«Մասնակից:Աննա Մկրտումյան/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Ավազարկղերում կատեգորիա չենք դնում։
Տող 1.
{{Գրող}}
'''Միխաիլ Պավլովիչ Շիշկին '''({{ԱԾ}}) [[Ռուսերեն|ռուս]] գրող։ «[[Ռուս Բուքեր]]», «[[Մեծ գիրք]]» иև «[[Ազգային Բեսթսելլեր]]» գրական մրցանակների դափնեկիր (այս երեք մրցանակների միակ դափնեկիրը)։ Ապրում է [[Շվեյցարիա|Շվեյցարիայում]], ստեղծագործում է նաև [[Գերմաներեն|գերմաներենով]]։
 
== Կենսագրություն ==
Ծնվել է ռուս նավաստի-սուզորդի ընտանիքում։ Հայրը՝ [[Հայրենական մեծ պատերազմ|Հայրենական մեծ պատերազմի]] մասնակից է, ով կրկնակի անգամ արժանացել է [[Կարմիր դրոշի շքանշան|Կարմիր դրոշ շքանշանի]]<ref name="izvetsiya2">{{cite web|url=http://www.izvestia.ru/culture/article3150547/|title=Будущее наступило. Михаил Шишкин написал свою главную книгу и встретил любовь|author=Наталья Кочеткова беседовала с Михаилом Шишкиным|date=01.02.2011|work=|publisher=Известия|accessdate=2011-02-01|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110124135643/http://www.izvestia.ru/culture/article3150547/|archivedate=2011-01-24|deadlink=yes}}</ref>, մայրը ազգությամբ ուկրաինուհի է, մասնագիտությամբ ուսուցչուհի <ref name="Шо">{{cite web|url=http://www.sho.kiev.ua/article/617|title=Шишкин — художник слова. Интервью.|author=Александр Чернов беседовал с Михаилом Шишкиным|date=21.01.2011|work=|publisher=Шо|accessdate=2011-03-28|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130314030413/http://www.sho.kiev.ua/article/617|archivedate=2013-03-14|deadlink=yes}}</ref>։ Հայրական պապը [[1930 թվական|1830 թվականին]] հռչակվեց ենթակուլակ և [[Կուլակաթափություն|Կուլակաթափության]] արդյունքում ռեպրեսիայի ենթարկվեց և զոհվեց [[Բայկալ-Ամուրյան երկաթուղային մայրուղի|Բայկալ-Ամուրյան երկաթուղային մայրուղու]] շինարարության ժամանակ։ Տատիկը՝ Լյուբով Շիշկինան (մահացել է 1993 թվականին), վերցնելով երկու երեխաներին հեռանում է գյուղից և աշխատանքի անցնում Մոսկվայի մերձակայքում<ref name="zal2010">{{cite web|url=http://magazines.russ.ru/km/anons/club/shishkin.html|title=Клуб «Журнального зала»|author=|date=25.12.2010|work=|publisher=Русский журнал|accessdate=2011-02-11|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111103140103/http://magazines.russ.ru/km/anons/club/shishkin.html|archivedate=2011-11-03|deadlink=yes}}</ref><ref name="solid">{{cite web|url=http://www.gazetaby.com/index.php?sn_nid=9663&sn_cat=38|title=Михаил Шишкин: «Я почувствовал себя крошечным колёсиком машины, производящей говно»: По материалам «Московского комсомольца» и «Новых известий»|author=|date=25.12.2010|work=|publisher=Салідарнасць|accessdate=2010-12-25|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080111131156/http://gazetaby.com/index.php?sn_nid=9663&sn_cat=38|archivedate=2008-01-11|deadlink=yes}}</ref>։ Նրա ավագ հորեղբայր Բորիսը [[1941 год|1941 թվականինթվականից]]<ref name="govoryat">{{статья|автор = Михаил Шишкин|заглавие = Говорят лауреаты «Знамени». Михаил Шишкин|ссылка = http://magazines.russ.ru/znamia/2000/3/konf.html|издание = Знамя|тип = |место = М.|издательство = |год = 2000|том = |номер = 3|страницы = }}</ref> համարվում է անհայտ կորավ։կորած։ [[2010 год|2010 թվականին]] Միխայիլ Շիշկինին հաջողվեց պարզել, որ իր հորեղբայրը [[1942]] թվականին գնդակահարվել է գերմանական գերությունում՝ որպես եվրեյ, կեղծ մատնության արդյունքում<ref name="zal2010" />։ Հայրը՝ Պավել Շիշկինը (1926—1995), 17 տարեկանում գնում է [[Հայրենական մեծ պատերազմ| պատերազմ]], որպեսզի վրեժխնդիր լինի ավագ եղբոր համար։ Ուսում ստանալուց հետո [[1944 թվական|1944]]—[[1945 թվական]]ներին կռվել է որպես սուզորդ<ref name="zal2010" /> և հետագա կյանքում միշտ գաղտնի է պահել, որ ինքը ռեպրեսիայի ենթարկվածի որդի է <ref name="solid" />։
 
Մայրը՝ Իրինա Գեորգիևնա Շիշկինան, Ն․Վ․Գոգոլի անվան № 59 դպրոցում կուսկազմակերպիչ էր, որտեղ 1959 թվականին վիճաբանություն է բռնկվում այն ժամանակ դեռ աշակերտ [[Վլադիմիր Բուկովսկի|Վլադիմիր Բուկովսկու]] հետ։ Շնորհիվ դեկրետային արձակուրդի, նրան հաջողվեց պահպանել աշխատանքը և հետագայում դառնալով այդ դպրոցի ուսումնակնուսումնական գծով վարիչ, հետո տնօրեն։ Ավելի ուշ [[Մեդվեդնիկովսկայա գիմնազիա|այդ նույն դպրոցում]] սովորել է նաև Միխայիլը<ref>{{cite web|url=http://www.bigbook.ru/win/shishkin.php|title=Национальная премия «Большая книга»|author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2011-03-15|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110910134519/http://www.bigbook.ru/win/shishkin.php|archivedate=2011-09-10|deadlink=yes}}</ref>։
 
Մինչ Միխայիլի ծնվելը, նրա ծնողներն արդեն ամուսնալուծված էին, և ապագա գրողը իր կյանքի առաջին տարիները անց է կացրել [[Ստարոկանյուշեն նրբանցք|Ստարոկանյուշեն նրբանցքի]] [[Կոմունալային սենյակ|կոմունալային սենյակում]] <ref name="solid" />։ Լյուբով Շիշկինան՝ հորական տատը, ով միայն ավարտել էր [[Ծխական դպրոց|ծխական դպրոցի]] երորդերրորդ դասարանը, գաղտնի կնքում է երեխային։ Արդեն դպրոցական տարիքում նա բացասական կարծիք ուներ Սովետական կարգերի վերաբերյալ, և ինքնուրույն լուսապատճենում էր գրքեր, որոնք տպագրվել էին արտասահմանում («[[Տամիզդատ]]»)<ref name="zal2010" />։ [[Յուրի Անդրոպով|Յուրի Անդրոպովի]] ժամանակ Միխաիլի մայրը հեռացվեց աշխատանքից, [[Վլադիմիր Վիսոցկի|Վլադիմիր Վիսոցկու]] հիշատակին նվիրված երեկույթ կազմակերպելու համար<ref name="palto">{{книга|автор = Михаил Шишкин|часть = |заглавие = Пальто с хлястиком|оригинал = |ссылка = http://www.snob.ru/magazine/entry/20546|ответственный = |издание = Сноб|место = |издательство = Сноб Медиа|год = 2010|том = |страницы = |страниц = |серия = |isbn = |тираж = }}</ref>.։
 
Որոշ ժամանակ Միխաիլ Շիշկինը աշխատել է որպես բակապան<ref name="itogi2">{{статья|автор = Николай Александров|заглавие = Тот, кто взял Измаил. Интервью с Михаилом Шишкиным|ссылка = http://www.itogi.ru/archive/2000/42/115757.html|издание = Итоги|тип = |место = М.|издательство = |год = 2000|том = |номер = 42 (228)|страницы = }}</ref>։ Ավարտել է [[Մոսկվայի մանկավարժական ինստիտուտ|Մոսկվայի մանկավարժական ինստիտուտի]] ռոմանո-գերմանական ֆակուլտետը (1982)։ Երեք տարի աշխատել է «[[Ռովեսնիկ (ամսագիր)|Ռովեսնիկ]]» ամսագրում, գրել է արվեստի մասին, թարգմանել է գերմաներենից։ Հինգ տարի աշխատել է Մոսկվայի № 444 ֆիզմաթ դպրոցում, որտեղ դասավանդել է գերմաներեն և անգլերեն<ref name="newizv">{{cite web|url=http://www.newizv.ru/news/2007-03-27/66386/|title=Писатель Михаил Шишкин: «В России государство – это главный враг, и его нужно бояться»|author=Веста Боровикова|date=27.03.2007|work=|publisher=Новые Известия|accessdate=2011-03-15|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080410201333/http://www.newizv.ru/news/2007-03-27/66386|archivedate=2008-04-10|deadlink=yes}}</ref>։ <!-- В [[1991|1991 году]] участвовал на баррикадах в борьбе против «[[Августовский путч|Августовского путча]]»<ref name="solid" />.-->
 
Այժմ Միխայիլ Շիշկինը երորդերրորդ անգամ է ամուսնացած, առաջին երկու ամուսնությունները շարունակվել են 7 տարի։ Առաջին կինը՝ Իրինան, Ռուսաստանից էր, երկրորդը՝ Ֆրանչեսկա Շտյոկլինը , Շվեյցարիայից։ <!-- Минц--> Վերջինս մասնագիտությամբ սլավոնագետ է, նրան է նվիրված «[[Взятие Измаила (роман)|Իսմայիլի գրավումը]]» վեպը։ Որդու՝ Կոնստանտինի ծնվելուց հետո՝ [[1995|1995 թվականից]], գրողը բնակվում է [[Շվեյցարիա|Շվեյցարիայի]] [[Ցյուրիխ|Ցյուրիխ քաղաքում]]<ref name="solid" />։ Գրական գործունեությունից զատ, նա զբաղվում է նաև թարգմանչությամբ և դասվանդում է։ 2009 թվականի աշնանային կիսամյակում դասավանդել է [[Վաշինգտոն և Լի համալսարան|Վաշինգտոն և Լի համալսարանում]] ([[Վիրջինիա]], [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ,]][[Վիրջինիա]])<ref name="izvetsiya">{{cite web|url=http://www.izvestia.ru/culture/article3138489/|title=Михаил Шишкин: Роман всегда умнее автора|author=Наталья Кочеткова беседовала с Михаилом Шишкиным|date=25.12.2010|work=|publisher=Известия|accessdate=2011-01-06|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101118111651/http://izvestia.ru/culture/article3138489/|archivedate=2010-11-18|deadlink=yes}}</ref>։
 
Միխաիլ Շիշկինը 2011 թվականին ամուսնանում է Եվգենիա Շիշկինայի հետ և 2013 թվականի օգոստոսի 4-ին ծնվում է նրանց որդին՝ Իլյան։ Միխայիլը յուրաքանչյուր ամուսնությունից մեկական որդի ունի։ Միխայիլ Շիշկինը դասական երաժշտություն է սիրում <ref name="contacts">{{cite web|url=http://www.kontrakty.ua/proekty/rejtingi/19431-mixail-shishkin-lpisatel-dolzhen-oshhutit-vsesilier|title=Михаил Шишкин: «Писатель должен ощутить всесилие»|author=Сергей Иванов беседовал с Михаилом Шишкиным|date=04.08.2010|work=|publisher=Контакты|accessdate=2011-01-06|lang=ru|deadlink=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101114115848/http://www.kontrakty.ua/proekty/rejtingi/19431-mixail-shishkin-lpisatel-dolzhen-oshhutit-vsesilier|archivedate=2010-11-14}}</ref> , որպես հոբբի խաղում է [[Սնուկեր]] ([[Բիլիարդ]]ի տեսակ)<ref name="nashagazeta">{{cite web|url=http://www.nashagazeta.ch/print/10675|title=Михаил Шишкин и роман в письмах влюблённых: Интервью с Михаилом Шишкиным.|author=Людмила Клот|date=03.11.2010|work=|publisher=Наша газета|accessdate=2010-12-16|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110605183608/http://www.nashagazeta.ch/print/10675|archivedate=2011-06-05|deadlink=yes}}</ref>։ 2012—2013 թվականներին ապրել է [[Բեռլին]]ում , կապված [[Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայություն|Գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծառայության]] կողմից տրվող թոշակի ({{lang-de|DAAD Künstlerprogramm}}) հետ։
Տող 19.
 
== Ստեղծագործություն ==
Հրապարակում է 1993 թվականից, վերջին տարիներին սկսել է ստեղծագործել և հրապարակել գերմաներեն։ Նա շարունակում է ռուս կլասիկներին՝ ([[Անտոն Չեխով|Անտոն Չեխովին]], [[Իվան Բունին|Իվան Բունինին]], [[Վլադիմիր Նաբոկով|Վլադիմիր Նաբոկովին]]) հարուստ բառային, երաժշտականության և ներդաշնակ նախադասությունների մասով։ Արևմուտքի գրողներից՝ ([[Ջեյմս Ջոյս|Ջեյմս Ջոյս]], [[Ռոբերտ Վալսեր|Ռոբերտ Վալսեր]], «[[նոր վեպ|նոր վեպի]]» վարպետներ) վերցրել է ստեղծագործության ներսում ժանրային և պատմության աստիճանի փոփոխության սկզբունքը, տեքստի ճիշտ մասնատում, շարահյուսական դինամիզմ , սյուժեյի ավանագարդային խիզախությունը լեզվի ակտոիալացմանակտուալացման մեջ, տեքստի ծանրության կենտրոնի փոխանցումը հաղորդագրությունից լեզվին <ref name="ogonyok">{{статья|автор = Андрей Архангельский|заглавие = Сопротивление мату. Интервью с Михаилом Шишкиным|ссылка = http://www.ogoniok.com/4906/41/|издание = Огонёк|тип = |место = Москва|издательство = |год = 2005|том = |номер = 27 (4906)|страницы = |archiveurl = https://web.archive.org/web/20101223111816/http://www.ogoniok.com/4906/41/|archivedate = 2010-12-23}}</ref>։
 
Շիշկինին բնութագրողները նշում են, որ նրա և [[Սաշա Սոկոլովի]] միջև ներքին հարազատություն կա, որը հատկապես նկատելի է «[[Վեներայի վարս|Վեներայի վարսը»]]»ը վեպում<ref name="rozhdestvenskaya">{{cite web|url=http://magazines.russ.ru/nlo/2005/75/ka26.html|title=ИЗРЕЧЕНИЯ ВЫХОДА В ДЕНЬ|author=Ксения Рождественская|date=2005, номер 75|work=|publisher=НЛО|accessdate=2010-12-16|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110919193113/http://magazines.russ.ru/nlo/2005/75/ka26.html|archivedate=2011-09-19|deadlink=yes}}</ref><ref name="morev">{{cite web|url=http://magazines.russ.ru/km/2005/2/sh3.html|title=Язык — это оборона. Михаил Шишкин о новом типе романа, русском языке и любви к Акакию Акакиевичу|author=Глеб Морев|date=|work=|publisher=Русский журнал|accessdate=2010-12-16|lang=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120203080242/http://magazines.russ.ru/km/2005/2/sh3.html|archivedate=2012-02-03|deadlink=yes}}</ref>։ Իր հոդվածներից մեկում Շիշկինը նշում է իր համար գրականության գլխավոր ճյուղերը․ճյուղերը՝ Չեխով, Բունին, Նաբոկով, Սաշա Սոկոլով <ref>{{книга
| автор = Михаил Шишкин
| часть = [[Лодка, нацарапанная на стене]]
Տող 43.
| тираж = 2000
| ref =
}}</ref>։ Հարցազրույցներից մեկի ժամանակ նա [[Ալեկսանդր Գոլդշտեյնին]] <ref name="goldshtein">{{cite web|url=http://old.vedomosti.ru/newspaper/article.shtml?2010/09/20/246000|title=Разорванное время соединит читающий|author=Майя Кучерская, интервью с Михаилом Шишкиным|date=2005, номер 75|work=|publisher=Ведомости|accessdate=2010-12-19|lang=ru}}</ref><ref name="russkimir">{{cite web|url=http://www.russkiymir.ru/russkiymir/ru/publications/interview/interview0064.html|title=Михаил Шишкин. Не нужно писать о России и экзотических проблемах|author=Анна Грибоедова беседовала с Михаилом Шишкиным|date=13.07.2010|work=|publisher=Русский мир|accessdate=2010-12-16|lang=ru|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130831041224/http://www.russkiymir.ru/russkiymir/ru/publications/interview/interview0064.html|archivedate=2013-08-31|deadlink=yes}}</ref> անվանել է իր արձակագրության ոգեշնչող, իսկ գրականությունից դուրս՝ [[Անդրեյ Տարկովսկի]]  <ref name="bolshoygorod">{{cite web|url=http://www.bg.ru/article/8549/|title=Михаил Шишкин. Интервью|author=Анна Красильщик, интервью с Михаилом Шишкиным|date=13.07.2010|work=|publisher=Большой город, № 12 (257)|accessdate=2010-12-19|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/61D5n6Tze|archivedate=2011-08-26}}</ref> և [[Ալֆրեդ Շնիտկե]] <ref name="belzh" />։
 
Շիշկինի արձակին բնորոշ առանձնահատկություն է համարվում քրոնոտոպների ինքնատիպ օգտագործումը՝ տեղի և ժամանակի բազմաբնույթ օգտագործումը։ Տարբեր ուղղություններ ոչ միայն տեղի են ունենում զուգահեռ, այլ նաև գործողության ժամանակահատվածը անորոշ է։ Գրողի բնորոշմամբ դժվար է նշել գործողության շրջանակը․«այն կատարվում է միշտ և ամենուր»։
 
Հեղինակը միմիանց կապակցելով տարբեր հատվածներ մեկ ամբողջական տեքստում, ստեղծում է «վեպ-տապան», ընդ որում հեղինակը գտնումէ, որ աշխարհի փրկությունը տեղի է ունենում լեզվի վերակենդանացմամբ։վերակենդանացմամբ<ref name="lashova">{{статья|автор =Светлана Николаевна Лашовa|заглавие = Принцип пазла: язык и хронотоп в прозе М. Шишкина|ссылка = http://www.rfp.psu.ru/archive/6.2010/lashova.pdf|издание = Вестник Пермского университета|тип = |место = Пермь|издательство = |год = 2010|том = |номер = 6 (12)|страницы =186-190 }}</ref>։
 
Գրքերում իր մասին բավականին մանրամասներ կան, հատկապես «[[Իսմայիլի գրավումը]]» և «[[Վեներայի վարս|Վեներայի վարսը»]]»ը վեպերում, որտեղ պատմում է Ստարոկանյուշեն նրբանցքում անցած մանկության, ծովահեն-սուզորդ հոր, ձերբակալված եղբոր, շվեցարուհիշվեյցարուհի կնոջ, ում առաջին ամուսինը մահացել էր, որդու ծննդյան, ով ծնվել էր ՇվեյցարիայումՇվեյցարիայում՝ Ֆրանչեսկայի հետ Ֆրանչեսկայիցամուսնությունից, որպես թարգմանիչ փախստականների համար իր աշխատանքի մասին: Շիշկինի գրքերում հանդիպում ենք բազմաթիվ ակնարկներ իր սիրելի գրողների մասին։
 
Շիշկինը ռուս գրականության առաջիններից է, ով լայնորեն սկսեց կիրառել [[Կոլաժ]]ային տեխնիկան՝ պատմություն ստեղծելու համար։ Վեպ-կոլաժը մասամբ կանխատեսում է անհայտ մեջբերումների կիրառումը <ref>https://echo.msk.ru/programs/odin/1640438-echo/</ref><ref>Пример из «[[Взятие Измаила (роман)|Взятия Измаила]]»: «И когда горничная поставила на стол тарелку, он замер, и как только закрылась дверь, обеими руками схватил хлеб, засопел, сразу измазал пальцы и подбородок в сале и стал жадно жевать». — Из рассказа Набокова [http://nabokov.niv.ru/nabokov/rasskaz/podlec.htm «Подлец»]</ref>։ Կապված վերջինիս հետ, «[[Վեներայի վարս|Վեներայի վարսը»]]»ը մեծ քննարկումներ առաջացրեց այն մասին, որ վեպում անցնում է կոլաժի և [[Գրագողություն]]<ref>http://www.neizvestnyj-gorkij.de/index.php?e=71</ref> սահմանը։
 
[[Լև Դանիլկին|Լև Դանիլկինը]] թվարկում է Շիշկինի վեպերի խաչաձև հատումները, որոնք նրա համար դառնում են մոլուցք․ «Ռուսաստանը, որպես բռնության երկիր, երեխայի մահ, դավաճանություն , լեզվի մրցակցություն և իրականություն․․․ Շիշկինի համար, խոսքը դա դաժան իրականությունն «ասելու» միջոց է<ref>https://web.archive.org/web/20160312054929/http://www.afisha.ru/book/1689/review/339598</ref>։ Շիշկինի ընդիմախոսները նրան մեղադրում են, որ «ցանկացած ցավ նրա համար ուղղակի բանավոր կոլաժների ստեղծման ներշնչանք է, թող հիանա դրանով»<ref>[http://www.litkarta.ru/dossier/kucherskaya-shishkin/ Критическая масса, 2005, №2]</ref>։