'''Պանդեմիա''', '''աշխարհավարակ''' կամ '''համայնաճարակ''' ([[հուն]]․ πανδημία- ամբողջ [[ժողովուրդ]]), , բնորոշվում է [[վարակիչ հիվանդություն]]ների խիստ տարածմամբ ողջ [[երկիր|երկրում]], սահմանակից պետությունների տարածքում, երբեմն՝ [[աշխարհ]]ի բազմաթիվ երկրներում։ Հայտնի են ժանտախտի, խոլերայի, բծավոր և ետադարձ տիֆերի բազմաթիվ պանդերմիաներ։ Ընդունված է պանդերմիա համարել նաև ոչ բարձր ինտենսիվության այն համաճարակները, որոնք տվյալ ժամանակահատվածում հանդիպում են բազմաթիվ երկրներում կամ ամբողջ [[մայրցամաք]]ներում (օրինակ՝ խոլերայի յոթերորդ պանդերմիա)։ Պանդեմիկ տարածման հակում ունեցող ամենաբնորոշ հիվանդություններից է [[գրիպ]]ը, որը [[20-րդ դար]]ի միջին տասնամյակների ընթացքում տվել է մի քանի խոշոր պանդերմիաներ։
