«Իրաք»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 279.
[[File:Pre-referendum, pro-Kurdistan, pro-independence rally in Erbil, Kurdistan Region of Iraq 25.jpg|thumb|Պրոանկախական հանրահավաք [[Իրաքյան Քուրդիստան|Իրաքյան Քուրդիստանում]] 2017 թվականի սեպտեմբերին։]]
===Իրավունք===
2005 թվականի հոկտեմբերին անցկացված հանրաքվեով հաստատվել է Իրաքի նոր սահմանադրությունը, կողմ է քվեարկել բնակչության 78%-ը, սակայն երկրի տարբեր շրջաններում կողմ քվեարկածների տոկոսը անհամաչափ է եղել<ref>{{cite web|url=http://abcnews.go.com/International/wireStory?id=1248677|title=Iraq's Constitution Adopted by Voters|date=2005-10-25|publisher=ABC News|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060218133809/http://abcnews.go.com/International/wireStory?id=1248677|archivedate=2006-02-18|accessdate=2013-01-25|author=Wagner, Thomas|deadurl=yes|df=}}</ref>։ Նոր սահմանադրությանն աջակցում էին շիաներն ու քրդական համայնքը, սակայն այն մերժվում էր արաբ սուննիների կողմից։ Նոր սահմանադրության համաձայն 2005 թվականի դեկտեմբերի 15-ին անցկացվել են խորհրդարանական ընտրություններ։ Ընտրություններին մասնակցել են Իրաքի երեք խոշոր էթնիկ խմբերը, ինչպես նաև ասորի և թուրքմեն փոքրամասնությունները։
1959 թվականի համար 188 օրենքը (Անձնական կարգավիճակի մասին օրենք)<ref>{{cite web|url=http://apps.americanbar.org/rol/publications/iraq_personal_status_law_1959_english_translation.pdf|title=Iraq Personal Status Law of 1959 (ABA Translation)|publisher=American Bar Association|accessdate=2016-08-17}}</ref> դժվարացրել է [[Պոլիգամիա|բազմակնությունը]], մորը իրավունք է տվել խնամակալության տակ վերցնել երեխային ամուսնալուծվելու դեպքում, արգելել է 16 տարեկանից ցածր ամուսնությունը<ref name="unesco1">{{cite web|url=http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/SHS/pdf/Women_in_Personal_Status_Laws.pdf|title=Women In Personal Status Laws: Iraq, Jordan, Lebanon, Palestine, Syria|date=July 2005|work=SHS Papers in Women's Studies/ Gender Research, No. 4|publisher=UNESCO}}</ref>։ Քաղաքացիական օրենսգրքի առաջին հոդվածը ևս մատնանշում է իսլամական իրավունքը՝ որպես իրավունքի պաշտոնական աղբյուր<ref>{{cite web|url=http://www.law.emory.edu/ifl/legal/iraq.htm|title=Iraq, Republic of|date=1983-03-16|publisher=Law.emory.edu|accessdate=2013-02-18}}</ref>։ Իրաքը շարիաթական դատարաններ չունի, սակայն քաղաքացիական դատարաններում օգտագործում է [[Շարիաթ|Շարիաթը]] անձնական կարգավիճակի, ամուսնության և ամուսնալուծության հարցերի համար։ 1995 թվականին Իրաքը ներկայացրել է շարիաթով սահմանված պատիժներ մի շարք քրեական հանցագործությունների համար<ref>{{cite book|url={{Google books|rE0NcgxNaKEC|page=PA238|keywords=|text=|plainurl=yes}}|title=A World Survey of Religion and the State|author=Fox, Jonathan|publisher=Cambridge University Press|year=2008|isbn=978-1-139-47259-3|page=238|accessdate=2016-08-17}}</ref>։ Օրենսգիրքը հիմված է ֆրանսիական քաղաքացիական իրավունքի վրա, ինչպես նաև Շարիաթի [[Սուննի իսլամ|սուննիական]] և [[Ջաֆարիական մազհաբ|ջաֆարիական]] ([[Շիա իսլամ|շիական]]) մեկնաբանության վրա<ref>{{cite web|url=http://www.islamopediaonline.org/country-profile/iraq/islam-and-legal-system/religion-law-and-iraq%E2%80%99s-personal-status-code|title=Religion, Law, and Iraq's Personal Status Code|publisher=Islamopedia Online|archive-url=https://web.archive.org/web/20130530225211/http://www.islamopediaonline.org/country-profile/iraq/islam-and-legal-system/religion-law-and-iraq%E2%80%99s-personal-status-code|archive-date=2013-05-30|dead-url=yes|accessdate=2016-08-17|df=}}</ref>։
2004 թվականին Ժամանակավոր կոալիցիոն կառավարության գլխավոր գործադիր տնօրեն Փոլ Բրեմենրը ասել է, որ ինքը [[վետո]] է դնելու այն բոլոր սահմանադրական օրինագծերի վրա, որոնք շարիաթը որևէ կերպ փորձելու դարձնել օրենքի գլխավոր աղբյուր<ref>{{cite web|url=http://www.nbcnews.com/id/4276149/|title=Bremer will reject Islam as source for law|publisher=NBC News|accessdate=21 February 2013}}</ref>։ Այս հայտարարությունը ընդգրկել է տեղական շիա կրոնավորների<ref>{{cite web|url=http://www.aljazeera.com/archive/2004/02/20084916951281437.html|title=Shia fume over Bremer sharia threat|publisher=Al Jazeera English|accessdate=21 February 2013}}</ref>, և մինչև 2005 թվականը [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ-ն]] նահանջել է և թույլ տվել, որ շարիաթը որոշակի դերակատարում ունենա սահմանադրության մեջ՝ այսպիսով վերացնելով սահմանադրության օրինագծերի հարցով առաջացած փակուղին<ref>{{cite news|title=US relents on Islamic law to reach Iraq deal|url=https://www.theguardian.com/world/2005/aug/22/iraq.rorycarroll|publisher=The Guardian, 21 August 2005|location=London|first1=Rory|last1=Carroll|first2=Julian|last2=Borger|date=2005-08-22}}</ref>։
Իրաքյան Քրեական օրենսգիրքը Իրաքի կանոնադրական օրենքն է:
== Տնտեսություն ==
| |||