Վաղատինի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ-հոդված

Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Վաղատին գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 64 հուշարձան (6 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Բնակելի քարայր ուշ միջնադար գյուղից 3 կմ հս, Զորզոր գետի բարձրադիր ձախ ափին 9.89/1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի քարայրներ ուշ միջնադար գյուղից հվ-աե, ձորում 9.89/2 Տ մոտ 30 այրեր են, օգտագործ­վել են որպես ա­պաստարաններ Լուսանկար վերբեռնել


Բնակելի քարայրներ ուշ միջնադար գյուղից 1.5 կմ հս, Զորզոր գետի ձախափնյակում 9.89/3 Տ 2 քարայր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1283 թ. գյուղի մեջ, Հ. Ավետիսյանի տան պատին ագուցված 9.89/4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Վանական համալիր Որոտնավանք 10-11 դդ. գյուղից 2 կմ հվ, Որոտանի կիրճի եզրին 9.89/5 Հ գործել է մինչև 20 դ. սկիզբը Լուսանկար վերբեռնել


Գավիթ 11 դ. սկիզբ կից է Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուն ամ-ից 9.89/5.1 Հ կառ.` Սյունյաց Շահանդուխտ թագուհի Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Մարգարե քահանայի 1389 թ. գավթում, աե պատի մոտ 9.89/5.1.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց վաղ միջնադար- 20 դ. վանքի պարսպափակ բակում 9.89/5.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. Սբ. Կարապետ եկեղե­ցու աե պատի մոտ 9.89/5.2.1 Հ տեղահանված է Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. Սբ. Կարապետ եկեղե­ցուց մոտ 10 մ աե 9.89/5.2.2 Հ երկատված է Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11 դ. գերեզմանոցի հվ-աե եզրին 9.89/5.2.3 Հ արձանագիր վերին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. գերեզմանոցում 9.89/5.2.4 Հ ընկած է, վերին եզրը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ. Սբ. Ստեփանոս եկե­ղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.5 Հ տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. գերեզմանոցում 9.89/5.2.6 Հ ընկած է Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. գերեզմանոցի հվ-աե մասում 9.89/5.2.7 Հ արձանագիր է, վերնամասը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. Սբ. Կարապետ եկե­ղե­ցուց մոտ 15 մ աե 9.89/5.2.8 Հ ընկած է, ունի խիստ վնասված արձանագրու­թյուն Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. գերեզմանոցում 9.89/5.2.9 Հ արձանագիր բեկոր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. գերեզմանոցում 9.89/5.2.10 Հ արձանագիր ստորին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. գերեզմանոցում 9.89/5.2.11 Հ արձանագիր ստորին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցուց հվ 9.89/5.2.12 Հ արձանագիր ստորին բեկոր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.13 Հ արձանագիր վերին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.14 Հ արձանագիր է, տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. Սբ. Կարապետ եկե­ղե­ցուն կից սրահից հվ 9.89/5.2.15 Հ վերին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1413 թ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.16 Հ արձանագիր է, տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1476 թ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.17 Հ տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. գերեզմանոցի հվ-ամ եզրին 9.89/5.2.18 Հ արձանագիր է, ընկած Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.19 Հ արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.20 Հ տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. Սբ. Կարապետ եկեղե­ցուց հվ 9.89/5.2.21 Հ վերին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. Սբ. Կարապետ եկեղե­ցուց հվ 9.89/5.2.22 Հ ընկած է, ստո­րին եզրը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Ասասի 1419 թ. գերեզմանոցի աե եզրին 9.89/5.2.23 Հ ընկած Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Նիրմելիքի 1507 թ. Սբ. Ստեփանոս եկեղե­ցուն կից սրահի հվ պատի մոտ 9.89/5.2.24 Հ արձանագիր է, երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Փաշայի 1407 թ. 9.89/5.2.25 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Կոթող 11 դ. Սբ. Կարապետ եկեղե­ցու հվ պատի մոտ 9.89/5.2.26 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. գերեզմանոցի ամ եզրին 9.89/5.2.27 Հ բարձր է, օձա­կռվի տեսա­րա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.89/5.2.28 Հ կազ­մող` Ղարտաշ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.89/5.2.29 Հ արձանագիր է, օրորոցաձև, փոքր, կենցա­ղային տեսա­րա­նով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.89/5.2.30 Հ խոյաձև է, գըլ­խա­մասը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 9.89/5.2.31 Հ բարձր է, քանդակազարդ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1606 թ. 9.89/5.2.32 Հ օրորոցաձև է, կենցաղային քանդակներով, ջարդոտված Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գասպարի 1577 թ. Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցուց հվ-ամ 9.89/5.2.33 Հ կենցաղային քանդակներով Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Կոստանդին քահանայի 16-17 դդ. 9.89/5.2.34 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Հայրապետ փակակալի 1423 թ. 9.89/5.2.35 Հ հարթ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ 10 դ. համալիրի կենտրոնում 9.89/5.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին 9.89/5.3.1 Հ պարզունակ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 15-16 դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին 9.89/5.3.2 Հ քանդակազարդ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 15-16 դդ. ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին 9.89/5.3.3 Հ արձանագիր է, առյուծի և ցլի կռվի տեսա­րանով Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Կարապետ 1006 թ. համալիրի աե մասում 9.89/5.4 Հ կառ.՝ Սևադա իշխան, կենտրո­­նագմբեթ, ներ­սում պահ­պան­վել են որմնա­նկար­ների մնացորդ­ներ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11 դ. եկեղեցու խորանում 9.89/5.4.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս 1000 թ. 9.89/5.5 Հ միանավ, թաղա­ծածկ սրահ, կառ.՝ Շահան­դուխտ թագու­հի Լուսանկար վերբեռնել


Հյուրատուն 14 դ. կից է գավթին աե-ից 9.89/5.6 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. ագուցված է հյուրա­տան հս ճակատին 9.89/5.6.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1226 թ. հյուրատան հվ պատի մոտ 9.89/5.6.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Շինություններ՝ օժանդակ 11 դ. համալիրի ամ կողմում 9.89/5.7 Հ կառ.` Շահան­դուխտ թագու­հի Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. ընկած է շինություն­ներից մեկի մեջ 9.89/5.7.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Պարիսպ 11 դ. սկիզբ վանքի աե, հվ և ամ կողմերում 9.89/5.8 Հ կառ.` Շահանդուխտ թագուհի Լուսանկար վերբեռնել


Սրահ 11 դ. կից է Սբ. Կարապետ եկեղե­ցուն ամ-ից 9.89/5.9 Հ կամարակապ, կառ.` Սևադա իշխան Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. ագուցված է սրահի աե պատին, ներքուստ 9.89/5.9.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Ալմաճանի 16-17 դդ. սրահում 9.89/5.9.2 Հ եռատված է Լուսանկար վերբեռնել


Սրահ 11 դ. կից է Սբ. Ստեփանոս եկե­ղեցուն և գավթին հվ-ից 9.89/5.10 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. սրահում, աե պատի մոտ 9.89/5.10.1 Հ արձանագիր ստորին կես Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Առուստամի «Ըռստամի» 1501 թ. սրահում, աե պատի մոտ 9.89/5.10.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար պարոն Բուրթելի 1407 թ. սրահում, աե պատի մոտ 9.89/5.10.3 Հ պատվանդանի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1657 թ. գյուղի մեջ, Ա. Բաղդա­սարյանի տնամերձ հողամասում 9.89/6 Հ օրորոցաձև է, կենցաղային տեսարանով Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել