«Մասնակից:Nelly Nazaryan/Ավազարկղ1»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Ջնջվում է էջի ամբողջ պարունակությունը
Պիտակ՝ Դատարկում
 
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Լիճ
|հայերեն անվանում =
|բնօրինակ անվանում =
|պատկեր = Lake Varna.jpg
|պատկերի չափ =300px
|պատկերի նկարագրություն =
|տեղագրություն =
|Երկիր = Բուլղարիա
|շրջան = Վառնայի շրջան
|տեսակ =
|բարձրություն ծովի մակ. =
|երկարություն =
|լայնություն =
|մակերես = 17
|ծավալ = 0,165
|ջրափնյա գծի երկարություն =
|առավելագույն խորություն = 19
|միջին խորություն =
|միջին բարձրություն =
|հանքայնություն =
|աղիություն =
}}
 
'''Վառնա լիճ''' ({{lang-bg|Варненско езеро}}), ամենախոշոր և ամենախոր ծովախորշը (լիման) [[Բուլղարիայի սևծովյան ափ]]ում։ Գտնվում է [[Վառնա]] քաղաքի մերձակայքում, արհեստական նավարկելի ջրանցքներով միացած է Վառնայի ծոցին և Բելոսլավյան լճին <ref>{{БСЭ3|заглавие=Варненское озеро}}</ref>:
 
1950 թվականի մարտի 16-ին Վառնա լիճը, Ստալինի լեռնագագաթի (նախկինում Մուս-Ալլայի լեռնագագաթ) տարածքում գտնվող մի խումբ լեռնային լճերի հետ միասին, վերանվանվել է Ստալինյան լճեր (մինչև 1956 թվականը): 1972 թվականին լճից ոչ հեռու հայտնաբերվել է Վառնայի գերեզմանատունը <ref>{{cite web|url = http://varna.info.bg/russian/nekropolis_rus.htm|deadlink = yes|title = Варненский некрополь эпохи халколита|author = Золотова М.|date = 2004|publisher = [http://varna.info.bg Varna.info.bg]|accessdate = 2014-08-12|lang = ru|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150706191635/http://varna.info.bg/russian/nekropolis_rus.htm|archivedate = 2015-07-06}}</ref>:
 
== Առանձնահատկություններ ==
Լճի մակերեսը 17 կմ² է, խորությունը՝ 9,5-19 մետր: Լճի ջերմաստիճանը և աղիության մակարդակը կախված են լիճ լցվող ծովային ջրից: Գարնանը աղիությունը նվազում է, իսկ ամռանը և աշնանը՝ աճում: Որոշ տեղերում ջրի մակերեսը տաքանում է մինչև +25 ° C, մակերևույթի տարեկան միջին ջերմաստիճանը մոտ +14 ° C է, իսկ ջրի հատակին ջերմաստիճանը ոչ ավելի է, քան +8 ° C: Աղի ջրի գերակշռության հետ կապված լճում բնակվում են միայն ծովային ձկնատեսակներ <ref name=ozero>{{cite web|url = http://varna.info.bg/russian/varna_lake_rus.htm|deadlink = yes|title = Варненское озеро|author = Золотова М.|date = 2003|publisher = [http://varna.info.bg Varna.info.bg]|accessdate = 2014-08-12|lang = ru|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150706191738/http://varna.info.bg/russian/varna_lake_rus.htm|archivedate = 2015-07-06}}</ref>.:
 
== Աշխարհագրական դիրք ==
Վառնա լիճը ունի տեկտոնական ծագում, այն ձևավորվել է [[Պլեյստոցեն]]ի դարաշրջանում Պրովադիսկա գետաբերանից: Արևմուտքից լիճն արհեստական ջրանցքով միացած է Բելոսլավյան լճին, որտեղ գտնվում է Վառնա նավահանգստի արևմտյան տերմինալը ({{lang-bg|Терминал Варна Запад}})։ Արևելքում [[Սև ծով]]ից այն առանձնացված է ավազոտ երկու կիլոմետրանոց ժապավենով, որն ընդարձակվում է տարեց տարի: Հարավային ափը կտրուկ է և բարձր, իսկ հյուսիսայինը՝ հարթ: Վառնա լճի հատակը ծածկված է [[տիղմ]]ի շերտով, որոշ տեղերում այն հասնում է 30 մետրի: Հատակի ամենախորը տեղերը ծածկված են ծծմբաջրածնային ցեխով, որն օգտագործվում է ցեխաթերապիայի նպատակով: Մինչև 20-րդ դարը լճի ջուրը ծով էր հոսում Վառնա գետով, բայց Վառնա նավահանգստի ({{lang-bg|терминал Варна Изток}}) արևելյան տերմինալի կառուցումից լճի չորացումից հետո 1906-1909 թվականներին լճից մինչր ծով փորվեց նավարկելի ջրանցք, ինչը հանգեցրեց լճում ջրի մակարդակի անկման և 1,4-1,5 մետր բարձրությամբ ծովային ջրերի ներխուժման, որի պատճառով ջուրը աղի դարձավ: Ավելի ուշ՝ դեպի հարավ նոր նավարկելի ջրանցք փորվեց, 12 մետր խորությամբ <ref name=ozero>{{cite web|url = http://varna.info.bg/russian/varna_lake_rus.htm|deadlink = yes|title = Варненское озеро|author = Золотова М.|date = 2003|publisher = [http://varna.info.bg Varna.info.bg]|accessdate = 2014-08-12|lang = ru|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150706191738/http://varna.info.bg/russian/varna_lake_rus.htm|archivedate = 2015-07-06}}</ref>., իսկ 1976 թվականին ջրանցքների վրա գցվեց Ասպարուխով կամուրջը, որը միացնում էր լիճը Վառնայի ծոցին:
 
Գետեր, որոնք թափվում են Վառնա լիճ<ref name=ozero>{{cite web|url = http://varna.info.bg/russian/varna_lake_rus.htm|deadlink = yes|title = Варненское озеро|author = Золотова М.|date = 2003|publisher = [http://varna.info.bg Varna.info.bg]|accessdate = 2014-08-12|lang = ru|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150706191738/http://varna.info.bg/russian/varna_lake_rus.htm|archivedate = 2015-07-06}}</ref>..
 
* Պրովադիսկա
* Դևնյա ({{lang-bg|Девня}})
* Իգնատևսկատա ({{lang-bg|Игнатиевската}})
* Կոնստանտինովսկա ({{lang-bg|Константиновска}})
* Պեյներջիսկի հեղեղատ ({{lang-bg|Пейнерджикски дол}})
 
Լճի հյուսիսային ափին տեղակայված են Էզերովո և Կազաշկո գյուղերը:
 
{{Համայնապատկեր|Varna-Devnya canal map - ru.svg|666px|Վառնայի ծովախորշի և Բելոսլավյան ու Վառնայի լճերի տեղագրություն}}
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://wldb.ilec.or.jp/Details/Lake/EUR-35 Varna Lake in World Lake Database]
 
{{ՎՊԵ}}
{{Արտաքին հղումներ}}