«Ստենդալ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 6.
=== Վաղ տարիներ ===
 
Ստենդալը ծնվել է [[1783]] թվականին [[Գրենոբլ]]ում ([[Ֆրանսիա]]), փաստաբան Շերյուբեն Բեյլի [[Ընտանիք|ընտանիքում]]: Հենրիետա Բեյլը` Ստենդալի մայրը, մահանում է, երբ որդին ընդամենը յոթ տարեկան էր: Արդյունքում երեխայի դաստիարակությամբ զբաղվում են մորաքույրն ու հայրը, որոնց հետ Անրին այնքան էլ լավ հարաբերություններիցհարաբերությունների մեջ չէր: Ի տարբերություն վերջիններիս`, Ստենդալին հատուկ ուշադրության ու ջերմության էր արժանացնում պապիկը` Անրի Գանյոնը, որը մեծ ազդեցություն է ունեցել թոռան գեղարվեստական զարգացման վրա` փոքրուց ի վեր նրա համար բացահայտելով [[Վոլտեր]]ի ու [[Դիդրո]]յի աշխարհը: Այդ ժամանակներից տղան արհամարհանքով է լցվում եկեղեցականների ու , ընդհանրապես, եկեղեցու հանդեպ: Նա ստիպողաբար էր [[Աստվածաշունչ]] կարդում ուև կասկածամտությամբ էր մոտենում կրոնին:
 
Դեռ դպրոցական տարիներից Ստենդալը հետևում էր [[Ֆրանսիական հեղափոխություն|Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության]] զարգացմանը` դեռևս չգիտակցելով դրա կարևորությունը: Դպրոցում սովորում է երեք տարի: Ինչպես խոստովանել է հետագայում`, դպրոցում միայն լատիներեն է սովորել, սակայն ժամանակի ընթացքում տարվել է թվաբանությամբ, տրամաբանությամբ, փիլիսոփայությամբ, արվեստի պատմությամբ:
 
1799 թվականին ՍտենդալըՍտենդալն ուսումը շարունակելու նպատակով մեկնում է [[Փարիզ]], սակայն, ոգեշնչվելով [[Նապոլեոն Բոնապարտ]]ի հեղաշրջմամբ, անցնում է զինծառայության<ref>[http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/History/Moram/13.php Морамарко М. Масонство в прошлом и настоящем]</ref>:
 
Աստիճանաբար հիասթափվելով Նապոլեոնից`, 1802 թվականին հրաժարվում է ծառայությունից ու ինքնակրթությամբ զբաղվում Փարիզում` ուսումնասիրելով փիլիսոփայություն, գրականություն ու անգլերեն: Այդ տարիներին Ստենդալը երազում էր դրամատուրգ դառնալ, «նոր [[Մոլիեր]]»: Սիրահարվելով դերասանուհի Մելանի Լուազոնին`, նրա պատճառով մեկնում է [[Մարսել]], բայց 1805 թվականին վերադառնում է բանակ: Ծառայության տարիներին շատ ժամանակ է ունենում խորհելու համար ուև սկսում է գրավոր արտահայտվել երաժշտության ու գեղարվեստի թեմաներով:
 
1812 թվականին մասնակցում է [[Ֆրանսիացիների ներխուժումը Ռուսաստան|ռուսների դեմ պատերազմին]], [[Բորոդինոյի ճակատամարտ]]ին<ref>{{cite book| last= Talty| first= Stephan| title= The Illustrious Dead: The Terrifying Story of How Typhus Killed Napoleon's Greatest Army| publisher= Three Rivers Press (CA)| isbn= 9780307394057| page= 228|quote=...the novelist Stendhal, an officer in the commissariat, who was still among the luckiest men on the retreat, having preserved his carriage.}}</ref>: Տեսել է ՝ ինչպես է այրվել [[Մոսկվա]]ն, չնայած նրան, որ մարտական փորձառություն չի ունեցել: Հետագայում Ստենդալն իր հիացմունքն է արտահայտել ռուսների քաջության ու հայրենասիրության նկատմամբ<ref>{{cite journal |last=Sartre |first=Jean-Paul |date=September–October 2009 |title=War Diary |url=http://newleftreview.org/II/59/jean-paul-sartre-war-diary|journal=New Left Review |issue=59 |access-date=July 22, 2015}}</ref>:
 
=== Գրական գործունեություն ===
Նապոլեոնի կայսրության անկումից հետո Ստենդալը մշտական բնակություն է հաստատում [[Միլան]]ում: Այստեղ է նա գրում ու տպագրում իր առաջին ստեղծագործությունները:
 
Հետագայում, քաղաքական մի շարք հանգամանքներից ելնելով, նա լքում է Իտալիան` վերադառնալով հայրենիք: 1820֊ական թվականներին Ստենդալը գրական սալոններում արդեն սրամիտ քննադատի համբավ ուներ: Նույն տարիներին նա ակնհայտ ռեալիստական ուղղվածության մի քանի ստեղծագործություն է գրում`, այդ թվում ՝ իր առաջին վեպը` «Արմանսը» (1827 թվական): 1830 թվականին լույս է տեսնում [[Կարմիրն ու սևը (վեպ)|«Կարմիրն ու սևը»]] վեպը:
 
=== Վերջին տարիները և մահը ===
Տող 25.
Ֆրանսիայում [[Հուլիսյան միապետություն|Հուլիսյան միապետության]] հաստատումից հետո Ստենդալը պետական ծառայության է անցնում` զանազան պաշտոններ զբաղեցնելով: 1832 թվականին սկսում է գրել «Էգոտիստի հիշողությունները», իսկ երկու տարի անց` «Լյուսյեն Լևեն» վեպը: Երիտասարդ տարիներին Ստենդալը վարակվել էր սիֆիլիսով, որն այդ ժամանակ բուժում չուներ:
 
Այն ժամանակաշրջանում, երբ Ստենդալը ձևավորում էր իր էսթետիկգեղագիտական հայացքները, եվրոպական արձակն ամբողջովին կրում էր [[Վալտեր Սկոտ]]ի ազդեցությունը: Ստենդալը ստեղծագործում էր ապագա սերնդի համար: Նրա արագընթաց, դինամիկ արձակն իր ժամանակից առաջ էր ընկել: Կյանքի ընթացքում նա չգնահատվեց՝ գիտակցելով, սակայն, որ իր ընթերցողները դեռ չեն ծնվել:
{{քաղվածք|Գրողին նույնքան քաջություն է հարկավոր, որքան զինվորին: Առաջինը պետք է նույնքան քիչ մտածի քննադատությունների մասին, որքան երկրորդը՝ հիվանդանոցի:|}}
XIX դարի երկրորդ կեսին միայն Ստենդալը պատշաճ ուշադրության արժանացավ: Ստենդալի արվեստը գնահատողները նրա գործերից մի ամբողջ գաղափարախոսություն քաղեցին: Ստենդալի ռեալիզմը աննկարագրելի ազդեցություն է թողել եվրոպական ռեալիստական վեպի հետագա զարգացման վրա:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ստենդալ» էջից