«Գերմանիայի քրեական դատավարության օրենսգիրք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 3.
'''Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քրեական դատավարության օրենսգիրք ''' ({{lang-de|Strafprozessordnung}}, ''կրճատ՝'' {{lang-de2|StPO}}), կամ բառացի քրեական դատավարության մասին դրույթ՝ [[նորմատիվ իրավական ակտ]], որը Գերմանիայի քրեական դատավարության իրավունքի հիմնական աղբյուրն է, որը կարգավորում է հանցագործությունների քննության և քրեական գործերով դատական վարույթի անցկացման կարգը: Գերմանիայի քրեական դատավարության օրենսգիրքը սահմանում է քրեական դատավարության իրականացման գլխավոր իրավական հիմքերը, մինչդեռ քրեական արդարադատության կազմակերպչական և մանրամասն կարգավորումը դրվում է պետական իշխանության հողային և դաշնային մարմինների վրա<ref name=":19">{{Книга|автор=|ссылка часть=http://pravo-izdat.com.ua/image/data/Files/256/1-20.pdf|заглавие=Основи кримінального процесу Федеративноi Республіки Німеччина: навч. посібник|ответственный=Савченко В.А.|издание=|место=Харьков|издательство=Право|год=2017|страницы=|страниц=372|isbn=978-966-937-098-3|isbn2=}}</ref> (նման կարգով ընդունվել և գործում են քրեական դատավարության հողային և դաշնային դիրեկտիվները և դրամական տուգանք նշանակելու կարգը (RiStBV))<ref name=":3">{{Книга|автор=|заглавие=Уголовный процесс европейских государств: монография|ответственный=Смарин В.И., Луцик В.В.|издание=|место=Москва|издательство=Проспект|год=2018|страницы=|страниц=752|isbn=978-5-392-24189-7|isbn2=}}</ref>։
 
Գերմանիայի քրեական դատավարության օրենսգիրքն իր էությամբ կայսերական դատավարական օրենսգիրքն է, որն ընդունվել է 1877 թվականի փետրվարի 1-ին և ուժի մեջ է մտել 1879 թվականի հոկտեմբերի 1-ից, այլ ոչ թե որևէ նոր իրավական ակտ: Այսպիսով, այն գործել է տարբեր քաղաքական ռեժիմների՝ [[Գերմանական կայսրություն|Գերմանական կայսրության]], Վեյմարյան Հանրապետության, Երրորդ Ռայխի, ինչպես նաև Գերմանիայի՝ ԳԴՀ-ի և ԳԴԿ-ի (ԳԴՀ-ի տարածքում) բաժանման ժամանակ ընդհուպ մինչև ներկա ժամանակները։ 1952 թվականից մինչև 1990 թվականը չի գործել ԳԴՀ-ի տարածքում, որտեղ կիրառվել է ԳԴՀ-ի քրեական գործերով դատավարության մասին օրենքը<ref name=":0">{{Книга|автор=Головко Л.В., Гуценко К.Ф., Филимонов Б.А.|ссылка часть=http://library.nlu.edu.ua/POLN_TEXT/UP/GUCENKO_2002/B1750Part38-410.html|заглавие=Уголовный процесс западных государств|nodot=http://library.nlu.edu.ua/POLN_TEXT/UP/GUCENKO_2002/B1750Part38-410.html|ссылка=http://library.nlu.edu.ua/POLN_TEXT/UP/GUCENKO_2002/B1750Part38-410.html|ответственный=Гуценко К.Ф.|издание=2 изд. доп. и испр.|место=Москва|издательство=Зерцало|год=2002|страницы=|страниц=528|isbn=|isbn2=}} {{Wayback|url=http://library.nlu.edu.ua/POLN_TEXT/UP/GUCENKO_2002/B1750Part38-410.html |date=20181005112656 }}</ref>։
 
Ներկայումս օրենսգիրքը գործում է Միացյալ Գերմանիայի ամբողջ տարածքում։ Օրենսգրքի դրույթները տարածվում են 14-17 տարեկան անչափահաս անձանց վրա այն մասով, որը չի կարգավորվում անչափահասների գործերով դատավարության մասին ավելի հատուկ օրենքով (Jugendgerichtsgesetz)<ref name=":26">{{Cite web|url=http://www.joachimski.de/StPO/Rechtsvergleich/rechtsvergleich.html|title=Criminal Procedure in Germany (Lecture held in Vilnius, Lithuania)|author=Brigitte und Jupp Joachimski|website=|date=|publisher=|accessdate=2018-09-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180408204134/http://www.joachimski.de/StPO/Rechtsvergleich/rechtsvergleich.html|archivedate=2018-04-08|deadlink=no}}</ref><ref name=":35">{{Cite web|url=https://www.gesetze-im-internet.de/jgg/index.html#BJNR007510953BJNE004000319|title=Jugendgerichtsgesetz (JGG)|author=|website=Официальный сайт Министерства юстиции ФРГ|date=|publisher=|accessdate=2019-07-01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190403174531/http://www.gesetze-im-internet.de/jgg/index.html#BJNR007510953BJNE004000319|archivedate=2019-04-03|deadlink=no}}</ref>։ Օրենսգրքի դրույթներն ամբողջ ծավալով կիրառվում են երիտասարդ տարիքի (18-21 տարեկան) անձանց նկատմամբ ընդհանուր կանոնով, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ նրանց անձը բավականաչափ զարգացած չէ կամ այն հանցագործությունը, որում նրանց մեղադրում են, բնորոշ է անչափահասներին<ref name=":35" />: Ի տարբերություն ՌԴ Քրեական դատավարության օրենսգրքի՝ ԳԴՀ Քրեական դատավարության օրենսգիրքը քրեական գործերով միջազգային համագործակցության մասին դրույթներ չի պարունակում, որը կարգավորվում է առանձին օրենքով<ref name=":11">{{Статья|автор=Волеводз А.Г.|заглавие=Правовое регулирование деятельности правоохранительных органов государств романо-германской системы континентального права по оказанию международной правовой помощи в розыске, аресте и конфискации денежных средств и имущества, полученных преступным путем: Федеративная Республика Германии|ссылка=https://mgimo.ru/files/116124/116124.pdf|язык=рус.|издание=Российский следователь|тип=|год=1999|месяц=|число=|том=|номер=6|страницы=59|issn=}}</ref><ref name=":4">{{Книга|автор=Головенков П., Спица Н.|заглавие=Уголовно-процессуальный кодекс Федеративной Республики Германия - Strafprozessordnung (StPO). Научно-практический комментарий и перевод текста закона|ответственный=|издание=|место=Potsdam|издательство=Universitätsverlag Potsdam|год=2012|страницы=|страниц=408|isbn=978-3-86956-208-7|isbn2=}}</ref>։
 
== Զարգացման պատմություն ==
Իր պատմության ընթացքում Գերմանիայի քրեական դատավարության օրենսգիրքը բազմաթիվ փոփոխություններ է կրել՝ կապված քաղաքական վարչակարգերի փոփոխության և երկրի կյանքում սոցիալ-մշակութային տարբեր փոփոխությունների հետ։ Այսպես, Գերմանիայի միավորումից հետո 1877 թվականին ընդունված օրենքի տեքստը փոխզիջումային տարբերակ էր, որը հաշվի էր առնում ինչպես Բունդեսրատի դիրքորոշումը՝ Օտտո ֆոն Բիսմարկի գլխավորությամբ (պետական իշխանության և լիազորությունների ուժեղացում), այնպես էլ Ռեյխսթագի կողմից ներկայացված լիբերալ բուրժուազիայի դիրքորոշումը (քաղաքացիների իրավունքների և ազատությունների պաշտպանություն)։ Հետագայում, Վեյմարյան հանրապետության ժամանակ, արագացված և պարզեցված արտադրության վերաբերյալ խիստ ռեակցիոն խմբագրումներ են մտցվել, չեղյալ է հայտարարվել ատենակալների ինստիտուտը։ Նացիզմի ժամանակ վերացվեցին մեղադրյալների շատ իրավունքներ և անարդարացիորեն ընդլայնվեցին դատավորի և հետաքննության լիազորությունները։ Ահաբեկչության այդ գործիքները չեղարկվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում նացիստական[[Նացիստական ԳերմանիայիԳերմանիա]]յի պարտությունից հետո։ Հետագայում քրեադատավարական նորմերը զարգացել են ժողովրդավարական ճանապարհով, էապես ընդլայնվել են քրեական հետապնդման ենթարկված անձանց իրավունքները, սակայն սահմանափակվել են նաև իրենց դատավարական իրավունքների չարաշահման հնարավորությունները։ Վերջին տասնամյակներում օրենսգիրքը կատարելագործում է տեխնիկական առաջընթացի ձեռքբերումների օգտագործմանը վերաբերող դրույթները<ref name=":22">{{Статья|автор=Зазулин А.И.|заглавие=Нормативное обеспечение электронного документооборота в уголовном судопроизводстве: опыт ФРГ|ссылка=|язык=|издание=Правопорядок: история, теория, практика|тип=|год=2018|месяц=|число=|том=|номер=4 (19)|страницы=77|issn=}}</ref>։
 
=== Ստեղծելով կայսերական օրենսգիրք ===