'''ՂազարականՂաջարական դինաստիա''', [[Իրան]]ում, [[1796]]-[[1925]] թվականներին։ Հիմնել է թյուրքմենական ղաջար ցեղի առաջնորդ Աղա-Մահմեդ խան Ղաջարը, որը միջֆեոդալական պայքարում հաղթել է Զենդերի դինաստիային։ ՂազարականՂաջարական դինաստիայի մայրաքաղաքը [[Թեհրան]]ն էր։ ՂազարականՂաջարական դինաստիա արտահայտել է Իրանի ավատական ազնվականության շահերը և ձգտել է ստեղծել կենտրոնացված պետություն։ [[Արևելյան Հայաստան]]ը և [[Վրաստան]]ը ՂազարականՂաջարական դինաստիաի տիրապետության ներքո պահելու, ինչպես նաև [[հայ]] ու վրաց ժողովուրդների՝ [[Ռուսաստան]]ին միանալու շարժումը խափանելու նպատակով Աղա-Մահմեդ խանը [[1795]] թվականին ու [[1797]] թվականին արշավել է [[Անդրկովկաս]], կողոպտել ու ավերել այդ երկրամասը, հազարավոր հայերի ու վրացիների տեղահանել ու բռնի քշել Իրանի խորքերը։ Անդրկովկասի ժողովուրդները համառ դիմադրություն են ցույց տվել զավթիչներին (հայերի դիմադրությունը [[Շուշի]]ի [[1797]] թվականի պաշարման ժամանակ)։ [[19-րդ դար]]ի սկզբին [[Ռուսաստան]]ի հետ անհաջող պատերազմների հետևանքով ՂազարականՂաջարական դինաստիան կորցրել է իր տիրույթներն (այդ թվում՝ Արևելյան Հայաստանը) Անդրկովկասում։ 19-րդ դարում ՂազարականՂաջարական դինաստիայի շահերի օրոք ուժեղացել է օտարերկրյա կապիտալի ներթափանցումը Իրան, և երկիրը վերածվել է կիսագաղութի։ ՂազարականՂաջարական կառավարող վերնախավի շահագործումն ու կամայականությունները առաջ են բերել ժողովրդավարական շարժումներ, որոնք թուլացրել են ՂազարականՂաջարական դինաստիայի իշխանությունը և պայմաններ ստեղծել նրա տապալման համար։ [[1925]] թվականի հոկտեմբերի 31-ին [[Իրան]]ի 5-րդ մեջլիսը որոշում կայացրեց ՂազարականՂաջարական դինաստիայի տապալման մասին, իսկ դեկտեմբերի 12-ին իշխանության գլուխ անցավ [[Փահլավիների հարստություն|Փահլավիների դինաստիան]]։ ՂազարականՂաջարական դինաստիայի ներկայացուցիչները՝
