«Ֆրանկական թագավորություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 54.
'''Ֆրանկական պետություն''' ('''թագավորություն'''․ [[Ֆրանսերեն|ֆր]]․՝ ''royaumes francs'', [[Լատիներեն|լատ․]]՝ ''regnum (imperium) Francorum''), հազվադեպ՝ '''Ֆրանկիա''' ([[Լատիներեն|լատ․]]՝ ''Francia'')․ պայմանական անվանումը՝ [[V- IX դարեր|V- IX դարերի]] [[պետություն]] [[Արևմտյան Եվրոպա|Արևմտյան]] և [[Կենտրոնական Եվրոպա|Կենտրոնական]] [[Եվրոպա|Եվրոպայում]], որը ձևավորվել է [[Արևմտյան Հռոմեական կայսրություն|Արևմտյան Հռոմեական կայսրության]] տարածքում՝ ի թիվս այլ [[Բարբարոսական թագավորություններ|բարբարոսական թագավորությունների]]։ Այդ տարածքը բնակեցված է եղել [[ֆրանկներով]]՝ սկսած III դարից։ Ֆրանկների [[մայորդոմ]] [[Կառլոս Մարտել|Կառլոս Մարտելի]], նրա որդի [[Պիպին Կարճահասակ|Պիպին Կարճահասակի]], ապա թոռի՝ [[Կառլոս Մեծ|Կառլոս Մեծի]] ռազմական արշավանքների շնորհիվ ֆրանկների կայսրության տարածքը IX դ․ սկզբին հասնում է իր գոյության մեջ ամենամեծ չափերին։
 
Որդիների միջև ժառանգության բաժանման ավանդույթի արդյունքում ֆրանկների տարածքը միայն պայմանականորեն էր կառավարվում որպես միասնական պետություն․ փաստացիորեն այն բաժանված էր մի քանի ենթակա թագավորությունների (''regna'')։ Թագավորությունների քանակը և տեղակայումը փոխվում էր ժամանակի ընթացքում, և ի սկզբանե ''Ֆրանկիա'' էր կոչվում միայն մեկ թագավորություն՝ [[Ավստրազիա|Ավստրազիան]], որը գտնվում էր Եվրոպայի հյուսիսային մասում՝ [[Հռենոս]] և [[Մաաս]] գետերի շրջակայքում․ այնուամենայնիվ, երբեմն այս հասկացությունն ընդգրկում էր նաև [[Նեյստրիա|Նեյստրիայի]] թագավորությունը, որի հյուսիսում գտնվում էր [[Լուար (գետ)|Լուար]] գետը, իսկ արևմուտքում՝ [[Սեն (գետ)|Սեն]] գետը։գետերը։ Ժամանակի ընթացքում ''Ֆրանկիա'' անվան կիրառումը տեղափոխվեց Փարիզի ուղղությամբ՝ արդյունքում հաստատվելով Փարիզը շրջապատող ՍենաՍեն գետի ավազանի շրջանի վրա (մեր օրերում հայտնի է [[Իլ դը Ֆրանս (երկրամաս)|Իլ դը Ֆրանս]] անունով)՝ իր անունը տալով ողջ [[Ֆրանսիական թագավորություն|Ֆրանսիական թագավորությանը]]։
== Սկզբնավորման և զարգացման պատմություն ==
=== Անվան ծագում ===
Տող 61.
Grandes Chroniques de Saint-Denis
 
(Թուլուզի տարածքային գրադարան)]]''Ֆրանկիա'' անվան առաջին գրավոր հիշատակությունը գտնվում է III դարի սկզբով թվագրվող [[Փառաբանության խոսքեր|փառաբանության խոսքերում]]։ Այդ ժամանակ այս հասկացությունը վերաբերում էր [[Հռենոս|Ռեյն]]  գետի հյուսիսի և արևելքի աշխարհագրական շրջաններին․ մոտավորապես [[Ուտրեխտ (մարզ)|Ուտրեխտի]], [[Բիլեֆելդ|Բիլեֆելդի]] և [[Բոն|Բոննի]] միջև եռանկյունու մեջ։ Այդ անվանումը տարածվում էր [[Գերմանական սիկամբրներ|գերմանական սիկամբրների]], [[Սալիական ֆրանկներ|սալիական ֆրանկների]], [[Բրուկտերներ|բրուկտերների]], [[Ամպսիվարներ|ամպսիվարների]], [[Համավներ|համավների]] և [[Հատտուարներ|հատտուարների]] ցեղերի հողային տիրույթների վրա։ Որոշ ցեղերի հողերը, օրինակ սիկամբրների և սալիական ֆրանկների, ընդգրկված էին [[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական կայսրության]] մեջ, և այդ ցեղերը հռոմեացիների սահմանային զորքերին զինվորներ էին մատակարարում։ [[357|357 թվականինթ․]] սալիական ֆրանկների ցեղային առաջնորդն իր հողերը մտցրեց Հռոմեական կայսրության կազմի մեջ և իր դրությունն ամրապնդեց [[Հուլիանոս Ուրացող|Հուլիանոս II Ուրացողի]] հետ կնքած դաշինքով՝ համավների ցեղին ետ մղելով [[Համալանդ]]։
 
''Ֆրանկիա'' հասկացության նշանակությունն ընդլայնվեցընդլայնվում էր ֆրանկների հողերի աճման չափով։ Ֆրանկական ցեղային առաջնորդներից մի քանիսը (օրինակ՝ [[Փլաբիոս Բավտոն|Բավտոնը]] և [[Արբոգաստ (ռազմական մագիստր)|Արբոգաստը]]) հռոմեացիներին հավատարմության երդում էին տվել, իսկ ուրիշները (օրինակ՝ [[Մալլոբավդ|Մալլոբավդը]]) ռոմանականհռոմեական հողերում այլ պատճառներով էին գործում։ Արբոգաստի գահընկեց լինելուց հետո նրա որդի Արիգիուսին հաջողվեց [[Թրիր|Թրիրում]] հիմնել ժառանգական կոմսություն, իսկ բռնապետ [[Կոնստանտին III (բռնապետ)|Կոնստանտին III-ի]] անկումից հետո որոշ ֆրանկներ կանգնեցին բռնապետ [[Հովին|Հովինի]] կողքին (411 թ․)։ Հովինի մահվանից հետո 413 թվականին հռոմեացիներն արդեն չէին կարողանում իրենց սահմաններում պահելզսպել ֆրանկներին։
 
Ֆրանկների ցեղային առաջնորդ [[Թեոդոմեր|Թեոդոմերը]] մահապատժի ենթարկվեց հռոմեացինիերի կողմից, բայց այդ մահը չբերեց սպասված արդյունքը։ Մոտ [[428|428 թվականինթ․]] նրա որդին՝ սալիական ֆրանկների առաջնորդ [[Քլոդիոն|Քլոդիոնը]], որի տիրույթներն ընդգրկում էին [[Տոքսանդրիա|Տոքսանդրիան]] և ''[[Civitas Tungrorum]]-ը'' (մայրաքաղաքը՝ ժամանակակից [[Տոնգերեն]]), բազմաթիվ արշավանքներ կազմակերպեց հռոմեացիների տարածքներում և կարողացավ իր տիրապետության մեջ ընգրկել հռոմեական [[Կամբրե (Լա Կորունյա)|Կամբրե]] գաղութը և ժամանակակից [[ՍոմմաՍումիի (վարչություն)մարզ|Սոմմայի]] վարչության հողերը։ Չնայած [[Սիդոնիոս Ապողինարիոս|Սիդոնիոս Ապողինարիոսի]] հաստատմանն այն մասին, որ [[Փլաբիոս Հաեցիոս|Փլաբիոս Հաեցիոսին]] հաջողվել է ֆրանկների դեմ մղած մարտերի ժամանակ ետ մղել նրանց (մոտավորապես [[431|431 թվականինթ․]]), այդ ժամանակները հանդիսանում են նոր բազմադարյա շրջանի՝ գերմանական ֆրանկների՝ գալլա-ռոմանական ողջ մեծաքանակ տիրույթների վրա կառավարման դարաշրջանի սկիզբը։
 
Քլոդիոնի թագավորությունը նոր սահմաններ ձեռք բերեց, իսկ ''Ֆրանկիա'' հասկացությունն ընդմիշտ ստացավ նոր նշանակություն։ Ֆրանկական պետությունը դադարեց նշանակել «Հռենոսից այն կողմ գտնվող բարբարոսական հողեր» (''barbaricum trans Rhenum''), այլ դարձավ քաղաքական ուժ գետի երկու ափերին՝ նշանակալից ազդեցություն ունենալով հռոմեական քաղաքականության վրա։ Քլոդիոնի ազգականները՝ [[Մերովինգներ|Մերովինգների]] արքայատոհմը, ընդլայնեցին ֆրանկների պետության սահմանները դեպի ավելի հարավ։ Բացի այդ, ֆրանկների տիրույթների հյուսիսարևելյան սահմանների վրա սաքսերի ցեղի թալանչիական հարձակումների պատճառով ֆրանկների մեծ մասը ստիպված էր վերաբնակեցվել հարավ-արևմուտքում՝ այն հողերում, որոնք տեղակայված էին, մոտավորապես, Սոմմա և [[Մյունստեր]] գետերի միջև։
Տող 71.
 
=== Մերովինգների դարաշրջան ===
Քլոդիոնի հաջորդների պատմական վաստակը բավականաչափ հայտնի չէ։ Որոշակիորեն կարելի է հաստատել միայն այն, որ [[Քիլդերիկ I|Քիլդերիկ I-ը,]] ով, հավանաբար, Քլոդիոնի թոռն էէր, կառավարել է Սալիական թագավորությունում [[Турне (город)|Թուրն]] կենտրնով՝ հանդիսանալով հռոմեացիների [[Դաշնակիցներ (Հին Հռոմ)|դաշնակիցը]]։ Քիլդերիկի պատմական դերը կայանում է նրանում, որ նա ֆրանկների հողերը ժառանգեց իր որդի [[Քլոդվիգ I|Քլոդվիգ I-ին]]՝ սկսելով ընդարձակել իշխանությունը այլ ֆրանկական ցեղերի վրա և ընդլայնել իր իշխանության շրջանակները [[Գալլիա|Գալլիայի]] արևմտյան և հարավային մասերում։ [[франкиՖրանկներ|Ֆրանկների]] թագավորությունը հիմնադրվել է [[Քլոդվիգ I]] թագավորի կողմից և երեք դարերի ընթացքում դարձավ Արևմտյան Եվրոպայի հզորագույն պետությունը։
 
Ի տարբերություն իր [[Արիացիներ|արիացի]] ազգականների, Քլոդվիգ I-ն ընդունեց օրթոդոքսալ քրիստոնեություն։ 30-ամյա կառավարման ընթացքում (481-511 թթ․) նա պարտության է մատնել հռոմեական զորահրամանատար [[Սիգարիուս|Սիգարիուսին]] նվաճելով հռոմեական [[Սուասոն (շրջան)|Սուասոն]] անկլավը, պարտության մատնեց [[Ալեմաններ|ալեմաններին]] ([[Թոլբիակի ճակատամարտ]], [[504|504 թիվ]])՝ նրանց դնելով ֆրանկների վերահսկողության տակ, հաղթեց [[Վեստգոթեր|վեստգոթերին]] [[Վույնի ճակատամարտ|Վույնի ճակատամարտում]] [[507|507 թվին]], նվաճելով նրանց բոլոր թագավորությունները (բացառությամբ [[Սեպտիմանիա|Սեպտիմանիայի]]) մայրաքաղաք [[Թուլուզ|Թուլուզի]] հետ միասին, ինչպես նաև ենթարկեցրեց [[Բրետոնացիներ|բրետոնացիներին]] (համաձայն ֆրանկ պատմաբան [[Գրիգորիոս Տուրացի|Գրիգորիոս Տուրացու]] հաստատման)՝ նրանց դարձնելով Ֆրանկիայի վասսալներ։ Նա ենթարկեցրեց հարևան բոլոր ֆրանկական ցեղերին (կամ մեծամասնությանը), որոնք բնակվում էին Հռենոսի հոսանքի շրջանում, և նրանց հողերն ընդգրկեց իր թագավորության մեջ։ Այնուհետև նա ենթարկեցրեց հռոմեական տարբեր ռազմականացված բնակավայրեր ([[լաետներ]]), որոնք ցրված էին Գալլիայի տարածքում։ 43-ամյա կյանքի ավարտին Քլոդվիգն իշխում էր ողջ Գալլիային, բացառությամբ Սեպտամանիայի նահանգի և հարավ-արևելքում [[Բուրգունդական թագավորություն|Բուրգունդական թագավորության]]։
 
Մերովինգների կառավարումը [[ժառանգական միապետություն]] էր։ Ֆրանկների թագավորները հավատարիմ մնացին բաժանարար ժառանգության գործելակերպին՝ իրենց տիրույթները բաժանելով որդիների միջև։ Նույնիսկ երբ Մերովինգների մի քանի թագավորներ կառավարում էին, թագավորությունը, գրեթե ինչպես ուշ [[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական կայսրությունում]], ընկալվում էին որպես մի քանի թագավորների կողմից հավաքականորեն ղեկավարվող միասնական պետություն, և միայն տարբեր տեսակի իրադարձություններն էին հանգեցնում պետության միավորմանը մեկ թագավորի իշխանության ներքո։ Մերովինգների թագավորները կառավարում էին Աստծո փոխանորդի իրավունքով, և նրանց թագավորական մեծությունը խորհրդանշում էին երկար մազերը և [[аккламацияԲացականչություն|բացականչությամբբացականչությունը]], որն իրականացվում էր նրանց կողմից [[Վահան (զինատեսակ)|վահանը]] բարձրացնելով՝ համաձայն գերմանական ցեղերի՝ առաջնորդի ընտրման ավանդույթի։ [[511|511 թվականինթ․]] Քլոդվիգ I-ի մահից հետո նրա թագավորության տարածքներըտարածքը բաժանվեցին նրաբաժանվեց չորս մեծ որդիների միջև այնպես, որ յուրաքանչյուրին հասան գրեթե հավասար մասեր։
[[Պատկեր:Map Gaul divisions 511-ru.png|ձախից|մինի|Ֆրանկական պետության բաժանումը Քլոդվիգ I-ի մահից հետո (511 թ․)։Տիրույթները բաշխված էին աշխարհագրորեն, քանի որ անհրաժեշտ էր ստանալ մոտավորապես հավասար գանձարաններ։]]
Քլոդվիգի որդիներն իրենց մայրաքաղաք են ընտրում ֆրանկական պետության սրտի՝ Գալլիայի հյուսիսարևելյան շրջանների քաղաքները։ Ավագ որդի [[Թեոդորիխ I|Թեոդորիխ I-ը]] կառավարում էր [[Ռեյմս|Ռեյմսում]], երկրորդ որդի [[Քլոդոմիր|Քլոդոմիրը]]՝ [[Օռլեան|Օռլեանում]], երրորդ որդի [[Քիլդեբերտ I|Քիլբերտ I-ը]]՝ [[Փարիզ|Փարիզում]] և, վերջապես, կրտսեր որդի [[Քլոտար I|Քլոտար I-ը]]՝ [[Սուասոն (շրջան)|Սուասոնում]]։ Նրանց կառավարման օրոք ֆրանկական պետությունն ընդգրկում էր [[Թյուրինգներ|թյուրինգների]] (532 թ․), [[Բուրգունդներ|բուրգունդների]] (534 թ․), ինչպես նաև [[Սաքսեր|սաքսերի]] և [[Ֆրիզներ|ֆրիզների]] հողերը (մոտավորապես 560 թ․). ՌեյնիցՀռենոսից այն կողմ ապրող հեռավոր ցեղերը հուսալիորեն ենթակա չէին ֆրանկական գերիշխանությանը և, թեև նրանց հարկադրում էին մասնակցել ֆրանկների ռազմական արշավանքներին, թագավորների թուլության ժամանակ այդ ցեղերն անկառավարելի էին դառնում և հաճախ փորձում էին դուրս գալ ֆրանկների պետությունից։ Այնուամենայնիվ, ֆրանկներն անփոփոխ տեսքով պահպանում էին հռոմեականացված բուրգունդական թագավորության տարածքային ամբողջականությունը՝ այն դարձնելով իրենց գլխավոր շրջաններից մեկը, որն իր մայրաքաղաք Օռլեանով ընդգրկում էր Քլոդոմիրի թագավորության կենտրոնական մասը։
 
Պետք է նշել, որ թագավոր-եղբայրների միջև եղած հարաբերությունները չի կարելի անվանել ընկերական,ընկերական․ մեծ մասամբ նրանցնրանք հակամարտության մեջ էին մեկը մյուսի հետ։ Քլոդոմիրի մահից հետո ([[524|524 թ․]]) նրա եղբայր Քլոտար I-ը սպանում է քլոդոմիրիվերջինիս որդիներին, որպեսզի տիրի նրա թագավորությանը, որը ավանդույթի համաձայն բաժանեցինբաժանվեց մնացած եղբայրների միջև։ Եղբայրներից ավագը՝ [[Թեոդորիխ I (Ավստրազիայի թագավոր)|ԹեոդորիքԹեոդորիխ I-ը]], [[534|534 թվականինթ․]] մահանում է հիվանդությունից, և նրա ավագ որդուն՝ [[Թեոդոբերտ I|Թեոդեբերտ I-ին]], հաջողվեցհաջողվում է պաշտպանել իր ժառանգությունը՝ ֆրանկական ամենախոշոր թագավորությունը և ապագա թագավորության սիրտը՝ [[Ավստրազիա|Ավստրազիան]]։ Թեոդոբերտը դարձավ առաջին ֆրանկական թագավորը, որ պաշտոնապես խզեց կապը [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդական կայսրության]] հետ՝ սկսելով իր պատկերով դրամներ թողարկելհատել և իրեն անվանելովանվանել «Մեծ թագավոր» (''magnus rex'')՝ նկատի ունենալով իր պրոտեկտորատը, որը ծավալվում էր ընդհուպ մինչև հռոմեական [[Պաննոնիա]] նահանգը։ Թեոդոբերտը մտավ [[Բյուզանդա- գոթական պատերազմներ|Գոթական պատերազմների]] մեջ գերմանական [[Հեպիդներ|հեպիդների]] և [[Լոմբարդցիներ|լոմբարդացիների]] ցեղերի կողմիցկողմից՝ ընդդեմ [[Օստգոթեր|օստգոթերի]]՝, իր իշխանության ներքո միավորելով [[Ռեցիա|Ռեցիայի]], [[Նորիկ|Նորիկի]] նահանգները և [[Վենետիկ|Վենետիկի]] շրջանի մի մասը։ Նրա որդի և հաջորդ [[Թեոդեբալդ|Թեոդեբալդը]], չկարողացավ պահպանել թագավորությունը, և նրա մահվանից հետո ողջ հսկայական թագավորությունն անցավ Քլոտարին։ [[558|558 թ․]], Քիլդեբերտի մահից հետո ողջ ֆրանկական պետության կառավարումը կենտրոնացավ մեկ թագավորիթագավորի՝ Քլոտարի ձեռքերում։
[[Պատկեր:France 561 ru.svg|մինի|Գալլիայի բաժանումը [[Քլոտար I|Քլոտար I-ի]] մահից հետո (561 թ․)։]]
Երբ [[561|561 թ․]] Քլոտարը 64 տարեկան հասակում տենդից մահացավ, ֆրանկական պետությունը կրկի բաժանվեց Քլոտարի չորս որդիների միջև։ Մայրաքաղաքները մնացին նույն այդ քաղաքներում։ Ավագ որդին՝ [[Քարիբերտ I|Քարիբերտ I-ը]], ժառանգեց թագավորությունը Փարիզ մայրաքաղաքով և կառավարեց ողջ արևմտյան Գալլիայում։ Երկրորդ որդին՝ [[Հունտրամն|Հունտրամնը]], ստացավ բուրգունդների նախկին թագավորությունը՝ ավելացրած հողեր կենտրոնական Ֆրանսիայում, որոնց շրջապատում էին մայրաքաղաք Օռլեանը, ինչպես նաև՝ [[Պրովանս|Պրովանսի]] մեծ մասը։ Պրովանսի մի փոքր մասը, ինչպես նաև [[Օվերեն|Օվերենի]] նահանգը և Աքվիտանիայի արևելքն անցավ երրորդ որդուն՝ [[Սիգիբերտ I|Սիգիբերտ I-ին]], որը ժառանգեց նաև ''Ավստրազիան'' իր գլխավոր Ռեյմս և [[Մեց]] քաղաքներով։ Ամենափոքր թագավորությունը՝ Սուասոնը, հասավ կրտսեր որդուն՝ [[Քիլպերիկ I|Քիլպերիկ I-ին]]։ Քիլպերիկի այդ թագավորությունը 584 թ․ նրա մահվանից հետո հանդիսացավհետագայումհանդիսացավ հետագայում առաջացած [[Նեյստրիա|Նեյստրիայի]] թագավորության հիմքը։
 
Ժառանգության այս երկրորդ բաժանումը չորս մասերի շուտով վերացավ եղբայրասպան պատերազմների հետևանքով, որոնք սկսվել էին Քիլպերիկ I-ի ստրկուհի (և հաջորդ կին)կնոջ՝ [[ՓրեդեգոնիաՀալեսվինտա|ՓրեդեգոնդայիՀալեսվինտայի]] հաստատմամբսպանության սկսվելպատճառով, էինորը նրապատվիրել կնոջ՝էր Քիլպերիկի հարճ (և հաջորդ կին) [[ՀալեսվինտաՓրեդեգոնդա|ՀալեսվինտայիՓրեդեգոնդան]] սպանության պատճառով։։ Սիգիբերտի կինը՝ [[Բրունհիլդա (ֆրանկների թագուհի)|ԲրունգիլդանԲրունհիլդան]], որը նաև սպանված Հալեսվինտայի քույրն էր, ամուսնուն հրահրելհրահրում էր պատերազմի։ Երկու թագուհիների միջև հակամարտությունը շարունակվեց ընդհուպ մինչև հաջորդ դար։ Հունտրամնը փորձում էր հասնել խաղաղության և դրա համար երկու անգամ (585 թ․ և 589 թ․) փորձեց գոթերից նվաճել Սեպտիմանիան, սակայն երկու անգամն էլ պարտություն կրեց։ Քարիբերտի վաղաժամ մահից հետո [[567|567 թ․]] բոլոր մնացած եղբայրներն ստացան իրենց ժառանգությունը, բայց Քիլպերիկը կարողացավ պատերազմի ժամանակ էլ ավելի մեծացնել իշխանությունը՝ կրկին իրեն ենթարկելով բրետոնացիներին։ Նրա մահից հետո Հունտրամնը կրկին ենթարկեցրեց բրետոնացիներին։ [[587 թվական|587 թ․]] ԲրունգիլդիԲրունհիլդայի և Հունտրամնի միջև կնքված {{нп5|Անդելոտյան դաշինքը|||Treaty of Andelot}}, որի տեքստում ֆրանկական պետությունն ակնհայտորեն անվանված է Ֆրանկիա, ամրապնդեց վերջինիս պրոտեկտորատը ԲրունգիլդիԲրունհիլդայի երիտասարդ որդու՝ [[Քիլդեբերտ II|Քիլդեբերտ II-ի]] նկատմամբ, որը [[575 թվական|575 թ․]] սպանված Սիգիբերտի իրավահաջորդն էր։ Ընդհանուր առմամբ, Հունտրամնի և Քիլդեբերտի տիրույթները ավելի քան 3 անգամ գերազանցում էին Քիլպերիկի ժառանգորդի՝ [[Քլոտար II|Քլոտար II-ի]] թագավորության չափերին։ Այս դարաշրջանում ֆրանկական պետությունը բաղկացած էր երեք հատվածներից, և նման բաժանումն ապագայում շաուրգունդիրունակումշարունակում է գոյություն ունենալունենալ՝ ի դեմս Նեյստրիայի, Ավստրազիայի և Բուրգունդիայի տեսքով։Բուրգունդիայի։
[[Պատկեր:Division of Gaul - 587.jpg|ձախից|մինի|Գալլիայի տարածքը Անդելոտյան դաշինքից հետո (587 թ․)։ Ըստ դաշինքի՝ Քարիբերտի թագավորությունը բաժանվեց մնացած երեք եղբայրների միջև։ Հունտրամնի բաժինը՝ ի դեմս [[Պուատի]] և [[Թուրենի]], անցավ երիտասարդ [[Քիլդեբերտ II-ին]] հարավային և կենտրոնական [[Աքվիտանիայի]] հսկայական հողերի դիմաց։]]
Հունտրամնի մահից հետո [[592 թվական|592 թ․]] Բուրգունդիան ամբողջությամբ անցավ Քիլդեբերտին, որը, նույնպես, վաղշուտով է մահանումմահացավ (595 թ․)։ Թագավորությունը կկիսեցինկիսեցին նրա երկու որդիները,որդիները․ ավագին՝ [[Թեոդոբերտ II|Թեոդեբերտ II-ին]], հասավհասան Ավստրազիան և Աքվիտանիայի այն մասը, որին տիրում էր Քիլդեբերտը, իսկ կրտսերին՝ [[Թեոդորիխ II (Բուրգունդիայի թագավոր)|ԹեոդորիքԹեոդորիխ II-ին]], անցավանցան Բուրգունդիան և Աքվիտանիայի այն մասը, որին տիրում էր Հունտրամնը։ Եղբայրները միավորվելով կարողացան նվաճել Քլոտար II-ի թագավորության տարածքի մեծ մասը, և, արդյունքում, վերջինիս տիրապետության տակ մնացին միայն մի քանի քաղաքներ, սակայն եղբայրները չկարողացան նրան գերեվարել։ [[599 թվական|599 թ․]] եղբայրները զորքեր ուղարկեցին դեպի [[Դորմել]] և զբաղեցրին [[Դենթելին|Դենթելինի]] մարզը, սակայն հետագայում նրանք դադարեցին վստահել իրար և իրենց կառավարման մնացած մասն անցկացրին թշնամության մեջ, որին, հաճախ, նրանց դրդում էր Բրունգիլդինրանց տատ՝ տատը։Բրունհիլդան։ Նա դժգոհ էր նրանից, որ Թեոդեբերտն իրեն հեռացրեց պալատից, և համոզեց ԹեոդորիքինԹեոդորիխին տապալել ավագ եղբորն ու սպանել նրան։ Դա տեղի ունեցավ [[612|612 թ․]], և նրա հոր՝ Քիլդեբերտի ողջ թագավորությունը կրկին հայտնվեց մեկ անձի ձեռքում։ Սակայն դա երկար չշարունակվեց, քանի որ 613 թ․ Քլոտարի դեմ ռազմական արշավանք պատրաստելիս ԹեոդորիքըԹեոդորիխը մահացավ՝ թողնելով անօրինական որդի [[Սիգիբերտ II|Սիգիբերտ II-ին]], որն այդ ժամանակ մոտ 10 տարեկան էր։ Թեոդոբերտ և ԹեոդորիքԹեոդորիխ եղբայրների կառավարման արդյունքներից էին հաջող ռազմական արշավանքը [[Գասկոնիա]], որտեղ նրանք հիմնադրեցին [[Բասկոնիայի դքսություն|Բասկոնիայի դքսությունը]], և [[Բասկեր|բասկերին]] ենթարկեցնելը (602 թ․). Գասկոնիայի առաջին այս նվաճմամբ նրանք ձեռք բերեցին նաև [[Պիրենեյներ|Պիրենեյներից]] հարավ ընկած հողեր, մասնավորապես [[Բիսկայա|Բիսկայան]] և [[Հիպուսկոյա|Հիպուսկոյան]], սակայն 612 թ․ դրանք անցան վեստգոթերին։ [[Ալեմաններ|Ալեմաններն]] իրենց պետության հակադիր կողմում հաղթեցին ԹոեդորիքինԹեոդորիխին ապստամբության ժամանակ, և ֆրանկները կորցրին գերիշխանությունը ՌեյնիցՀռենոսից այն կողմ ապրող ցեղերի նկատմամբ։ 610 թ․ Թեոդոբերտը թալանի ճանապարհով ԹեոդորիքիցԹեոդորիխից ստացավ [[Էլզասի դքսություն|Էլզասի դքսությունը]]՝ դնելով Ավստրազիայի և Բուրգունդիայի միջև երկարաձիգ հակամարտության սկիզբը՝ Էլզասի մարզի վերաբերյալ։ Այդ հակամարտույունն ավարտվեց միայն XVII դարի վերջին։
 
Կառավարող արքայատոհմի՝ Մերովինգների տան ներկայացուցիչների ներքին կռիվների արդյունքում իշխանությունն աստիճանաբար անցնում է թագավորական պալատի կառավարչի պաշտոնը զբաղեցնող [[Մայորդոմ|մայորդոմների]] ձեռքը։ Սիգիբերտ II-ի կարճատև երիտասարդ կյանքի օրոք [[Մայորդոմ|մայորդոմի]] պաշտոնը, որը նախկինում հազվադեպ էր նկատվում ֆրանկների թագավորություններում, սկսեց քաղաքական կառուցվածքում ղեկավար դիրք զբաղեցնել, և ֆրանկական ազնվականական խմբավորումները սկսեցին միավորվել մայորդոմներ [[Բառնահար II|Բառնահար II-ի,]] [[Ռադո (մայորդոմ)|Ռադոյի]] և [[Պիպին Լանդենացի|Պիպին Լանդենացու]] շուրջը, որպեսզի Բրունգիլդին,Բրունհիլդային՝ երիտասարդ թագավորի նախատատին, զրկեն իրական իշխանությունից և իշխանությունը փոխանցեն Քլոտարին։ Բառնահարն այն ժամանակ արդեն զբաղեցնում էր Ավստրազիայի մայորդոմի պաշտոնը, երբ Ռադոն և Պիպինը ստացան այդ լիազորությունները որպես պարգև Քլոտարի հաջող պետական հեղաշրջման, տասնյոթամյա ԲրունգիլդիԲրունհիլդայի մահապատժի և տասնամյա թագավորի սպանության համար։
 
Իր հաղթանակից հետո Քլոդվիգի ծոռ Քլոտար II-ը [[614|614 թ․]] հրապարակեց իր [[Քլոտար II-ի հրովարտակ|Քլոտար II-ի հրովարտակը]] (հայտնի է նաև որպես Փարիզի հրովարտակ), որն ամբողջությամբ համարվում է ֆրանկական ազնվականության համար զիջումների հավաքածու (վերջին ժամանակներս այդ տեսակետը կասկածի տակ է դրված)։ Հրովարտակի դրույթներն առաջին հերթին ուղղված էին պետության մեջ արդարադատության ապահովմանը և կաշառակերության վերացմանը, սակայն այն նաև արձանագրում էր ֆրանկական երեք թագավորությունների տեղային առանձնահատկությունները և, հավանաբար, ազնվականության ներկայացուցիչներին օժտում էր դատական մարմիններ նշանակելու մեծ իրավունքներով։ 623 թ․ Ավստրազիայի ներկայացուցիչները սկսեցին համառորեն պահանջել իրենց սեփական թագավորի ճանաչումը, քանի որ Քլոտարը շատ հաճախ բ ացակայումբացակայում էր թագավորությունից, ինչպես նաև նրան օտար էին համարում նրա դաստիարակության և նախկինում ՍենաՍեն գետի ավազանում կառավարելու պատճառով։ Բավարարելով այս պահանջը՝ Քլոտարն իր որդի [[Դագոբերտ I|Դագոբերտ I]]-ին]] է հանձնում Ավստրազիայի կառավարումը, և նա պետք է անհրաժեշտ կերպով հաստատվեր Ավստրազիայի զինվորների կողմից։ Սակայն, չնայած նրան, որ Դագոբերտն իր թագավորությունում լիակատար իշխանություն ուներ, Քլոտարն անվերապահ վերահսկողություն էր պահպանում ֆրանկական բոլոր թագավորությունների վրա։
 
Քլոտարի և Դագոբերտի համատեղ կառաարման տարիներին, որոնց մասին հաճախ ասում են «Մերովինգների վերջին կառավարիներ», ոչ ամբողջապես նվաճված սաքսերը 550-ական թթ․ ավարտին ապստամբում են [[Բերթոալդ (Սաքսոնիայի դուքս)|դուքս Բերթոալդի]] գլխավորությամբ, սակայն ջախջախվում են հոր և որդու համատեղ զորքերի կողմից և կրկին ընդգրկվում Ֆրանկական պետության մեջ։ [[628|628 թ․]] Քլոտարի մահից հետո Դագոբերտը, հոր կտակի համաձայն, թագավորության մի մասը հանձնում է կրտսեր եղբորը՝ [[Քարիբերտ II|Քարիբերտ II-ին]]։ Թագավորության այդ մասը վերաձևավորվում է և անվանվում Աքվիտանիա։ Տարածքով այն համապատասխանում էր հռոմեական երբեմնի Աքավիտանիայի նահանգի հարավային մասին, և նրա մայրաքաղաքը գտնվում էր [[Թուլուզ|Թուլուզում]]։ Այդ թագավորությունն ընդգրկում էր նաև [[Քաոր]], [[Աժեն]], [[Պերիգյո]], [[Բորդո]] և [[Սենթ]] քաղաքները․ Բասկոնիայի դքսությունը նույնպես ներառված էր նրա հողերում։ Քարիբերտը հաջողությամբ կռվեց բասկերի հետդեմ, սակայն նրա մահից հետո վերջիններս կրկին ապստամբեցին (632 թ․).։ Այս նույն ժամանակ բրետոնացիներն ընդվզեցին ֆրանկական տիրապետության դեմ։ Բրետոնացիների թագավոր [[Յուդիքայել (Դոմնոնիայի թագավոր)|Յուդիքայելը]] Դագոբերտի՝ զորքեր ուղարկելու սպառնալիքների տակ մեղմացավ և ֆրանկների հետ համաձայնություն կնքեց, ըստ որի նա տուգանքպարտավորվեց վճարեցհարկ վճարել (635 թ․).։ Նույն տարում Դագոբերտը զորք ուղարկեց բասկերին հանդարտեցնելու համար, ինչը և հաջողությամբ իրագործվեց։
 
Չնայած նրան, որ Դագոբերտի հրամանով Քարիբերտի ժառանգորդ [[Քիլպերիկ Աքվիտանացի|Քիլպերիկ Աքվիտանացին]] սպանվեց, և ողջ Ֆրանկական պետությունը կրկին հայտնվեց մեկ անձի ձեռքերում (632 թ․), 633 թ․ Ավստրազիայի ազդեցիկ ազնվականությունը Դագոբերտին ստիպեց իրենց թագավոր ճանաչել իր որդի [[Սիգիբերտ III|Սիգիբերտ III-ին]]։ Դրան ամեն կերպ նպաստեց Ավստրազիայի «վերնախավը»՝ ցանկանալով ունենալ իր առանձին կառավարումըքանիկառավարումը, քանի որ թագավորական պալատում գերիշխում էին Նեյստրիայի ազնվականները։ Քլոտարը նախքան ՄեցցայիՄեցցի թագավոր դառնալը մեկ տասնամյակ կառավարել էր Փարիզում․Փարիզում։ Մերովինգների արքայատոհմը, նույնպես, նրանից հետո ողջ ժամանակ հանդիսանում էր, առաջին հերթին, Նեյստրիայի միապետը։ Նեյստրիայի» առաջին հիշատակությունները տարեգրություններում սկսվում են 640-ական թթ․։ Հիշատակությունների այսպիսի ուշացումը «Ավստրազիայի» համեմատությամբ, հավանաբար, պայմանավորված է նրանով, որ նեյստրիացիներն (որոնք ժամանակի հեղինակների մեծամասնությունն էին կազմում) իրենց հողերն անվանում էին պարզապես «Ֆրանկիա»։ Բուրգունդիան այդ ժամանակ նույնպես հակադրվում էր իրեն Նեյստրիայի վերաբերյալ։համեմատ։ Այնուամենայնիվ, Գրիգորիոս Տուրացու ժամանակներում կային ավստրազիացիներ, որոնք համարվում էին թագավորության ներսում մեկուսացած և անկախության հասնելու համար բավականին կտրուկ գործողություններ ձեռնարկող ժողովուրդ։ ԴոգեբերտըԴագոբերտը շփման մեջ էր սաքսերի, ալեմանների, թյուրինգների, ինչպես նաև ֆրանկական պետության սահմաններից դուրս ապրող [[Հին սլավոններ|սլավոնների]] հետ, որոնց նա մտադիր էր ստիպել հարկ վճարել, սակայն, երբ նրանցից պարտություն կրեց [[Վոգատիսբուրգի ճակատամարտ|Վոգաստիսբուրգի ճակատամարտում]], արևելյան ազգությունների բոլոր ներկայացուցիչներին հրավիրեց Նեյստրիայի պալատ, սակայն ոչ Ավստրազիայի։ Հենց դա, առաջին հերթին, ստիպեց Ավստրազիային պահանջել իրենց սեփական թագավորին նշանակել։
 
Երիտասարդ Սիգիբերտը կառավարում էր [[Հրիմոալդ Ավագ]] մայորդոմի իշխանության ներքո։ Հենց նա համոզեց անզավակ թագավորին որդեգրել իր սեփական որդուն՝ [[Քիլդեբերտ Որդեգիր|Քիլդեբերտին]]։ 693 թ․ Դագոբերտի մահից հետո [[Թյուրինգիայի կառավարիչների ցանկ|Թյուրինգիայի դուքս Ռադուլֆը]] ապստամբույթուն կազմակերպեց և փորձեց իրեն թագավոր հայտարարել։ Նա հաղթեց Սիգիբերտին, ինչից հետո կառավարող արքայատոհմի զարգացման մեջ կարևորագույն շրջադարձը տեղի ունեցավ ([[640|640 թ․]])։ Ռազմական արշավանքի ընթացքում թագավորը կորցրեց շատ ազնվականների աջակցությունը, իսկ այդ ժամանակվա միապետական հաստատությունների թուլությունն ապացուցեց թագավորի անկարողությունը արդյունավետ ռազմական գործողություններ վարելուվարելու՝ առանց ազնվականության աջակցության․ օրինակ, թագավորն անկարող էր, նույնիսկ, ապահովել սեփական անվտանգությունը առանց Հրիմոալդի և [[Ադալհիզել|Ադալհիզելի]] հավատարիմ աջակցության։ Հաճախ հենց Սիգիբերտ IIIը համարվում է առաջինը [[Ծույլ թագավորներ|«ծույլ թագավորներից»]] ([[Ֆրանսերեն|ֆր․]]՝ ''Roi fainéant''), և ոչ թե նրա համար, որ նա ոչինչ չէր անում, այլև նրա համար, որ քիչ բան ավարտին հասցրեց։
 
[[Քլոդվիգ II|Քլոդվիգ II-ը]], Դագոբերտից ժառանգելով Նեյստրիան և Բուրգունդիան, որոնք հետագայում յուրացվեցին, սակայն այյդ այժմժամանակ դեռ կառավարվում էին ինքնուրույն, չափահասության հասավ միայն իր կառավարման վերջում։Նրանվերջում։ Նրան ամբողջապես իշխում էր մայրը՝ [[Նանթիլդա|Նանթիլդան]], և Նեյստրիայի մայորդոմ [[Էրքինոալդ|Էրքինոալդը]]։ Էրքինոալդի իրավահաջորդ՝իրավահաջորդը՝ [[Էբրոին|Էբրոինը]], թագավորությունում իշխում է հաջորդ 15 տարիներին, ոնց ընթացքում գրեթե անընդմեջ քաղաքացիական պատերազմներ էին տեղի ունենում։ Սիգիբերտը մահացավ [[656|656 թ․]]՝ սրբի համբավ վաստակելով (հետագայում կկանոնականացվիկանոնականացվեց)։ Նրա հարազատ որդին (որը լույս աշխարհ էր եկել արդեն Քիլդեբերտին որդեգրելուց հետո) ուղարկվել էր մենաստան հեռավոր Իռլանդիա կղզում, իսկ Ավստրազիան սկսել էր կառավարել մայորդոմ Հրիմոալդի հարազատ որդին։ Էբրոինը ժամանակի ընթացքում միավորում է ողջ Ֆրանկական պետությունը իր ժառանգների՝ Քլոդվիգ II-ի, [[Քլոտար III|Քլոտար III-ի]] համար,սպանելով Հրիմոալդին և Քիլդեբերտին [[661|661 թ․]]<nowiki/>սպանելով Հրիմոալդին և Քիլդեբերտին։ Սակայն Ավստրազիան կրկին սեփական թագավոր է պահանջում, և Քլոտարն իր կրտսեր եղբորը՝ [[Քիլդերիկ II|Քիլդերիկ II-ին]], նշանակում է Ավստրազիայի թագավոր։ Քլոտարի կառավարման օրոք ֆրանկները հարձակումներ գործեցինեն գործում Իտալիայի հյուսիսարևմտյան շրջանների վրա, սակայն [[Ռիվոլի|Ռիվոլիից]] ոչ հեռու ջախջախվեցինջախջախվում են [[Լանգոբարդական թագավորություն|լանգոբարդական թագավոր Հրիմոալդի]] կողմից։
 
Ֆրանկական ազնվականությունը կարողացավ իր վերահսկողության տակ դնել թագավորների ողջ գործունեությունը՝ շնորհիվ մայորդոմների նշանակման վրա ազդելու իրավունքի։ Ազնվականության անջատողականությունը հանգեցրեց նրան, որ Ավստրազիան, Նեյստրիան, Բուրգունդիան և Աքվիտանիան ավելի շատ մեկուսացան իրարից։ VII դարում այնտեղ կառավարող, այսպես կոչված, «ծույլ թագավորները» ոչ հեղինակություն ունեին, ոչ էլ նյութական ռեսուրսներ։միջոցներ։
 
===[[майордом|Մայորդոմների]] տիրապետության շրջան ===