«Արտեմ Հարությունյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 25.
| կայք =
}}
'''Արտեմ Միքայելի Հարությունյան''' ([[1945]], [[սեպտեմբերի 19]], [[Ստեփանակերտ]]), [[հայ]] [[բանաստեղծ]], գրականագետ, թարգմանիչ։ Բանասիրական գիտությունների դոկտոր ([[1989|1989 թ.]]), պրոֆեսոր ([[1991|1991 թ.]])։ [[ԽՍՀՄ Գրողների միություն|ԽՍՀՄ գրողների միության]] անդամ [[1976]] թվականից: [[ԽՄԿԿ]] անդամ [[1979]] թվականից:
 
Հայկական հանրագիտարանի խմբագրության գիտխմբագիր [[Միքայել Հարությունյան (բանաստեղծ)|Միքայել Հարությունյանի]] որդին է։
 
== Կենսագրություն ==
[[1968]] թվականին ավարտել է [[Երևանի պետական համալսարան]]ի բանասիրական ֆակուլտետը, ապա՝ Մոսկվայի Մաքսիմ Գորկու անվան համաշխարհային գրականության ինստիտուտի արտասահմանյան գրականության ասպիրանտուրայի անգլիական բաժինը։ [[1972]] թվականից դասախոսում է ԵՊՀ-ում<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005}}</ref>։ [[1979]] թվականից [[Հայաստանի Գրողների Միություն|Հայաստանի Գրողների միության]] անդամ է։ [[1994]] թվականին ԱՄՆ-ում անգլերեն թարգմանած «Նամակ Նոյին» ժողովածուն ամերիկյան մի շարք համալսարաններ ներկայացրել են Նոբելյան մրցանակի։ [[2010]] թվականին հրատարակվել է Հարությունյանի «Հեռուստապոեմներ «Շուշի» և «Բաբելոն» հյուրանոցների աշտարակից» գիրքը։ Դասախոսել է [[Մոսկվա]]յի, [[Սորբոն]]ի, Մոնպելիեյի, [[Մարսել]]ի, Դարեմի, Քլիվլենդի, [[Կոլումբիա]]յի, Հարվարդի, Քոլգեյթի պետական համալսարաններում, Ստամբուլի ամերիկյան համալսարանում։ [[1995]] թվականին Ֆուլբրայթի կրթաթոշակով դասախոսել է Համիլթոնի Քոլգեյթի համալսարանում, նույն կրթաթոշակով, [[2002]] թվականին Լոս Անջելեսի համալսարանում։ [[1994]]-[[1995]] թթ.թվականներին աշխատել է [[Վաշինգտոն (նահանգ)|Վաշինգտոնում]]` որպես Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության դեսպան։ Մասնակցել է արտերկրում կազմակերպված պոեզիայի փառատոների` Մոսկվայում ([[1983]] թ.թվական, Մ. Գորկու անվան մրցանակ), Անգլիայում ([[1983]] թ.թվական, Լոնդոն-Նյուքասլ, Դիլըն Թոմասի անվան մրցանակ), Ֆրանսիայում ([[1989]] թ.թվական, Փարիզ-Ռոդեզ, Ռընե Շարի անվան մրցանակ), Շվեդիայում (Ստոկհոլմ, [[2008]] թ.թվական, միջազգային փառատոնի մրցանակ), Թուրքիայում ([[Ստամբուլ]], [[2010]] թ.թվական, միջազգային փառատոնի մրցանակ)։
[[Պատկեր:Artem Harutyunyan 1.jpg|մինի]]
[[1994]] թվականին ԱՄՆ-ում Արտեմ Հարությունյանի անգլերեն թարգմանված «Նամակ Նոյին» ժողովածուն ("Letter to Noah", [[1994]] թ.թվական, New York) ամերիկյան մի շարք համալսարաններ ներկայացրել են Նոբելյան մրցանակի։
 
[[2011]] թ.թվականին պարգևատրվել է [[«Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի մեդալ]]ով<ref>[https://www.president.am/hy/decrees/item/610 Հայաստանի Հանրապետության շքանշաններով և մեդալներով պարգևատրելու մասին]</ref>։
 
== Ստեղծագործություններ ==
Հարությունյանի ստեղծագործությանը բնորոշ է հողի և ուժի միաձուլումը, քաղաքական իրադարձություններին, ժամանակակից կյանքի իրողությունների ու ռիթմերի պոետիկ ներկայացումը։
* «Նշանների Երկիր», 1977 թ.:
* «Տեսադաշտ», 1979 թ.թվական, ռուսերեն՝ 1983 թ.թվական, ԽՍՀՄ ԳՄ Մ. Գորկու անվան մրցանակ, 1983 թ.:
* «Ներկայության խոսքեր», 1988 թ.թվական « Ռնե Շարի մրցանակ՝ 1988 թ.թվական, Ֆրանսիա,:
* «Հրդեհը հինավուրց հողի», 1993 թ.թվական, Թեքեյան մշակութային միության գրական մրցանակ, 1992 թ.:
* «Նամակ Նոյին» (անգլերեն, 1995 թ.թվական), (հայերեն, 1997 թ.թվական)<ref>[http://granish.org/artem-harutyunyan-letter-to-noah/ Նամակ Նոյին կամ հույսի ահագնացում]</ref>:
* «Հուդայի արձակուրդը», 2003 թ.թվական, [[ՀՀ Պետական մրցանակ|ՀՀ պետական մրցանակ]]:
 
Գրել է գրականագիտական հոդվածներ, աշխատություններ («Ետպատերազմյան, ամերիկյան պոեզիայի զարգացման հիմնական միտումները», 1986 թ.թվական, «Գրական ուղղությունների պայքարն անգլիական վեպում 20-րդ դարի սկզբին», 1992 թ.թվական)։ Կատարել է թարգմանություններ անգլերենից (Փ. Բալաքյանի «Ճակատագրի սև շունը», 2003 թ.թվական, «Հայացք Բաբելոնի աշտարակից», 2004 թ.թվական)<ref>[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=1841 Արտեմ Հարությունյանի կենսագրականը AV Producation կայքում]</ref><ref>[http://gisher.org/artem-harutyunyan-t21802.html Արտեմ Հարությունյանի ստեղծագործություններից]</ref>։
 
== Թարգմանություններ ==
Տող 64.
* Շեմ (բանաստեղծություններ, պոեմ), Երևան, 1984 թ., 144 էջ:
* Ներկայության խոսքեր (բանաստեղծություններ), Երևան, 1988 թ., 164 էջ:
* Հրդեհը հինաւուրց հողի (բանաստեղծություններ), [[Նյու Ջերսի|Նիւ Ջերսի]], 1993 թ., 209 էջ:
* Նամակ [[Նոյ]]ին, Երևան, 1997 թ., 348 էջ:
* [[Հուդա Իսկարիովտացի|Հուդա]]յի արձակուրդը (բանաստեղծություններ, պոեմ), Երևան, 2003 թ., 456 էջ: