«Տասնաբանյա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Գիրք
{{Տեղեկաքարտ Գիրք|պատկեր=Moisés con las tablas de la ley, de José Camarón y Meliá (Real Academia de Bellas Artes de San Fernando).jpg|նկարագրություն=Մովսեսը և 10 պատվիրանները}}[[Պատկեր:Moisés con las tablas de la ley, de José Camarón y Meliá (Real Academia de Bellas Artes de San Fernando).jpg|265px|մինի|Մովսեսը և 10 պատվիրանները ]]
|պատկեր=Moisés con las tablas de la ley, de José Camarón y Meliá (Real Academia de Bellas Artes de San Fernando).jpg
'''Տասնաբանյա''' կամ '''Դեկալոգ''' ({{lang-grc|δέκα λόγοι}}՝ ''տասնաբանյա''), '''Մովսիսական օրենքներ''', ըստ [[Աստվածաշունչ]] մատյանի՝ [[Մովսես մարգարե]]ին վերագրվող օրենքները շարադրված են [[Հնգամատյան|Հնգամատյանում]]։ Մարգարեն այս օրենքները ստացել է Սինա լեռան վրա [[Աստված|Աստծո]] կողմից, որոնք պարունակում են [[Տասնաբանյա#Տաս պատվիրաններ|տասը պատվիրաններ]] (Ելից գիրք 20, 2-17, Երկրորդ օրենք 5, 6-21)։
|նկարագրություն=[[Մովսես մարգարե|Մովսեսը]] և [[Տասը պատվիրաններ]]<br>նկարիչ՝ Խոսե Խուան Կամարոն, 1785}}
 
'''Տասնաբանյա''' կամ '''Դեկալոգ''' ({{lang-grc|δέκα λόγοι}}՝ ''տասնաբանյա''), '''Մովսիսական օրենքներ''', ըստ [[Աստվածաշունչ]] մատյանի՝ [[Մովսես մարգարե]]ին վերագրվող օրենքները շարադրված են [[Հնգամատյան|Հնգամատյանում]]։ Մարգարեն այս օրենքները ստացել է Սինա լեռան վրա [[Աստված|Աստծո]] կողմից, որոնք պարունակում են [[Տասնաբանյա#Տաս պատվիրաններ|տասը պատվիրաններ]] ([[Ելից|Ելից գիրք]] 20, 2-17, [[Հին Կտակարան]], Երկրորդ օրենք 5, 6-21)։
 
Մովսիսական օրենքներով նախատեսվում էր «ավետյաց երկիր» Հրեաստանում սուվերեն [[Կրոնապետություն|կրոնապետության]] հաստատումը՝ գերագույն գլխավոր քրմապետի գլխավորությամբ։ Նրան պարտավոր էին ենթարկվել, կտակարանի պատվիրանները պահպանել և կատարել հոգևոր ու աշխարհիկ ստորադաս իշխանավորներն ու ամբողջ ժողովուրդը։ Զանցանքների համար նախատեսվում էին մարմնական և հոգևոր-եկեղեցական (աշխարհազրկում, բանադրանք, [[Ապաշխարություն|ապաշխարանք]]) պատիժներ։ Քրեական արդարադատության հիմքում դրվում էր նյութական [[Տալիոն|տալիոնը]]։
Տող 6 ⟶ 9՝
Մովսիսական օրենքները կարգավորում էին նաև քաղաքացիական և ընտանեկան (սեփականատիրական իրավունք, ժառանգություն, [[կտակ]], [[ամուսնություն]], ամուսինների իրավունքներ և պարտավորություններ), [[Հողային իրավունք|հողային իրավահարաբերությունները]], մանրամասնորեն՝ [[Ծիսակատարություն|կրոնական ծիսակատարություններն]] ու ժամասացությունները։
 
Մովսիսական օրենքները կազմել են հին և միջնադարյան բազմաթիվ երկրների աշխարհիկ և եկեղեցական օրենսդրությունների հիմքը։ Որոշակի փոփոխություններով ու լրացումներով (մեղմացում, հարմարեցում) Մովսիսական օրենքները որպես աղբյուր օգտագործվել են հայ օրենսդրական հուշարձաններում (եկեղեցական կանոններ, «<nowiki/>[[Կանոնագիրք Հայոց]]<nowiki/>», «<nowiki/>[[Կանոնական օրինադրություն]]<nowiki/>», [[Մխիթար Գոշ|Մխիթար Գոշի]] [[Մխիթար Գոշի դատաստանագիրք|Դատաստանագիրքը]], [[Սմբատ Սպարապետ]]ի [[Դատաստանագիրք (Սմբատ Սպարապետ)|դատաստանագիրքը]] և այլն)։
 
== Տաս պատվիրաններ ==