«Դրազարկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 1.
{{Coord|37.664|35.8085|display=title}}
{{Տեղեկաքարտ Կրոնական կառույց
 
| անվանում = Դրազարկի վանք
'''Դրազարկի վանք''', խոշոր վանքային համալիր [[Կիլիկյան Հայաստան]]ի հյուսիսարևելյան կողմում, Սիս քաղաքի մոտ 36 կմ դեպի արևմուտք, Կիլիկյան Տավրոսի լեռների լանջին, անառիկ ու անմատչելի վայրում<ref name="ՄԲախշյան">{{Գիրք։Մելիք-Բախշյան։Հայոց պաշտամունքային վայրեր|3}}</ref>։
| բնօրինակ անվանում =
| պատկեր =
| նկարագրություն =
| տեսակ =
| երկիր =
| տեղագրություն =
| տարածաշրջան =
| հասցե =
| դավանանք =
| թեմ =
| օծման թվական =
| հոգևոր կարգավիճակ =
| ներկա վիճակ =
| մաս =
| կազմ =
| ժառանգության կարգավիճակ =
| առաջնորդ =
| նվիրված =
| անվանված =
| ճարտարապետ =
| ճարտարագետ =
| հիմնադիր =
| պատվիրող =
| ճարտարապետական ոճ =
| կառուցման սկիզբ =
| կառուցման ավարտ =
| հիմնադրված =
| առաջին հիշատակում =
| կառուցման արժեք =
| փակված =
| երկարություն =
| լայնություն =
| նավի լայնություն =
| բարձրություն =
| գմբեթների թիվ =
| արտաքին գմբեթի բարձրություն =
| ներքին գմբեթի բարձրություն =
| արտաքին գմբեթի տրամագիծ =
| ներքին գմբեթի տրամագիծ =
| ծայրաձողերի թվաքանակ =
| ծայրաձողի բարձրություն =
| շինանյութ =
| մակերես =
| բնակիչ =
| ծանոթ =
| կայք =
}}
'''Դրազարկի վանք''' (նաև՝ '''Աբբա''', {{lang-fr|'''Abbatiya de Trezarko'''}} (Աբբատիա դե Տրեզարկո), {{lang-it|'''Abbati de tresarko''' (Աբբատի դե Տրեսարկո)}}), խոշոր վանքայինվանական համալիր [[Կիլիկյան ՀայաստանԿիլիկիա]]իյի հյուսիսարևելյան կողմում, [[Սիս]] քաղաքի մոտ, 36 կմ դեպի արևմուտք, [[Կիլիկյան ՏավրոսիՏավրոս]] լեռներիլեռնաշղթայի լանջին, անառիկ ու անմատչելի վայրում<ref name="ՄԲախշյանԲախշյան5">{{Գիրք։Մելիք-Բախշյան։Հայոց պաշտամունքային վայրեր|35}}</ref>։
 
== Անվանումներ ==
Դրազարկի վանքի անունը հավանաբար ծագել է հայերեն «դուռ» և «զարկ» (բախել, թակել) կամ «թուր» և «զարկել» բառերից։ Բացի այդ համալիրը հայտնի է բազմաթիվ անունների տակ, որոնք են՝ Աբբա, Աբբատիա դե Տրեզարկո, Աբբատի դի Տրեսարկո, Ապպա, Ապպե, Ավագ վանք, Դռվազ Արք, Դրազարկ, Եռակամար վնաք, Եռսաեղ վանք, Եռաղեղ-Եռակամար վանք, Երեք Կամարի աբբայություն, Թրազարկ, Փոսի վանք<ref name="ՄԲախշյանԲախշյան5" />։ [[Ֆրանսերեն]] աղբյուրներում Դրազարկը երբեմն անվանվել է՝ Աբբատիա դե Տրեզարկո<ref name="Բախշյան5" />։
 
== Պատմություն ==
[[Պատկեր:Cilician Armenia.tif|ձախից|մինի|Կիլիկյան Հայաստան]]
Հայ գրչության և մշակույթի նշանավոր կենտրոնն էր։ Հիմնադրման ժամանակը հայտնի չէ, հավանաբար գոյություն է ունեցել [[10-րդ դար]]ից։դարից։ Առաջին անգամ վերանորոգվել է [[11-րդ դար|11]]-[[12-րդ դար]]երում՝դարերում՝ [[Թորոս Ա|Թորոս Ա Ռուբինյան]] իշխանի օրոք՝ [[Վասպուրական]]ից հրավիրված [[Գևորգ Մեղրիկ]] վարդապետի ջանքերով։ Դրազարկը հանդիսացել է [[Ռուբինյաններ|Ռուբինյան]] իշխանների և թագավորների դամբարանդամբարանը, դրա համար էլ դարձել էր նրաննրանց հոգածության առարկան<ref name="ՄԲախշյանԲախշյան5" />։
 
Վանքի եկեղեցու՝ Սուրբ Աստվածածնի ավերակները պահպանվել են մինչև այժմ։ Վանքի եռանդուն գործունեությունը ծավավել է 12-14-րդ դարերում։ Այստեղ գորումգործում էր միջնադարյան տիպի բարձրագույն դպրոց, որտեղ ապրել ու ստեղծագործել են [[Գևորգ Մեղրիկ]] վարդապետը (1045-1114), [[Կիրակոս Գիտնական]]ը, երաժիշտ [[Թորոս Փիլիսոփա]]ն (13-րդ դար), [[Բարսեղ Գիտնավոր]]ը, հայտնի առարկագիր [[Վարդան Այգեկցի]]ն, նշանավոր մանրանկարիչ [[Սարգիս Պիծակ]]ը, [[Առաքել Հնազանդենց]]ը և ուրիշներ։ Որպես գիտության խոշոր կենտրոն՝ այստեղ սրբագրվել են հունարենից թարգմանված «[[Գործք Առաքելոց]]»-ը, լրացվել է ճաշոցը, թարգմանվել են վարքեր ու վկայաբանություններ։ Վանքի մատենադարանում պահվում էին Ավետարաններ, ճաշոցներ, Նարեկ, Շարակնոց, Տաղարան, երաժշտական ժողովածուներ և այլ ձեռագրեր։ Դրազարկի վանքից այժմ հայտնի են շուրջ 40 ձեռագիր մատյաններ, որոնց մեծ մասը գրված է մագաղաթի վրա։ Հնագույն ձեռագիտը [[1113]] թվականի է, վերջինը՝ [[1371]] թվականի։ Այդ ձեռագրերի մի մասը պահվում է Մատենադարանում[[Մատենադարան]]ում<ref name="ՄԲախշյանԲախշյան5" />։
 
Դրազարկի գերեզմանատանն են թաղված [[Թորոս Ա]], [[Թորոս Բ]], [[Թորոս Գ]], [[Ռուբեն Բ]] հայոց իշխանները, [[Հեթում Ա]] թագավորը, [[Զապել]] թագուհին, [[Գրիգոր Դ Տղա]] (1173-1193), [[Գրիգոր Ե Քարավեժ]] (1193-1194), [[Հովհաննես Զ Սսեցի]] (1203-1221), [[Կոստանդին Ա Բարձրբերդցի]] (1221-1267) կաթողիկոսները, մանրանկարիչ [[Սարգիս Պիծակ]]ը, [[Գևորգ Մեղրիկ]] վարդապետը և նշանավոր այլ աշխարհիկ ու եկեղեցական գործիչներ։ Վանքի ավերակները պահպանվել էին մինչև [[1430]]-ականները<ref name="ՄԲախշյանԲախշյան5" />։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Դրազարկ» էջից