Վիքիպեդիա

«Մասնակից:Sargsian Ani/Ավազարկղ Ա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Soyuz TMA-15M crew member Samantha Cristoforetti lays flowers at the Kremlin Wall.jpg|մինի|УчастникиՍոյուզ экспедицииՏՄԱ-15մ космическогоտիեզերանավի корабляարշավախմբի Союзմասնակիցները ТМА-15Мծաղիկներ возлагаютեն цветыդնում кՅուրի могилеԳագարինի Юрияեւ ГагаринаՎլադիմիր иՍերյոգինի Владимираգերեզմանին СерёгинаԿրեմլի уպատի Кремлёвской стены.մոտ: 2014 годթ.]]
{{external media
| topic = Мемориал на месте гибели Гагарина и Серёгина
Տող 20.
== Ավիավթար ==
 
ПослеԱվարտական защитыաշխատանքի дипломнойպաշտպանությունից работыհետո вԺուկովսկու [[Военно-воздушнаяանվան инженернаяհամալսարանում академияև имени Н.թռիչքների Е.երկարատև Жуковского|академииդադարից Жуковского]]հետոՅ.Ա.Գագարինը и длительногоձեռնամուխ перерываեղավ вթռիչքային полётахպրակտիկային Ю.՝ А. Гагарин приступил к лётной практикеՄիԳ — тренировочным15ՈՒՏԻ полётамինքնաթիռով наվարժական самолёте [[МиГ-15УТИ]]թռիչքներին (учебно-тренировочныйկրկնակի истребительկառավարմամբ сուսումնավարժական двойнымկործանիչ управлением՝ — «спарка»"սպարկա").:1968 թվականի մարտի 13-22 - ն ընկած ժամանակահատվածում նա կատարել է 18 թռիչք ՝ 7 ժամ ընդհանուր տևողությամբ։Ինքնուրույն թռիչքներից առաջ նրան մնացել էին վերջին երկու ստուգողական թռիչքները ՝ օդաչու — հրահանգիչ, գնդի հրամանատար, Խորհրդային Միության հերոս [[Վլադիմիր Սերեգին]]<nowiki/>ի հետ <ref name="ency_kosmonavtika">{{cite web|url=http://www.cosmoworld.ru/spaceencyclopedia/gagarin/index.shtml?bl8.html|title=Гагарин: от триумфа до гибели|author=Александр Жуленко|date=2009-12-13|work=|publisher=Энциклопедия «Космонавтика»|accessdate=2013-10-12|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HhVwna3g|archivedate=2013-06-28}}</ref>:
 
 
 
1968 թվականի մարտի 17-ի առավոտյան 10:18 սահմնաներում Գագարինը և Սերյոգինը թռչեցին ուսումնական МиГ-15УТИ ինքնաթիռով մերձմոսկովյան [[Չկալովսկ]]<nowiki/>ու օդանավակայանից [[Շչելկովո]] : Թռիչքի պահին տեսանելիության պայմանները նորմալ էին, իսկ ամպերի ստորին սահմանի բարձրությունը 900 մետր էր երկրի մակերևույթից:Առաջադրանքի կատարումը պիլոտային գոտում պետք է զբաղեցներ առնվազն 20 րոպե, բայց արդեն 10:31-ին Գագարինը հաղորդել Է երկրին առաջադրանքի ավարտի մասին , թույլտվություն է խնդրել շրջվելու և Բազա թռչելու համար: Դրանից հետո ինքնաթիռի հետ կապն ընդհատվեց։
Տող 32 ⟶ 34՝
Աղետի պատճառների հետաքննության համար ստեղծված պետական հանձնաժողովը բաղկացած էր երեք ենթահանձնաժողովներից`
 
* անձնակազմի թռիչքային պատրաստության, մարտի 27-ի թռիչքների կազմակերպման եւ ապահովման ստուգման (թռիչքային ենթահանձնաժողով);
* по изучению лётной подготовки экипажа, проверке организации и обеспечения полётов 27 марта (лётная подкомиссия);
* ՄիԳ-15ՈՒՏԻ ինքնաթիռի նյութական մասի ուսումնասիրման եւ վերլուծության (ինժեներական ենթահանձնաժողով);
* по изучению и анализу материальной части самолёта МиГ-15УТИ (инженерная подкомиссия);
* թռիչքի ժամանակ օդաչուների վիճակի, զոհվածների պաշտոնական ճանաչման (բժշկական ենթահանձնաժողով) գնահատականով
* по оценке состояния лётчиков до и во время полёта, официального опознания погибших (медицинская подкомиссия).
 
Արդյունքում հանձնաժողովի հաշվետվությունը գաղտնագրվել է,և դրա մանրամասները հայտնի են միայն անդամների առանձին հոդվածներից և հարցազրույցներից:Վթարի պատճառները և հանգամանքները մնում են չբացահայտված:
Տող 54 ⟶ 56՝
 
; Ս.Մ.Բելոցեռկովսկու Ա.Ա.Լեոնովայիւ մի շաքր գիտնականների վարկածներ
 
По мнению доктора технических наук, генерал-лейтенанта [[Белоцерковский, Сергей Михайлович|С. М. Белоцерковского]] и космонавта [[Леонов, Алексей Архипович|А. А. Леонова]] (который не был членом правительственной комиссии, но привлекался к её работе в качестве эксперта), самолёт Гагарина и Серёгина сорвался в [[плоский штопор]] в результате воздействия [[спутный след|спутного следа]] от другого самолёта<ref>{{cite web|url=http://izvestia.ru/news/260028|title=Леонов знает, почему погиб Гагарин|author=Леонид Новиков|date=2007-03-27|work=|publisher=Известия|accessdate=2013-10-12|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HhWByTZy|archivedate=2013-06-28}}</ref>. Факторами, приведшими к трагедии, были:
Տեխնիկական գիտությունների դոկտոր, գեներալ-լեյտենանտ Ս. Մ. Բելոցերկովսկու եւ տիեզերագնաց Ա. Ա. Լեոնովի կարծիքով(ով չի եղել կառավարական հանձնաժողովի անդամ, սակայն որպես փորձագետ ներգրավվել է նրա աշխատանքին),Գագարինի և Սերյոգինի ինքնաթիռը ընկել է հարթ շտոպոր ՝ մեկ այլ օդանավից արբանյակային հետքի ազդեցության հետաևնքով<ref>{{cite web|url=http://izvestia.ru/news/260028|title=Леонов знает, почему погиб Гагарин|author=Леонид Новиков|date=2007-03-27|work=|publisher=Известия|accessdate=2013-10-12|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HhWByTZy|archivedate=2013-06-28}}</ref>:Ողբերգության պատճառ դարձած գործոններն էին`
 
* Եղանակային վատ պայմանները (ամպերի ստորին շերտի ստորին եզրը եղել է 500-600 մետր բարձրության վրա); եղանակի մասին ոչ ճշգրիտ տեղեկություններ ' օդաչուների հաղորդած եղանակի ամփոփագրի համաձայն, ստորին եզրը եղել է 900 մետր բարձրության վրա:
* Ինքնաթիռի կառուցվածքային թերությունները, — неудачные в [[Аэродинамика|аэродинамическом]] отношении два [[Подвесной топливный бак|подвесных топливных бака]] и необходимость для инструктора [[Катапультирование|катапультироваться]] первым.
* Թռիչքներին ռադիոլոկացիոն հետևման անբավարար կազմակերպումը, սարքավորումների մի մասի անսարքությունը։
* Լուրջ խախտումներ թռիչքի պլանավորման ժամանակ
* БелоцерковскийԲելոցերկովսկին иև [[Каманин, Николай Петрович|НՆ. ПՊ. КаманинՔամանին]] обвиняютմեղադրում генералаեն գեներալ [[Кузнецов, Николай Фёдорович|НՆ. Ф. КузнецоваՖԿուզնեցով]]<nowiki/>ին вայն томէ, чтоոր ստեղծված պայմաններում вնա сложившихсяկարող условияхէր онև могպետք иէ долженչեղյալ былհայտարարեր отменитьԳագարինի полётթռիչքը: Гагарина. Դրա փոխարեն, նրա գործողությունների պատճառով, հատկապես Սերյոգինին придирок պատճառով, թռիչքից առաջ անթույլատրելի նյարդայնություն է առաջացել<ref name="itog30">{{статья|автор=Белоцерковский С. М.|заглавие=Тайна гибели Гагарина и Серёгина: Итоги 30-летних исследований|ссылка=http://www.nkj.ru/archive/articles/10381/|издание=Наука и жизнь|год=1998|номер=3}}</ref>:
 
Հանձնաժողովի տվյալներով ՝ բախումից մոտ մեկ րոպե առաջ Գագարինը գտնվում էր միանգամայն նորմալ վիճակում.Նրա խոսքը հանգիստ էր, կոռեկտ ։Նա պետք է շրջադարձ կատարեր անկման, բնական հորիզոնի տեսանելիության բացակայության դեպքում:Այնուհետև տեղի է ունեցել ինչ-որ անսպասելի իրադարձություն, որը հանգեցրել է նրան, որ ինքնաթիռը հայտնվել է բեկման ռեժիմի կտրուկ պիկավորման դիրքում ։
Տող 73 ⟶ 77՝
Համակարգչային մոդելավորումը ցույց տվեց ,որ թռիչքի վերջին րոպեի առավել իրատեսական պատկերն այն է, որ ինքնաթիռը պտուտականաձև 3-5 պտույտ է կատարել: С подвешенными баками допустимые перегрузки самолёта уменьшались с 8-кратных до 3-кратных. Если во время разворота со снижением возникли дополнительные факторы, то самолёт мог свалиться в штопор. Ամպամածության բարձրության մասին սխալ տեղեկությունները, բարձրաչափերի սխալ ցուցումների հետ միասին, օդաչուներին սխալ պատկերացում են տվել բարձրության և ժամանակի մասին:
 
Հանձնաժողովը եզրակացրել է, որ օդաչուների կողմից փորձ չի արվել По мнению полковник-инженера в отставке, лётчика I класса И. Б. Качоровского, «Серёгин, оценив обстановку, как командир экипажа даёт команду Гагарину катапультироваться. Բայց նա, իմանալով, որ տեխնիկական պայմաններով դա պետք է առաջինը անի հրահանգիչը, հիշեցնում է նրան այդ մասին: Երբ դուրս եկան ամպամածությունից ,անձնակազմը կողմնորոշվել է,սակայն ուշ էրКогда, выйдя из облачности, экипаж сориентировалсяէր, катапультироваться было поздно<ref name="itog30"/>.
 
Թռիչքի վերջին վայրկյաններին ինքնաթիռի կառավարման մակարդակը գնահատելով ՝ փորձարկող օդաչուներիև գիտնականների խումբը հայտարարել է` «Օդաչուների գործողությունները պետք է դիտարկել որպես օպտիմալ. փակ ռեժիմով (10-11-ապատիկի ծանրաբեռնվածություն) նրանք օդանավ են վարել առանց թեքվելու և սահելու,<<ողջ են մնացելսեղմեցին>> տեխնիկայից հնարավոր ամեն ինչ ՝ փորձելով դուրս բերել ինքնաթիռը պիկավորումից,Действия лётчиков следует рассматривать как оптимальные: на закритическом режиме (10—11-кратной перегрузке) они пилотировали самолёт без крена и скольжения, „выжали“ из техники всё возможное, пытаясь вывести из пикирования самолётպիկավորումիցт»<ref name="GrazhdAviacis">{{статья|автор=[[Микоян, Степан Анастасович|Микоян С. А.]], Пушкин А. И., Петров С. В., [[Титов, Герман Степанович|Титов Г. С.]], [[Леонов, Алексей Архипович|Леонов А. А.]], Белоцерковский С. М., Майоров А. В., Сигов П. Г., Сосунов А. М.|заглавие=Заключение специалистов о причинах гибели Гагарина и Серёгина|ссылка=http://4ygeca.com/pages-65.html|издание=[[Гражданская авиация]]|год=1989|номер=7}}</ref>.Հատուկ Особоնշվել отмечалосьէ, чтоոր выводինքնաթիռի самолётаդուրս изբերումը пикированияպիկավորումից проводилсяիրականացվել практическиէ приգրեթե максимальноինքնաթիռի возможныхհամար дляառավելագույն самолётаհնարավոր перегрузкахգերծանրաբեռնվածության —դեպքում.նրա приմոտ 12 -кратной перегрузкеապատիկի уծանրաբեռնվածության негоդեպքում моглоկարող разрушитьсяէր крыло.փլուզվելкрыло:Այդ Этиնույն жеծանրաբեռնվածությունները перегрузкиգրեթե являлисьանտանելի практическиէր непереносимымиնաև иօդաչուների համար ։ для пилотов.▼
 
Հանձնաժողովի տվյալներով ՝ անձնակազմը գտնվել է աշխատունակ վիճակում, երկու օդաչուների կեցվածքը մինչև վերջ եղել են շարժի մեջ: Այսպես, Գագարինը ձախ ձեռքով բռնվել է շարժիչի կառավարման բռնակի վրա, իսկ մյուս օդաչուի ոտքերը եղել են ոտնակների վրա:Մի քանի վայրկյանի ընթացքում Գագարինը ևւ Սերյոգինը, պահպանելով համաձայնեցված գործողությունների հստակությունը, առավել ակտիվ կերպով պայքարում էին կյանքի համար, թեև հսկայական ծանրաբեռնվածության ազդեցության տակ էին: Նրանց չի բավականացրեց 250-300 մետր բարձրությունը կամ 2 վայրկյան թռիչքը <ref name="posled_polet"/>:
▲Թռիչքի վերջին վայրկյաններին ինքնաթիռի կառավարման մակարդակը գնահատելով ՝ փորձարկող օդաչուներիև գիտնականների խումբը հայտարարել է` «Օդաչուների գործողությունները պետք է դիտարկել որպես օպտիմալ. փակ ռեժիմով (10-11-ապատիկի ծանրաբեռնվածություն) նրանք օդանավ են վարել առանց թեքվելու և սահելու,<<ողջ են մնացել>> տեխնիկայից հնարավոր ամեն ինչ ՝ փորձելով դուրս բերել ինքնաթիռը պիկավորումից,Действия лётчиков следует рассматривать как оптимальные: на закритическом режиме (10—11-кратной перегрузке) они пилотировали самолёт без крена и скольжения, „выжали“ из техники всё возможное, пытаясь вывести из пикирования самолёт»<ref name="GrazhdAviacis">{{статья|автор=[[Микоян, Степан Анастасович|Микоян С. А.]], Пушкин А. И., Петров С. В., [[Титов, Герман Степанович|Титов Г. С.]], [[Леонов, Алексей Архипович|Леонов А. А.]], Белоцерковский С. М., Майоров А. В., Сигов П. Г., Сосунов А. М.|заглавие=Заключение специалистов о причинах гибели Гагарина и Серёгина|ссылка=http://4ygeca.com/pages-65.html|издание=[[Гражданская авиация]]|год=1989|номер=7}}</ref>. Особо отмечалось, что вывод самолёта из пикирования проводился практически при максимально возможных для самолёта перегрузках — при 12-кратной перегрузке у него могло разрушиться крыло. Эти же перегрузки являлись практически непереносимыми и для пилотов.
 
Ընդհանուր առմամբ, համաձայնելով այս վերլուծության հետ<ref name="GrazhdAviacis"/>,փորձարկող-օդաչու [[Ստեփան Միկոյան]]<nowiki/>ն իր հուշերում կասկած է հայտնել, որ Գագարինի եւ Սերյոգինի օդանավը մտել է штопор հենց մեկ այլ ինքնաթիռի պտտահողմի մեջ ընկնելու պատճառով:Он рассказал, что в [[ЛИИ им. Громова]] после катастрофы проводились специальные испытания аналогичного УТИ МиГ-15 (то есть с подвесными баками), которые показали, что попадание этого самолёта в «струю» не приводит к сваливанию в штопор. Աղետի պատճառ դարձած ամենահավանական վարկածը Ստեփան Միկոյանն անվանել է օդերևութաբանական զոնդիցзонда խուսափելը կամ նույնիսկ բախումը նրա հետ ։ Որպես բախման անմիջական վկայություն նա բերել է նման տվյալներ:
По данным комиссии, экипаж находился в работоспособном состоянии, позы обоих лётчиков до конца были рабочими. Так, Гагарин левой рукой держался за ручку управления двигателем, ноги у того и другого лётчика были на педалях. В течение нескольких секунд Гагарин и Серёгин, сохраняя чёткость согласованных действий, самым активным образом боролись за жизнь, хотя и находились под воздействием огромных перегрузок. Им не хватило 250—300 метров высоты или 2 секунд полёта<ref name="posled_polet"/>.
 
В целом соглашаясь с этим анализом<ref name="GrazhdAviacis"/>, лётчик-испытатель [[Степан Микоян]] в своих мемуарах выразил сомнение в том, что самолёт Гагарина и Серёгина вошёл в штопор именно из-за попадания в вихревой след другого самолёта. Он рассказал, что в [[ЛИИ им. Громова]] после катастрофы проводились специальные испытания аналогичного УТИ МиГ-15 (то есть с подвесными баками), которые показали, что попадание этого самолёта в «струю» не приводит к сваливанию в штопор. Наиболее вероятной причиной, приведшей к катастрофе, Степан Микоян назвал уклонение от метеорологического зонда или даже столкновение с ним. В качестве косвенных свидетельств столкновения он привёл такие данные:
# վթարի վայրում հավաքվել է խցիկի լապտերի միայն 2/3-ը;
# սարքի սլաքը, որը ցույց է տալիս խցիկի ներսում և դրսում ճնշման տարբերությունը, կանգ է առել մթնոլորտի -0,01 նշանի վրա, ինչը խոսում է Խցիկի հերմետիկության խախտման մասին մինչև ինքնաթիռի և երկրի բախվելը <ref>{{книга|автор=Микоян С. А.|заглавие=Мы — дети войны|ссылка=http://militera.lib.ru/memo/russian/mikoyan_sa/23.html|место=М.|издательство=Яуза: Эксмо|год=2006|isbn=5-699-18874-6}}</ref>:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մասնակից:Sargsian_Ani/Ավազարկղ_Ա» էջից