|
== Карта коммун ==
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}}
Карта разделения департамента Нор на коммуны (выделены [[префектура (Франция)|префектура]] и [[супрефектура|супрефектуры]]):
'''Բայոլ''' ({{lang-fr|Bailleul}}), [[Համայնք (Ֆրանսիա)|համայնք]] [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայում]], [[Օ դը Ֆրանս]] շրջան, [[Նոր (դեպարտամենտ)|Նոր]] դեպարտամենտ, համանուն կանտոնի կենտրոն։ Գտնվում է [[Լիլ]]ից 26 կմ հյուսիս-արևմուտք, [[Բելգիա]]յի հետ սահմանից 3 կմ և A25 մայրուղուց 3 կմ հեռավորության վրա։ Կոմունայի հարավային մասում է գտնվում Լիլ-Կալե գծի Բայել երկաթուղային կայարանը։
<center>
<div style="position: relative; width: 500px;">
Ըստ 2017 թվականի տվյալների բնակչությունը կազմում է 14 769 մարդ։
[[Պատկեր:Blank Map of Nord Department, France, with Communes.svg|500px|centre|Նոր դեպարտամենտի կոմունաներ]]
{{Image label|x=0.45|y=0.34|scale=500|text=[[Պատկեր:Small-city-symbol.svg|18px|Դեպարտամենտի պրեֆեկտուրա]][[Լիլ]]}}
== Պատմությունը ==
{{Image label|x=0.47|y=0.50|scale=500|text=[[Պատկեր:Small-city-symbol.svg|12px|Դեպարտամենտի սուպերֆեկտուրա]][[Դուե (Ֆրանսիա)|Դուե]]}}
{{Image label|x=0.55|y=0.66|scale=500|text=[[Պատկեր:Small-city-symbol.svg|12px|Դեպարտամենտի սուպերֆեկտուրա]][[Կամբրե (Ֆրանսիա)|Կամբրե]]}}
Բայոլի ծագման երկու տարբերակ կա. ըստ դրանցից մեկի՝ բնակավայրը [[բելգիացիներ]]ի կողմից հիմնված է եղել այնպիսի ժամանակաշրջանում, որը մոտավորապես համապատասխանում է [[Հուլիոս Կեսար]]ի Գալիայի նվաճմանը<ref name=":0">Annuaire Ravet Anceau Département du Nord Année 1979 Tome III p. 9502 et suivantes</ref>: Ըստ երկրորդի՝ քաղաքի հիմնադիրը հանդիսանում է գերմանական [[նախախեթեր]] ցեղի առաջնորդ Բելլեմը, որի պատվին էլ այն ստացել է իր անվանումը։ 420 թվականին [[ֆրանկներ]]ը այրել են Բայոլը, և նա ամայի է մնացել երկու դար, մինչև՝ 621 թվականին, Դագոբերտ I թագավորի հրամանով [[Ֆրանսիա]]յի անտառի տարածքը մաքրվել է գազաններից և կրկին պիտանի է դարձել մարդկանց ապրելու համար:
{{Image label|x=0.68|y=0.52|scale=500|text=[[Պատկեր:Small-city-symbol.svg|12px|Դեպարտամենտի սուպերֆեկտուրա]][[Վալենսեն]]}}
{{Image label|x=0.85|y=0.70|scale=500|text=[[Պատկեր:Small-city-symbol.svg|12px|Դեպարտամենտի սուպերֆեկտուրա]] Ավեն սյուր Էլպ}}
IX-րդ դարում Բոդուեն I-ի Կոմսը Բայոլում կառուցել է ամրոց, որը բավականաչափ հզոր էր, որպեսզի դիմանա [[նորմաններ]]ի մի քանի հարձակումներին, սակայն 882 թվականին, այնուամենայնիվ, գրավվեց և ավերվեց: 912 թվականին Կարլ II-ի և նորմանների միջև ստորագրված պայմանագիրը խաղաղություն բերեց տարածաշրջան և թույլ տվեց վերականգնել ամրոցը<ref name=":0" />։
{{Image label|x=0.14|y=0.03|scale=500|text=[[Պատկեր:Small-city-symbol.svg|12px|Դեպարտամենտի սուպերֆեկտուրա]][[Դյունկերկ]]}}
</div>
Քաղաքը բազմիցս տուժել է հրդեհներից։ Վերջին խոշոր հրդեհը տեղի է ունեցել 1861 թվականին, և դրա հետևանքով այրվել է գրեթե ողջ քաղաքը, այդ թվում՝ նրա բոլոր հիմնական շենքերը՝ քաղաքապետարանը, եկեղեցին, մոտ 500 տուն, գարեջրագործական գործարանները և այլն:Դրանից հետո քաղաքի բնակիչները դադարել են իրենց տների տանիքները ծածկել ծղոտով՝ անցնելով շիֆերի կամ [[կղմինդր]]ի:
</center>
<br />
== Տեսարժան վայրեր ==
* Ֆլանդրիայի նախկին իրավաբանական պալատի գոթական շենքը բեֆրուայի հետ Ֆրանսիայի նահանգի գոյության ընթացքում: Բեֆրուան, որը կառուցվել է ճարտարապետ Լուի Մարի Քորդոննիեի նախագծով, ունի 35 զանգեր, որոնք նվագում են ավանդական ֆրանսիական մոտիվներ։ Բեֆրուան ներառված է [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ]]-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում՝ Բելգիայի և Հյուսիսային Ֆրանսիայի բեֆրուա խմբի կազմում։ Շենքում ներկայումս տեղակայված է քաղաքի քաղաքապետարանը։
* Բենուա Դե Պյուիդը արվեստի թանգարան է, որտեղ ցուցադրվում է գեղարվեստական նկարների, կահույքի, իրերի, դեկորատիվ-կիրառական արվեստի, քանդակագործության, խեցեգործության հավաքածուներ:
* Սուրբ Վեդաստի եկեղեցին, որը կառուցվել է 1935 թվականին Լուի Մարիա Կորդոննիեի կողմից՝ Ռոմանա-բյուզանդական ոճով։
* [[Դանիել Միտտերան]]ի և [[Ֆրանսուա Միտտերան]]ի քաղաքային գրադարան։
== Տնտեսություն ==
Բնակչության զբաղվածությունը․
* գյուղատնտեսություն՝ 2,5 %
* արդյունաբերություն՝ 10,9 %
* շինարարություն՝ 6,7 %
* առևտուր, տրանսպորտ և ծառայությունների ոլորտ՝ 36,5 %
* պետական և համայնքային ծառայություններ՝ 43,4 %
Անաշխատունակության մակարդակը ([[2017]]) ՝ 13,1 % (ամբողջ Ֆրանսիայում՝ 13,4 %, Նոր դեպարտամենտում՝ 17,6 %)։
Մեկ անձի հաշվով տարվա միջին եկամուտը ([[2017]]) ՝ 21 340 եվրո (ամբողջ Ֆրանսիայում՝ 21 110, Նոր դեպարտամենտում՝19 490);
== Դեմոգրաֆիա ==
'''Բնակչության թվի դինամիկա, մարդ'''<ref>
{{Lien web
|url=http://www.recensement.insee.fr/exportPDF.action?codeZone=59043-COM&idTheme=3
| titre =Evolution et structure de la population à Bailleul en 2007
| site = [http://www.recensement-2007.insee.fr le site de l'Insee]
|consulté le= 25 juillet 2010
}}</ref>․<br>
<timeline>
Colors=
id:lightgrey value:gray(0.8)
id:darkgrey value:gray(0.6)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.8,0.75,0.6)
ImageSize = width:455 height:300
PlotArea = left:50 bottom:30 top:20 right:10
DateFormat = x.y
Period = from:0 till:15000
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = justify
ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:5000 start:0
ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:2500 start:0
BackgroundColors = canvas:sfondo
BarData=
bar:1793 text:1793
bar:1831 text:1831
bar:1851 text:1851
bar:1876 text:1876
bar:1901 text:1901
bar:1926 text:1926
bar:1954 text:1954
bar:1975 text:1975
bar:1990 text:1990
bar:1999 text:1999
bar:2006 text:2006
bar:2017 text:2017
PlotData=
color:barra width:20 align:left
bar:1793 from:0 till:11576
bar:1831 from:0 till:9823
bar:1851 from:0 till:10078
bar:1876 from:0 till:12968
bar:1901 from:0 till:13530
bar:1926 from:0 till:8545
bar:1954 from:0 till:11964
bar:1975 from:0 till:13474
bar:1990 from:0 till:13847
bar:1999 from:0 till:14146
bar:2006 from:0 till:13616
bar:2017 from:0 till:14769
</timeline>
== Վարչություն ==
Բայոլի քաղաքապետի պաշտոնը 2020 թվականից զբաղեցրել է Անտոնի Գոթյեն ({{lang-fr|Antony Gautier}}): 2020 թվականի ավագանու ընտրություններում նրա գլխավորած անկախ ցուցակը հաղթանակ է տարել 2-րդ փուլում ՝ ստանալով ձայների 50,30 %:
{| class="standard" style="text-align:center"; align="left"
|+ Քաղաքապետերի ցուցակ
! colspan="2"|Շրջան
! Անձ
! Կուսակցություն
! Ծանոթագրություն
|-
|1953
|1977
|Ժոզեֆ Լեգրան
|
|
|-
|1977
|2006
|Ժան Դելոբել
|Սոցիալիստական կուսակցություն
|քոլեջի պրոֆեսոր,
դեպարտամենտի Գլխավոր խորհրդի անդամ,
Ազգային ժողովի պատգամավոր
|-
|2006
|2014
|Միշել Գիյեն
|Սոցիալիստական կուսակցություն
|քաղաքական գործիչ, <br>դեպարտամենտի Գլխավոր խորհրդի անդամ
|-
|2014
|2020
|Մարկ Դենյոշ
|
|բժիշկ
|-
|2020
|
|Անտոնի Գոթյե
|
| մաթեմատիկայի ուսուցիչ,
միջազգային կարգի ֆուտբոլային մրցավար
|}
{{clear}}
== Քույր քաղաքներ ==
Բայոլ քաղաքի քույր քաղաքներն են<ref>[http://www.ville-bailleul.fr/index.php/Jumelages?idpage=92&afficheMenuContextuel=true Jumelages]</ref>․
* {{դրոշ|Բելգիա}} [[Իզեգեմ]], [[Բելգիա]]
* {{դրոշ|Գերմանիա}} [[Վերնե (քաղաք Գերմանիայում)|Վերնե]], [[Գերմանիա]]
* {{դրոշ|Գերմանիա}} [[Կիրից]], [[Գերմանիա]]
* {{դրոշ|Լեհաստան}} [[Վալչ]], [[Լեհաստան]]
* {{դրոշ|Շոտլանդիա}} [[Հոիկ]], [[Շոտլանդիա]]
== Տես նաև ==
* [[Նոր (դեպարտամենտ)|Դեպարտամենտ Նոր]]
* [[Նոր դեպարտամենտի կոմուննաներ]]
== Արտաքին հղումներ ==
* [https://www.insee.fr/fr/statistiques/2011101?geo=COM-59043 Վիճակագրության ազգային ինստիտուտ]
* [https://www.interieur.gouv.fr/Elections/Les-resultats/Municipales/elecresult__municipales-2020/(path)/municipales-2020/059/059043.html 2020 թվականի ավագանու ընտրությունների արդյունքներ]
== Պատկերասրահ ==
<gallery widths="170" heights="170" mode=packed>
Պատկեր:Bailleul Saint Vaast R01.jpg|Սուրբ Վեդաստ Եկեղեցի
Պատկեր:Bailleul musee.jpg|Թանգարան
Պատկեր:Bailleul bibliotheque.JPG|Դանիել և Ֆրանսուա Միտերանի գրադարան
Պատկեր:Église Saint-Armand à Bailleul 280912 10.48.jpg|Սուրբ Արմանի Եկեղեցի
</gallery>
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
| 