«Աֆղանստան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 499.
 
Աֆղանստանը Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության, Տարածաշրջանային համագործակցության համար Հարավային Ասիայի Ասոցիացիայի, Տնտեսական համագործակցության կազմակերպության և Իսլամական համագործակցության կազմակերպության տնտեսության անդամ է: [[Շանհայի համագործակցության կազմակերպություն|Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունում]] դիտորդի կարգավիճակ ունի: 2011 թվականին արտաքին գործերի նախարար Զալմայի Ռասուլին լրատվամիջոցերին տված հարցազրույցում ասել է, որ «ազգի նպատակն է հասնել աֆղանական այնպիսի տնտեսության, որի աճը հիմնվում է առևտրի, անհատ ձեռներեցության և ներդրումների վրա»<ref>{{cite news|url=https://news.yahoo.com/afghanistan-neighbors-unveil-silk-road-plan-003308692.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927095824/http://news.yahoo.com/afghanistan-neighbors-unveil-silk-road-plan-003308692.html|archivedate=27 September 2011|title=Afghanistan, neighbors unveil 'Silk Road' plan|work=Reuters|date=22 September 2011|accessdate=24 September 2011}}</ref>:
 
=== Հանքարդյունաբերություն ===
 
[[File:Lapis Lazuli from Afganistan.jpg|thumb|left|upright=0.9|[[Լաջվարդ]] քարեր]]
Բրուքինգս ինստիտուտից Մայքլ Օ՛Հանլոնը հաշվարկել է, որ եթե Աֆղանստանը հանքարդյունաբերության շնորհիվ տարեկան 10 միլիարդ դոլար եկամուտ ստանար, ապա ՀՆԱ-ն կկրկնապատկվեր և կայուն ու երկարաժամկետ ֆինանսներ կապահովեր աֆղանական ավտանգության ուժերի և այլ խիստ անհրաժեշտությունների համար<ref>O'Hanlon, Michael E. [http://www.brookings.edu/opinions/2010/0616_afghanistan_minerals_ohanlon.aspx "Deposits Could Aid Ailing Afghanistan"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110923172142/http://www.brookings.edu/opinions/2010/0616_afghanistan_minerals_ohanlon.aspx|date=23 September 2011}}, [http://www.brookings.edu/ The Brookings Institution], 16 June 2010.</ref>:
 
Միացյալ Նահանգների երկրաբանական հետազոտության հաշվարկների համաձայն 2006 թվականին Աֆղանստանի հյուսիսում եղել է 460 մլն մ³ նավթ, 440 մլրդ մ³ բնական գազ և 67 մլրդ լիտր բնական գազի կոնդենսատ<ref name="klett2006">{{cite techreport|last=Klett|first=T.R.|title=Assessment of Undiscovered Petroleum Resources of Northern Afghanistan, 2006|url=http://pubs.usgs.gov/fs/2006/3031/pdf/FS-3031.pdf|publisher=USGS-Afghanistan Ministry of Mines & Industry Joint Oil & Gas Resource Assessment Team|accessdate=13 October 2011|date=March 2006|id=Fact Sheet 2006–3031|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130727060903/http://pubs.usgs.gov/fs/2006/3031/pdf/FS-3031.pdf|archivedate=27 July 2013}}</ref>: 2011 թվականին Աֆղանստանը նավթի ուսումնասիրությունների համաձայնագիր է կնքել Չինաստանի ազգային նավթային կորպորացիայի հետ հյուսիսում Ամուդարյա գետի երկայնքով երեք նավթային հանքահորերի զարգացման համար<ref>{{cite news|url=http://ph.news.yahoo.com/afghanistan-signs-7-bn-oil-deal-china-102107778.html|title=Afghanistan signs '$7 bn' oil deal with China|date=28 December 2011|accessdate=29 December 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131230233953/http://ph.news.yahoo.com/afghanistan-signs-7-bn-oil-deal-china-102107778.html|archivedate=30 December 2013}}</ref>:
 
Երկիրն ունի լիթիումի, պղնձի, ոսկու, ածուխի, երկաթի և այլ հանքանյութերի հարուստ պաշարներ<ref name="peters2007" /><ref name="bgs" /><ref name="Afghanistan's Mineral Fortune">{{cite web|url=http://www.uvm.edu/ieds/node/568/|title=Afghanistan's Mineral Fortune|year=2011|publisher=Institute for Environmental Diplomacy and Security Report|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131212153853/http://www.uvm.edu/ieds/node/568|archivedate=12 December 2013|accessdate=16 December 2013}}</ref>: Հելմանդի նահանգում գտնվող Կարնաշին քարբոնատիտը պարունակում է 1 մլն տոննա քիչ հանդիպող երկրային տարրեր<ref name="tucker2011">{{cite techreport|last=Tucker|first=Ronald D.|title=Rare Earth Element Mineralogy, Geochemistry, and Preliminary Resource Assessment of the Khanneshin Carbonatite Complex, Helmand Province, Afghanistan|url=http://pubs.usgs.gov/of/2011/1207/pdf/ofr2011-1207.pdf|publisher=USGS|accessdate=13 October 2011|year=2011|id=Open-File Report 2011–1207|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130727062511/http://pubs.usgs.gov/of/2011/1207/pdf/ofr2011-1207.pdf|archivedate=27 July 2013}}</ref>: 2007 թվականին Այնակ պղնձահանքը 30 տարի ժամկետով վարձակալությամբ տրվել է Չինական մետալուրգիական խմբին 3 մլրդ դոլարով<ref>"[http://www.dailyfinance.com/2010/06/14/china-us-afghanistan-mineral-mining/ China, Not U.S., Likely to Benefit from Afghanistan's Mineral Riches]". ''Daily Finance''. 14 June 2010 {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131231001630/http://www.dailyfinance.com/2010/06/14/china-us-afghanistan-mineral-mining/|date=31 December 2013}}</ref>: Սա Աֆղանստանի պատմության մեջ օտարերկրյա ամենախոշոր ներդրումն է և մասնավոր բիզնես ձեռնարկությունը<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2009/12/30/world/asia/30mine.html|title=China Willing to Spend Big on Afghan Commerce|work=The New York Times|date=29 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110731145815/http://www.nytimes.com/2009/12/30/world/asia/30mine.html|archivedate=31 July 2011}}</ref>: Steel Authority of India-ն իրավունք է ստացել զարգացնելու Հաջիգակի երկաթի հանքաքարի հսկայական պաշարները<ref>"[http://www.businessweek.com/news/2011-12-06/indian-group-wins-rights-to-mine-in-afghanistan-s-hajigak.html Indian Group Wins Rights to Mine in Afghanistan's Hajigak] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131010060446/http://www.businessweek.com/news/2011-12-06/indian-group-wins-rights-to-mine-in-afghanistan-s-hajigak.html|date=10 October 2013}}". ''Businessweek''. 6 December 2011</ref>: Կառավարական պաշտոնյաների հաշվարկների համաձայն պետության ձեռք չտրված հանքանյութերի պաշարների 30%-ը արժեք 1 տրիլիոն դոլար<ref name="bbcminerals" />: Պաշտոնյաներից մեկը հայտարարել է, որ «սա կարող է դառնալ աֆղանական տնտեսության հենասյունը», իսկ Պենտագոնի հուշագրում ասվում է, որ Աֆղանստանը «կարող է դառնալ լիթիումի Սաուդյան Արաբիան»<ref name="risen2010">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/06/14/world/asia/14minerals.html|title=U.S. Identifies Vast Riches of Minerals in Afghanistan|newspaper=The New York Times|first=James|last=Risen|date=17 June 2010|accessdate=14 November 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100617204149/http://www.nytimes.com/2010/06/14/world/asia/14minerals.html|archivedate=17 June 2010|deadurl=no}}</ref>: 2011 թվականին ''CSM''-ը զեկուցել է, որ «ԱՄՆ և այլ Արևմտյան երկրներ, որոնք կրել են Աֆղանական պատերազմի վնասները, ակնհայտորեն չեն մասնակցել Աֆղանստանի հանքային պաշարները ձեռք բերելու գործընթացին՝ թողնելով այն հիմնականում տարածաշրջանային հզոր պետություններին»<ref>"[http://www.csmonitor.com/World/Asia-South-Central/2011/1228/China-wins-700-million-Afghan-oil-and-gas-deal.-Why-didn-t-the-US-bid China wins $700 million Afghan oil and gas deal. Why didn't the US bid?]". CSMonitor.com. 28 December 2011 {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131231001743/http://www.csmonitor.com/World/Asia-South-Central/2011/1228/China-wins-700-million-Afghan-oil-and-gas-deal.-Why-didn-t-the-US-bid|date=31 December 2013}}</ref>:
 
== Տրանսպորտ ==