (ռուս.՝ Владимирка), ռուս նկարիչ Իսահակ Լևիտանի (ռուս.՝ Исаак Ильич Левитан, 1860-1900) բնանկարը՝ ստեղծված 1892 թվականին։ Նկարն ընդգրկված է Տրետյակովյան պատկերասրահի հավաքածուում։ Նկարի չափերը՝ 79×123 սմ[1]։

Վլադիմիրկա
ռուս.՝ Владимирка
տեսակգեղանկար
նկարիչԻսահակ Լևիտան
տարի1892
բարձրություն79
լայնություն123
ժանրբնանկար
նյություղաներկ, կտավ
գտնվում էՏրետյակովյան պատկերասրահ
հավաքածուՏրետյակովյան պատկերասրահ
Ծանոթագրություններ
 The Vladimirka Road by Isaac Levitan Վիքիպահեստում

Պատմություն և նկարագրություն

խմբագրել

Վլադիմիրկա խոսակցական լեզվում կոչում են Վլադիմիրյան ճանապարհը՝ Մոսկվայից դեպի արևելք՝ Վլադիմիր քաղաքի ուղղությամբ ձգվող բնահողային ճամփան։ Այն հայտնի էր նրանով, որ 18-րդ դարում այդ ճանապարհով էին Սիբիր ուղարկում տաժանակրության դատապարտված կալանավորներին, որոնք գնում էին ոտքով[2][3]։ 19-րդ դարի վերջին, երբ ստեղծվել է Իսահակ Լևիտանի կտավը, կալանավորներին Սիբիր էին տանում արդեն գնացքով։

1892 թվականին իր հրեական ծագման պատճառով Իսահակ Լևիտանը վտարվում է Մոսկվայից և որոշ ժամանակ բնակվում է գյուղում, որ տեղակայված էր Վլադիմիրյան ճանապարհից ոչ հեռու։ Այն մասին, թե ինչպես է ծնվել «Վլադիմիրկա» կտավի ստեղծման գաղափարը, պատմում է նկարչուհի Սոֆյա Կուվշիննիկովան, ով այդ ժամանակ ուղեկցում էր Լևիտանին։ Մի անգամ որսից վերադառնալիս նրանք դուրս են գալիս հին ճանապարհի մոտ, և Լևիտանը հիշում է, որ դա Վլադիմիրկան է։ Նա անմիջապես հիշում է շղթայակապ կալանավորներ, որոնք այդ ճանապարհով ոտքով գնում են Սիբիր։ Հաջորդ օրը Լևիտանը վերադառնում է այդ ճանապարհի մոտ ու սկսում նկարել այն։ Աշխատանքն ավարտվում է մի քանի կատարահերթի ընթացքում[4]։

Ճանապարհի ամայությունը, նրա վրա կախված ամպակույտերը, օտարուհու միայնակ կերպարն ստեղծում են անհանգիստ ու ճնշող տրամադրություն և հիշեցնում են այստեղով անցած հազարավոր կալանավորների մասին։ Եվ միայն հորիզոնի մոտ շողացող արևի լույսն ու հեռվում երևացող վանքն են արտացոլում հույսի շող[4]։

Արձագանքներ

խմբագրել

Ռուս արվեստագետ Ալեքսեյ Ֆյոդորով-Դավիդովն Իսահակ Լևիտանի արվեստին նվիրված իր հոդվածում գրում է[5].

«Վլադիմիրկան» բնանկարի միջոցով սոցիալական գաղափարի արտահայտման հիանալի և գուցե միակ՝ այդքան վառ օրինակն է ռուսական գեղանկարչության մեջ։ Այդպիսի գեղանկարը կարող էր ստեղծվել միայն Ռուսաստանի ճակատագրի մասին մշտապես մտածելու մթնոլորտում, ինչով տոգորված է պերեդվիժնիկների արվեստը։

Կոռնեյ Չուկովսկին Իսահակ Լևիտանի ցուցահանդեսի մասին իր հուշերում գրում է[6].

Հիացեք նրա «Վլադիմիրկայով»։ Ինչպիսի ժլատ հեռաստան, նրա չափերի ինչպիսի ահագնություն։ Ներշնչված, արբեցնող, ձգող ընդարձակություն։ Ձգող, բայց ուր... Հասկանալի է, թե ուր կարող է հասցնել Վլադիմիրկան, և չի՞ կարելի այդ Վլադիմիրկայով խորհրդանշել փառավոր նկարչի ողջ ստեղծագործությունը՝ մարդկային հոգու ֆաուստյան բոլոր պոռթկումների անելանելիության նրա հանգիստ ու հաշտվողական ըմբռնումը։

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «Левитан Исаак Ильич — Владимирка». Государственная Третьяковская галерея, www.tretyakovgallery.ru. Արխիվացված է օրիգինալից (HTML) 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 02.07.2012-ին.
  2. «Исаак Ильич Левитан — Лучшие картины, пейзажи — Владимирка, 1892» (HTML). isaak-levitan.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 02.07.2012-ին.
  3. «Балашиха. Владимирка: История современной автомагистрали "Москва — Нижний Новгород"». www.vladimirka.org. 27 декабря 2013. Արխիվացված է օրիգինալից (HTML) 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 06.11.2015-ին.
  4. 4,0 4,1 Д. К. Самин. «100 великих художников — Исаак Левитан» (HTML). bibliotekar.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 02.07.2012-ին.
  5. А.А. Федоров-Давыдов. «Статья о творчестве Исаака Левитана» (HTML). isaak-levitan.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 02.07.2012-ին.
  6. Корней Чуковский. «Воспоминания о выставке Левитана, 1903» (HTML). isaak-levitan.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 02.07.2012-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել