«Ահմեդ Դավութօղլու»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Նոր պարբերություններ |
Նոր վերնագիր |
||
Տող 77.
| Վիքիպահեստ =
}}
'''Ահմեդ Դավութօղլու''' ({{ԱԾ}}), [[Թուրքեր|թուրք]] ակադեմիկոս, քաղաքական գործիչ և նախկին դիվանագետ։ 2003-2009թթ եղել է վարչապետ [[Ռեջեփ Թայիփ Էրդողան|Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի]] գլխավոր խորհրդականը,իսկ 2009-2014թթ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարը։ 2014-2016թթ ղեկավարել է [[Արդարություն և զարգացում կուսակցություն (Թուրքիա)|Արդարություն և զարգացում կուսակցությունը]]'''(ԱԶԿ)։''' 2011թ խորհրդարանական ընտրություններում որպես ԱԶԿ անդամ [[Քոնյա|Քոնյայից]] ընտրվել է Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի անդամ, իսկ 2015թ հունիսին և նոյեմբերին վերընտրվել է նույն պաշտոնին։ Եղել է [[Թուրքիա|Թուրքիայի]] 26-րդ վարչապետը։ 2016թ մայիսի 22-ին հրաժարական է տվել վարչապետի պաշտոնից<ref>{{cite web|url=http://researchturkey.org/pm-ahmet-davutoglu-announces-resignation/|title=PM Ahmet Davutoğlu Announces Resignation|work=Research Turkey|accessdate=8 May 2016}}</ref>։▼
▲2003-2009թթ եղել է վարչապետ [[Ռեջեփ Թայիփ Էրդողան|Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի]] գլխավոր խորհրդականը,իսկ 2009-2014թթ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարը։ 2014-2016թթ ղեկավարել է [[Արդարություն և զարգացում կուսակցություն (Թուրքիա)|Արդարություն և զարգացում կուսակցությունը]]'''(ԱԶԿ)։''' 2011թ խորհրդարանական ընտրություններում որպես ԱԶԿ անդամ [[Քոնյա|Քոնյայից]] ընտրվել է Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի անդամ, իսկ 2015թ հունիսին և նոյեմբերին վերընտրվել է նույն պաշտոնին։ Եղել է [[Թուրքիա|Թուրքիայի]] 26-րդ վարչապետը։ 2016թ մայիսի 22-ին հրաժարական է տվել վարչապետի պաշտոնից<ref>{{cite web|url=http://researchturkey.org/pm-ahmet-davutoglu-announces-resignation/|title=PM Ahmet Davutoğlu Announces Resignation|work=Research Turkey|accessdate=8 May 2016}}</ref>։
Վարչապետ և ԱԶԿ առաջնորդ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի Թուրքիայի [[Թուրքիայի նախագահների ցանկ|12-րդ]] [[Թուրքիայի նախագահ|նախագահ]] ընտրվելուց հետո, ԱԶԿ կենտրոնական գործադիր կոմիտեն առաջադրեց Դավութօղլուին որպես կուսակցության նախագահի թեկնածու<ref>{{cite web|url=http://www.radikal.com.tr/politika/erdogan_yeni_basbakani_acikliyor-1208245|title=Erdogan: AK Parti'nin yeni genel baskan adayi Ahmet Davutoglu|publisher=Radikal|accessdate=25 August 2014}}</ref><ref name="TurkeyPM">{{cite news|title=Turkey chooses Ahmet Davutoglu as prime minister|url=https://www.theguardian.com/world/2014/aug/27/turkey-foreign-minister-ahmet-davutoglu-succeed-erdogan|date=21 August 2014|accessdate=21 August 2014|work=[[The Guardian]]}}</ref>։ Նա ԱԶԿ առաջին արտահերթ համագումարի ժամանակ միաձայն ընտրվեց որպես կուսակցության ղեկավար՝ վարչապետի պաշտոնում փոխարինելով Էրդողանին և կազմելով Թուրքիայի Հանրապետության 62-րդ կառավարությունը<ref>{{cite web|url=http://www.internethaber.com/ak-partide-tarihi-kongre-basladi-canli-yayin-714459h.htm|title=Erdoğan ve Davutoğlu kan ter içinde kaldı – AK Parti kongresi|date=27 August 2014|publisher=İnternet Haber|accessdate=27 August 2014}}</ref><ref name="Akşam">{{cite web|url=http://www.aksam.com.tr/siyaset/tarihi-kongrede-ahmet-davutoglu-genel-baskan-secildi/haber-334404|title=Tarihi kongrede Ahmet Davutoğlu Genel Başkan seçildi|publisher=Akşam|accessdate=27 August 2014}}</ref>։ Նրա կաբինետում գերակշռում էին Էրդողանի մերձավոր դաշնակիցները, ինչպիսին է Յալչին Ակդողանը, ինչն էլ հանգեցրեց մի շարք ենթադրությունների, մասնավորապես, որ նա վարչապետի պաշտոնում ցուցաբերելու է հնազանդ մոտեցում, մինչ Էրդողանը որպես նախագահ շարունակում է հետապնդել իր սեփական քաղաքական օրակարգը<ref>{{cite web|url=https://www.wsj.com/articles/new-turkish-cabinet-shows-continuity-with-erdogan-legacy-1409312847|title=New Turkish Cabinet Shows Continuity With Erdogan Legacy|work=The Wall Street Journal|accessdate=3 September 2014}}</ref><ref name="Fox News">{{cite web|url=http://www.foxnews.com/world/2014/08/21/turkey-davutoglu-expected-to-be-docile-prime-minister-with-erdogan-calling/|title=Turkey's Davutoglu expected to be a docile prime minister _ with Erdogan calling the shots|publisher=Fox News Channel|accessdate=25 August 2014}}</ref>։ 2015-ի հունիսին կայացած խորհրդարանական ընտրություններում ԱԶԿ-ն խորհրդարանում կորցրեց իր մեծամասնությունը, չնայած մնաց ամենամեծաքանակ ներկայացված կուսակցությունը: Ավելի ուշ Դավութօղլուի կառավարությունը հրաժարական տվեց, բայց մնաց որպես իշխանություն, մինչև նոր կառավարության ձևավորումը: Ընդդիմադիր կուսակցությունների հետ կոալիցիա կազմելու մի շարք անհաջող բանակցություններից հետո Դավութօղլուին հանձնարարվեց ստեղծել Թուրքիայի առաջին միջանկյալ կառավարությունը, որը գործեց մինչև 2015-ի նոյեմբերին նշանակված արտահերթ ընտրությունները: Նոյեմբերին ԱԶԿ-ն ջախջախիչ հաղթանակից հետո խորհրդարանում վերականգնեց իր մեծամասնությունը, իսկ Դավութօղլուն հետագայում կազմեց իր երրորդ կառավարությունը:
Տող 88 ⟶ 86՝
2019-ի սեպտեմբերին, իր սեփական կուսակցությունը ստեղծելու միտքը երկար ժամանակ շահարկվելով, Դավութօղլուն հեռանում է ԱԶԿ-ից և մեղադրելով իր նախկին կուսակցությանը, որ այլևս ի վիճակի չէ լուծումներ առաջարկել Թուրքիայի համար: 2019 թվականի դեկտեմբերի 12-ին նա ստեղծեց «Ապագա» կուսակցությունը և դարձավ դրա առաջին առաջնորդը<ref>https://www.aljazeera.com/news/2019/12/turkey-pm-erdogan-ally-launches-party-191213075539031.html</ref>:
== Կյանքը և վաղ տարիքի գործունեությունը ==
[[Պատկեր:MSC_2014_Davutoglu_Mueller_MSC2014.jpg|ձախից|մինի|Դավութօղլուն 2014թ-ի Մյունխենի անվտանգության 50րդ համաժողովին]]
Ահմեդ Դավութօղլուն ծնվել է Թուրքիայի Քոնյա նահանգի Տաշկենտ քաղաքում: Միջնակարգ կրթությունը ստացել է [[Ստամբուլ]]ի Արական Վարժարանում։ Այնուհետև ավարտել է [[Բոսֆորի համալսարան|Բոսֆորի համալսարանի]] Տնտեսագիտության և քաղաքագիտության բաժինը։ Միևնույն համալսարանի Հանրային Կառավարման բաժնում ստացել է մագիստրոսի աստիճան, իսկ դոկտորական աստիճանը ստացել է նույն համալսարանի Քաղաքական Գիտությունների և Միջազգային Հարաբերությունների բաժնում։ 1996-1999 թթ. աշխատել է [[Մարմարայի Համալսարան]]ում։ 1993 թ. ստացել է դոցենտի, իսկ 1999 թվականին պրոֆեսորի գիտական կոչում։ Նա շատ ազդեցիկ դիրք էր զբաղեցնում 2000-ականներին Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը ձևավորող ռազմական, ակադեմիական և կառավարչական եռանկյունում<ref>{{cite web|url=http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2063|title=biyografi.net: Ahmet Davutoğlu biyografisi burada ünlülerin biyografileri burada|website=www.biyografi.net}}</ref>։ 2003 թ. նախագահ [[Ահմեդ Նեդջեթ Սեզեր|Ահմեդ Նեդջեթ Սեզերի]] և վարչապետ [[Աբդուլա Գյուլ|Աբդուլլա Գյուլի]] համատեղ որոշմամբ Դավութօղլուն ստացել է դեսպանի կոչում<ref>[http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2003/01/20030118.htm#13 T.C Resmî Gazete, 18 January 2008, Ankara]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100710044102/http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2003/01/20030118.htm#13|date=10 July 2010}}</ref>։ 2009 թ. մայիս ամսից հանդես է գալիս որպես [[Թուրքիա]]յի արտաքին գործերի նախարար։
Հեղինակ է բազմաթիվ հոդվածների և գրքերի։ Բացի [[Թուրքերեն|թուրքերենից]] Դավութօղլուն ազատ տիրապետում է [[անգլերեն]]ին,
[[գերմաներեն]]ին, [[Մալայերեն|մալայերենին]] և [[արաբերեն]]ին։ Նրա հեղինակած գրքերն են՝ «[[Ռազմավարական խորություն. Թուրքիայի միջազգային դիրքը]]» (2001 թ.), «Համաշխարհային ճգնաժամ» (2002 թ.), «Տեսությունից պրակտիկա. թուրքական արտաքին քաղաքականությանը նվիրված զրույցներ» (2013 թ.),«Այլընտրանքային պարադիգմներ. Իսլամական և արևմտյան Weltanschauung-ների ազդեցությունը քաղաքական տեսության վրա», «Քաղաքակրթական վերափոխումը և մահմեդական աշխարհը» անգլերեն, «Stratejik Derinlik»(ռազմավարական խորություն) և Küresel Bunalım(«Համաշխարհային ճգնաժամ»)՝ թուրքերեն: Նրա «Ռազմավարական խորություն» գիրքը Թուրքիայի արտաքին քաղաքական կողմնորոշման մեջ շատ ազդեցիկ գիրք է, նույնիսկ 2010-ի հուլիսին [[Հունաստան|Հունաստանում]] դարձել է բեսթսելլեր<ref>{{cite web|url=http://www.worldbulletin.net/haber/61295/turkish-fms-strategic-depth-among-best-selling-book-in-greece|title=Turkish FM's "Strategic Depth" among best-selling book in Greece: source=Anatolia Agency|publisher=World Bulletin|accessdate=9 September 2014}}</ref> <ref>{{cite web|url=http://www.yenisafak.com.tr/yazarlar/AhmetDavuto%C4%9Flu/Yazar-Arsiv/|title=Yazarın Tüm Yazıları|work=Yeni Şafak|author=Piri Medya}}</ref>։
1984թ.-ից ամուսնացած է Սարե Դավութօղլուի հետ, ով Ստամբուլում աշխատում է որպես գինեկոլոգ<ref>{{cite web|url=http://www.hurriyetdailynews.com/turkeys-new-pm-ahmet-davutoglus-wife-an-anti-abortion-gynecologist.aspx?pageID=238&nID=70771&NewsCatID=338|title=Turkey's new PM Ahmet Davutoğlu's wife an anti-abortion gynecologist|work=Hürriyet Daily News|accessdate=9 September 2014}}</ref>։
== Ծանոթագրություններ ==
| |||