«Թայշան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Թայշան լեռըլեռն ունի մշակութային և պատմական մեծ նշանակություն և [[Դաոսականություն|դաոսիզմի]] հինգ սուրբ լեռներից մեկն է։ Ըստ ավանդույթի, լեռը համարվում է դաոսական սրբերի և անմահների բնակավայրը։ Թայշան լեռան ոգին, ըստ ասույթի, մահացածների թագավորության տիրակալներից մեկն է<ref>М. В. Крюков и др. Этническая история китайцев на рубеже Средневековья и Нового времени. М., 1987. С. 154.</ref>։ Լեռը գտնվում է Թայան քաղաքի շրջակայքում։ 1545 մ բարձրության վրա գտնվող ամենաբարձր գագաթը կոչվում է Նեֆրիտե Կայսեր գագաթ։ Չինաստանում Թայշան լեռը ասոցացվում է արևածագի, ծննդյան, թարմացման հետ։ Լեռան գագաթին գտնվող տաճարը 3000 տարի շարունակ եղել է բազմաթիվ ուխտավորների նպատակը։ Այժմ լեռը կարելի բարձրանալ վերելակով։

Մարդկության գոյության հետքեր կան պալեոլիթյան դարաշրջանից ի վեր:Այս վայրերում հնագետները գրանցել են նեոլիթյան ժամանակաշրջանի բնակավայրեր։ Այդ ժամանակ լեռան մերձակայքում զարգացել են երկու մշակույթներ՝ սկզբում Բեյսինը (մ․թ․ա․ 4700-3400 թվականներ) և Դավէնկոուն (մ․թ․ա․ 3700—31003700-3100 թվականներ), այնուհետև Լունշանը (մ․թ․ա․ 2100—16002100-1600 թվականներ)։ Չժոու դարաշրջանի (771-453) Գարունների և Աշունների ժամանակաշրջանում լեռան երկայնքով անցել է հյուսիսում [[Ցի]] կայսրության սահմանը և հարավում՝ Լու կայսրության սահմանը։ Հաջորդող՝ Պայքարող կայսրությունների ժամանակաշրջանում (453—221453-221), Ցի կայսրությունը հարձակումներից պաշտպանվելու համար կառուցեց 500 կմ երկարությամբ պատ, որի ավերակները մինչ օրս պահպանվել են։

1987 թվականից Թայշան լեռը գրանցվել է [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության վտանգված օբյեկտների ցանկ|ՅՈւՆԵՍԿՕ -ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում]]։ В 2003 թվականին Թայշան այցելել են 6 միլիոն ուխտագնացներ և զբոսաշրջիկներ։ Նոր նախագծի համաձայն՝ 2005 թվականից կրոնական շենքերը վերականգնվել են, իսկ լանդշաֆտը վնասող ժամանակակից շենքերը հեռացվել են։

Թայշան լեռըլեռն ապարների թափոնների թեքված զանգված է, որի բարձրությունը հյուսիսից հարավ աճում Չինաստանի արևելքում Կամբրիայի ժամանակաշրջանի պալեո-մետամորֆ ձևավորման հնագույն օրինակն է։ Թայշանի համալիրը կազմված է մագնիսացված, մետամորֆ ապարներից՝ շերտատված [[Արխեյան դարաշրջան|Արխեյան դարաշրջանին]] պատկանող այլ ծագման նստվածքային ապարներով։ Այս տարածաշրջանում ռելիեֆի վերելքը սկսվել է [[Պրոտերոզոյան դարաշրջան|Պրոտերոզոյան դարաշրջանում]], իսկ [[Պրոտերոզոյան դարաշրջան|Պրոտերոզոյան դարաշրջանի]] վերջում Թայշանի ներկայիս շրջակայքը դարձել է մայր ցամաքի մաս։

Լեռնային համակարգի 80% -ը ծածկված է սաղարթախիտ անտառներով, որոնք պետական հսկողության տակ են գտնվում։ Լեռան բուսական աշխարհը շատ հարուստ է, կան ավելի քան 1000 բուսատեսակներ։ Որոշ ծառեր հայտնի են դեռ հնուց և ունեն մշակութային մեծ նշանակություն։ Մասնավորապես, [[Հան դինաստիա|Հան դինաստիայի]] [[կիպարիս]]ը, որը տնկել է կայսր Ու-դին, [[Թան (դինաստիա)|Թանի]] գիտնականների ծառը (որնծառն ավելի քան 1300 տարեկան է), հյուրերին ընդունող Սոճին (500 տարեկան) և ''հինգերորդ աստիճանի'' Սոճին, որն ասպեսայսպես է կոչվել կայսր [[Ցին Շի Հուանդի]] կողմից։