Վիքիպեդիա

«Մասնակից:Անուշ Մկրտյան/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
+ 4 կատեգորիաներ ՀոթՔաթ գործիքով
No edit summary
Տող 1.
{{short description|Italian women's rights activist, suffragist and pacifist}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ
[[File:Elisa Agnini.jpg|thumb|Elisa Agnini Lollini]]
| ԱԱՀ = Բեթիոլա Հելոիս Ֆորթսոն
'''Elisa Agnini Lollini''' (22 March 1858 – 22 June 1922) was a pioneering Italian [[feminist]], [[pacifist]], [[suffragist]] and politician. In 1896, she was a co-founder of the ''[[Associazione per la Donna]]'' (Women's Association) which not only supported women's civic and political rights but called for the withdrawal of Italian troops from Africa. A member of the ''[[Comitato pro suffragio femminile|Comitato Pro Suffragio]]'' (Committee for Women's Suffrage), in 1910 she urged the socialist party to support votes for women. She also fought for improved [[women's rights]], especially in the areas of education, divorce, equal pay, and working conditions.<ref name=edd>{{cite web|url=http://www.enciclopediadelledonne.it/biografie/elisa-agnini-lollini/|title=Elisa Agnini Lollini|author=Mori, Silvia|publisher=Enciclopedia delle donne|accessdate=16 February 2019 |language=Italian}}</ref><ref name=cf>{{cite web|url=http://www.comunefinale.net/finale-notizie/storia-e-personaggi-finalesi/item/548-elisa-agnini-lollini-1858-1922.html?jjj=1550333421920|title=Elisa Agnini Lollini|publisher=Comune di Finale Emilia|date=18 April 2014|accessdate=16 February 2019 |language=Italian}}</ref>
| բնագիր ԱԱՀ = Bettiola Heloise Fortson
| background-color = #ededed
| պատկեր = Bettiola Heloise Fortson.jpg
| չափ =
| նկարագրում =
| ծննդյան օր = 1890 թվականի դեկտեմբերի 29
| ծննդավայր = Հոփքինսվիլ, Կենտուկի
| վախճանի օր = 1917 թվականի ապրիլի 13
| վախճանի վայրը = [[Չիկագո]]
| քաղաքացիություն =
| ազգություն =
| ալմա մատեր =
| կրոն=
| Հայտնի է = Հեղինակ, բանաստեղծ և սուֆրաժիստ
| ազդվել է =
| ազդել է =
| գրքեր =
| աշխատանք =
| կարողություն =
| մասնագիտություն =
| գործունեություն =
| աշխատավայր =
| ամուսին =
| ծնողներ =
| երեխաներ =
| պարգևներ և մրցանակներ =
| կայք =
| ստորագրություն =
| Վիքիպահեստ =
}}
 
==Biography==
'''Բեթիոլա Հելոիս Ֆորթսոն''' (1890 թվականի դեկտեմբերի 29 – 1917 թվականի ապրիլի 13) աֆրոամերիկացի բանաստեղծ, էսսեիստ, ակտիվիստ և [[Կանանց ընտրական իրավունք|սուֆրաժիստ]]։ Ֆորթսոնը առաջին աֆրոամերիկացիներից մեկն էր միջին արևմտյան ԱՄՆ–ում, ով գիրք է գրել և հրատարակել<ref name=":0">{{Cite news|url=https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn84024055/1917-04-21/ed-1/seq-4/#date1=1917&index=1&rows=20&words=Bettiola+Fortson+Heloise&searchType=basic&sequence=0&state=&date2=1917&proxtext=Bettiola+Heloise+Fortson&y=0&x=0&dateFilterType=yearRange&page=1|title=The Passing Away of Miss Bettiola Heloise Fortson|date=April 21, 1917|work=The Broad Axe|access-date=2018-02-19}}</ref>։
Born on 22 March 1858 in [[Finale Emilia]] to the north of [[Bologna]], Elisa Agnini was the daughter of Tommaso Agnini and Elisabetta Kostner. In August 1885, she married the lawyer and politician Vittorio Lollini (1860–1924), with whom she had four children.<ref name=cf/>
 
In 1896, together with four other young women (Giacinta Martini, Alina Albani, Virginia Nathan and Eva De Vincentiis), she founded the ''Associazione per la Donna'' which became an important exponent of the Italian feminist movement. She was also active in the Comitato Pro Suffragio, supporting votes for women from an apolitical viewpoint. A staunch pacifist, Agnini was firmly opposed to Italy's participation in the [[First World War]].<ref name=edd/>
== Կենսագրություն ==
Բեթիոլա Հելոիս Ֆորթսոնը ծնվել է 1890 թվականի դեկտեմբերի 29–ին [[Կենտուկի]] նահանգի Հոփքինսվիլ քաղաքում՝ Մատի Առնոլդի և Ջեյմս Ֆորթսոնի ընտանիքում<ref name=":1" />։ 12 տարեկան հասակում տեղափոխվել է [[Չիկագո]]՝ մորաքրոջ մոտ ապրելու, բայց պարբերաբար տեղափոխվում է [[Ինդիանա]] նահանգի Էվանսվիլ քաղաք՝ մոր հետ ապրելու, երբ մորաքույրը ճանապարհորդում էր։ 1910 թվականին ավարտել է Ինդիանա նահանգի Էվանսվիլ քաղաքի Քլարկ Սթրիթ ավագ դպրոցը, որն ավարտելուց հետո վերադարձել է [[Չիկագո]]։
 
Elisa Agnini Lollini died in [[Rome]] on 22 June 1922 from an [[Esophageal cancer|esophageal tumor]].<ref name=edd/><ref name=cf/>
Ֆորթսոնը եղել է Չիկագոյի համալսարանական հասարակության համահիմնադիր և նախագահ, որը կանանց ակումբ էր (անդամների թվում էին նաև տղամարդիկ), և խթանում էր գրական ուսումնասիրություններ և առաջնային ուշադրություն էր դարձնում աֆրոամերիկացիների շրջանում «գեղարվեստական և մտավոր զարգացմանը»<ref name=":1" />։ «Ալֆա ընտրության իրավունք» ակումբի՝ առաջին սևամորթ կանանց ընտրական իրավունքի ասոցիացիայի ակտիվ անդամ և երկրորդ փոխնախագահ էր<ref name=":0" />։ Երկու տարի կազմակերպիչ է եղել «Կանանց ակումբների քաղաքային ֆեդերացիա»–ում<ref name=":0" />։
 
==References==
Նա 1915 թվականին Ջուլիուս Ֆ. Թեյլորի հրատարակած «Հոգեկան մարգարիտներ. Ինքնատիպ բանաստեղծություններ և ակնարկներ» գրքի հեղինակն էր<ref name=":1" /><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=8iwrdivn4dMC|title=The Negro in Illinois: The WPA Papers|last=Dolinar|first=Brian|publisher=University of Illinois Press|year=2013|isbn=978-0252094958}}</ref>։ Իր գրքի տպագրության համար գումար հայթայթելու համար, առաջարկել են իր բանաստեղծությունները տպագրել Չիկագոյի աֆրոամերիկյան շաբաթաթերթում՝ «The Broad Ax»<ref name=":1" />։ Այդ տարի թերթը թղթի 500 օրինակ է ուղարկել վաճառել կանանց ակումբների ազգային ֆեդերացիայում, և նրանք թույլ են տվել, որ հասույթն ուղղվի Ֆորթսոնին<ref name=":1" />։ Նրա բանաստեղծությունները ներառված էին «Ռասայական վերելքի վեց բանաստեղծներ» գրքում, որը լույս է տեսել 1996 թվականին Գ․ Կ․ Հոկի կողմից<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uwZaAAAAMAAJ|title=Six Poets of Racial Uplift|publisher=G.K. Hall, University of Michigan|year=1996}}</ref>։
{{Reflist}}
 
{{authority control}}
Ֆորթսոնը մահացել է [[տուբերկուլոզ]]<nowiki/>ից իր տանը՝ 3413 կոչվող պողոտայում, [[Չիկագո]]<nowiki/>յում, Իլինոյսում, 1917 թվականի, ապրիլի 13–ին, 26 տարեկան հասակում<ref name=":1">{{Cite web|url=https://networks.h-net.org/node/2289/discussions/174933/bettiola-heloise-fortson-poet-and-suffragist-hopkinsville|title=Bettiola Heloise Fortson, poet and suffragist from Hopkinsville|last=Hollingsworth|first=Randolph|date=April 8, 2017|website=H-Net: Humanities & Social Sciences Online, Michigan State University Department of History|language=en|access-date=2018-02-20}}</ref>։ Նրա օրհնությունը կատարել է [[Իդա Բելլ Ուելս Բարնեթ]]<nowiki/>ը<ref name=":0" />։ Նրան թաղել են Իլինոյս նահանգի Թորոնթոն քաղաքում գտնվող Մաունթ Ֆորեսթ գերեզմանատանը, որը հիմնականում աֆրոամերիկյան գերեզմանատուն էր<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://www.findagrave.com/memorial/178134019/bettiolah-heloise-fortson|title=Bettiolah Heloise Fortson}}</ref>։
 
{{DEFAULTSORT:Agnini Lollini, Elisa}}
== Ծանոթագրություններ ==
{{reflist|30em}}
 
[[Category:1858 births]]
{{DEFAULTSORT:Fortson, Bettiola Heloise}}
[[Category:1922 deaths]]
[[Կատեգորիա:1890 ծնունդներ]]
[[Category:Politicians from the Province of Modena]]
[[Կատեգորիա:1917 մահեր]]
[[Category:Italian feminists]]
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի սուֆրաժիստներ]]
[[Category:Italian suffragists]]
[[Կատեգորիա:Կանանց իրավունքներ]]
[[Category:Italian pacifists]]
[[Կատեգորիա:Կանանց իրավունքներ ըստ երկրի]]
[[Category:Italian women in politics]]
[[Կատեգորիա:Կանանց իրավունքները Եվրոպայում]]
[[Category:Italian socialists]]
[[Կատեգորիա:Կանանց իրավունքներ ըստ տարածաշրջանի]]
[[Category:Socialist feminists]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մասնակից:Անուշ_Մկրտյան/Ավազարկղ» էջից