«Եվրոպական միություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 5.
|titlestyle = background: #003399; color: #FFCC00;
|above = {{collapsible list
|titlestyle = background:transparent; font-size:9pt;noticia
|title = {{resize|11.5pt|Պաշտոնական լեզուներով}}
|{{Infobox|subbox=yes|bodystyle= font-size:9pt;
Տող 714.
|language=inglés }}</ref>​ [[Չեռնոգորիա|Մոնտենեգրոն]] (2010 թվականից)<ref name=solicitud_mont>{{Cite web
|url=http://www.elmundo.es/elmundo/2010/12/17/union_europea/1292589115.html |title=Montenegro, candidato oficial a entrar en la UE
|date=18 de diciembre de 2010 |date=2010 |obra=elmundo.es }}</ref>​, [[Սերբիա|Սերբիան]] (2012 թվականից)<ref name=serbia_candidato>{{citacite noticiaweb |author=EFE |title=La UE acuerda que Serbia sea candidato oficial a la adhesión |url=http://www.lavanguardia.com/internacional/20120302/54262537175/ue-acuerda-serbia-candidata-oficial-adhesion.html |obra=www.lavanguardia.com |editorial=La Vanguardia Ediciones S.L. |date=2 de marzo de 2012 |date=2 de marzo de 2012 }}</ref>​ և [[Ալբանիա|Ալբանիան]] (2014 թվականից)<ref>{{Cite web
|url=http://internacional.elpais.com/internacional/2014/06/24/actualidad/1403624949_287594.html
|title=Los Veintiocho otorgan a Albania el estatus de país candidato a la adhesión
Տող 759.
|author= agencias}}</ref><ref name=serbia_candidato />:
 
Թեև [[Նորվեգիա|Նորվեգիան]] գտնվում է Եվրոպական տնտեսական տարածքում<ref name="EEEParlamento" />, Շնեգենյան գոտու մաս է և մասնակցում է ԵՄ շատ ծրագրերի ու գործունեությունների<ref>{{Cite web |title=Noruega y la Unión Europea |url=http://www.noruega.es/About_Norway/Government-and-Policy/europe/policy/ |date=29 de octubre de 2011 |author=Noruega. Portal oficial en España |date=31 de marzo de 2013}}</ref><ref>{{Cite web |title=Vårt skjulte EU-medlemskap (Nuestra adhesión oculta a la UE) |url=http://www.moss-avis.no/debatt/aktuell-kommentar/vart-skjulte-eu-medlemskap-1.4361339 |date=29 de octubre de 2011 |author=Vein Roald Hansen |language=Noruego}}</ref>, նորվեգացիները երկու հանրաքվե պահանջեցին՝ 1972 և 1994 թվականներին, որպեսզի իրենց երկիրը ԵՄ անդամ դառնա<ref>{{Cite web |title=Noruega, el paraíso vikingo |url=http://www.elpais.com/articulo/opinion/Noruega/paraiso/vikingo/elpepiopi/20100607elpepiopi_4/Tes |date=29 de octubre de 2011 |author=Timothy Garton Ash}}</ref>: Միևնույն կերպով՝ [[Իսլանդիա|Իսլանդիան]] ԵՏՏ և Շենգենյան գոտու անդամ է և տնտեսական ծանր ճգնաժամի պատճառով ԵՄ անդամ դառնալու ընթացակարգեր անցավ, սակայն 2013 թվականի ընտրությունների արդյունքում, որտեղ հաղթեցին Իսլանդիայի՝ ԵՄ-ին միանալու որոշմանը դեմ կենտրոնական աջակողմյանները, Իսլանդիայի նոր արտգործնախարարը Ընդլայնման հանձնաժողովին հայտնեց նոր գործադիրի որոշումը, ըստ որի նրանք չեն շարունակի Եվրամիությանը միանալու բանակցությունները, մինչև որ այդ հարցի վերաբերյալ հանրաքվե չանցկացնեն<ref>{{citacite noticiaweb |author= EUROPA PRESS |title=Islandia frena las negociaciones para adherirse a la Unión Europea |url=http://www.lavozdegalicia.es/noticia/internacional/2013/06/13/islandia-frena-negociaciones-adherirse-union-europea/00031371145184781705959.htm |obra=www.lavozdegalicia.es |editorial=LA VOZ DE GALICIA S.A. |date=13 de junio de 2013 |date=1 de julio de 2013 }}</ref>: Համանման դեպք է [[Շվեյցարիա|Շվեյցարիան]], որը թեև նույնպես Շենգենյան գոտում է գտնվում<ref>{{citacite noticiaweb |title=Suiza suprime sus controles fronterizos tras ingresar en el espacio Schengen |url=http://www.lavanguardia.com/internacional/20081212/53598111925/suiza-suprime-sus-controles-fronterizos-tras-ingresar-en-el-espacio-schengen.html |editorial=La Vanguardia |date=14 de diciembre de 2008 |date=29 de octubre de 2011}}</ref>, սակայն 1994 և 2001 թվականների հանրաքվեներով մերժել է միանալու որոշումը<ref>{{Cite web |title=Relaciones internacionales |url=http://www.swissworld.org/es/politica/politica_exterior/relaciones_internacionales/ |date=29 de octubre de 2011 |author=swissworld.org}}</ref><ref>{{citacite noticiaweb |title=Rechazo en Suiza a negociaciones inmediatas de ingreso a UE |url=http://spanish.peopledaily.com.cn/spanish/200103/05/sp20010305_45818.html |editorial=Diario del Pueblo |date=5 de marzo de 2001 |date=29 de octubre de 2011}}</ref>:
 
=== Որևէ անդամի հեռացումը ===
Տող 783.
Եվրոպական խորհրդարանը Եվրամիության խորհրդարանն է: 1979 թվականից սկսած՝ ամեն հինգ տարին մեկ ուղղակի կերպով ընտրվում է եվրոպական ընտրություններում: Հետևաբար, այն աշխարհի՝ ուղղակիորեն ընտրվող առաջին վերազգային և մոտ 490 մլն մարդու ներկայացնող կառույցն է. դա կազմում է աշխարհի երկրորդ ամենամեծ ժողովրդավարական ընտրողներ ունեցող մարմինը (Հնդկաստանից հետո)<ref>{{Cite web |title= Parliament - an overview. Welcome |editorial= [[Parlamento Europeo]] |url=http://www.europarl.europa.eu/parliament/public.do?language=en |date=12 de octubre de 2007 |language=inglés}}</ref><ref>{{Cite web |title=En el Parlamento |url=http://www.espanoles.ch/index.php?option=com_content&task=view&id=61&Itemid=32 |date=1 de octubre de 2011 |author=españoles.ch |cita=es la única institución supranacional directamente elegida del mundo y el órgano representativo de alrededor de 490 millones de personas, quienes constituyen el segundo electorado democrático más grande del planeta, después de la India}}</ref>: Խորհրդարանը համարվում է Եվրամիության առաջին կառույցը. առաջին հերթին նշված է պայմանագրերում, իսկ դրա նախագահը մնացած բոլոր իշխանությունների հանդեպ եվրոպական մակարդակի նախապատվություն ունի<ref>{{Cite web |author=Parlamento Europeo |title=Servicio de Protocolo del Parlamento Europeo: ¿Misión imposible? |url=http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+IM-PRESS+20060728FCS09980+0+DOC+XML+V0//ES |date=5 de septiembre de 2012 |date=25 de agosto de 2008}}</ref>: Խորհրդի հետ կիսում է օրենսդրական ու բյուջետային իրավասությունը՝ վերահսկելով Եվրամիության բյուջեն: Եվրոպական հանձնաժողովը՝ Միության գործադիր մարմինը, պատասխանատու է Խորհրդարանի առաջ: Մասնավորապես, Եվրոպական խորհրդարանը ընտրում է Հանձնաժողովի նախագահին, ընդունում (կամ մերժում) Հանձնաժողովի նշանակումները, ինչպես նաև կարող է հեռացնել անդամներին<ref name=NOMBRAMIENTO>{{Cite web |author=Parlamento Europeo |title=Procedimiento de nombramiento |url=http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/es/0040e8bfb3/Procedimiento-de-nombramiento.html |date=5 de septiembre de 2012}}</ref><ref name=CONTROL>{{Cite web |author=Parlamento Europeo |title=Competencias de control |url=http://www.europarl.europa.eu/aboutparliament/es/00b9de8689/Funciones-de-supervisi%C3%B3n-y-control.html |date=5 de septiembre de 2012}}</ref>:
 
Եվրոպական խորհրդարանի ներկայիս նախագահը իտալացի Անտոնիո Տախանին է, որն ընտրվել է 2017 թվականի հունվարին<ref>{{citacite noticiaweb |nombre=Javier|apellidos=G. Gallego |title=Schulz, nuevo presidente del Parlamento Europeo |url=http://www.elmundo.es/elmundo/2012/01/16/union_europea/1326747191.html |editorial=El Mundo |date=17 de enero de 2012 |date=5 de septiembre de 2012}}</ref> և նախագահում է տարբեր համագործակցող խմբերից կազմված կուսակցությունների մի բարդ պալատի: Եվրոպական խորհրդարանի երկու գլխավոր խմբերն են (միասին ունեն տեղերի 61%-ը) Եվրոպական ժողովրդական կուսակցությունը և Սոցիալ-դեմոկրատների առաջադեմ դաշինքը<ref name=DIPUTADOS>{{Cite web |author=Parlamento Europeo |title=Diputados al Parlamento Europeo |url=http://www.europarl.europa.eu/meps/es/search.html |date=5 de septiembre de 2012}}</ref>:
 
==== Եվրամիության խորհուրդը ====
Տող 1057.
Փաստաթուղթը Լիսաբոնի համաձայնագրի մաս չի կազմում (նախատեսված էր, որ այն մաս կկազմի Եվրոպական սահմանադրության, սակայն վերջինս չընդունվեց), սակայն Լիսաբոնի բարեփոխումից հետո Եվրամիության համաձայնագրի 6-րդ հոդվածով նախատեսված՝ դառնում է պարտադիր բոլոր երկրների համար՝ բացառությամբ Միացյալ Թագավորության և Լեհաստանի: 2009թ. Եվրոպական խոհուրդը վստահեցրեց Չեխիայի Հանրապետությանը, որ Համաձայնագրի հաջորդ բարեփոխումով այդ բացառությունը կտարածվի նաև այդ երկրի վրա<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2012:326:0337:0362:ES:PDF Véase la Declaración 53, de la República Checa relativa a la Carta de los Derechos Fundamentales de la Unión Europea, p. 357]</ref>:
 
Հիմնարար իրավունքներն են արժանապատվությունը, ազատությունը, հավասարությունը, համերաշխությունը, քաղաքացիությունը և արդարադատությունը<ref>{{citacite noticiaweb |title=Carta de los Derechos Fundamentales: los Presidentes de la Comisión Europea, del Parlamento y del Consejo firman y proclaman solemnemente la Carta en Estrasburgo |url=http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/07/1916&format=HTML&aged=1&language=ES&guiLanguage=en |date=12 de diciembre de 2007 |date=18 de septiembre de 2011}}</ref>, որոնք արդեն իսկ ընդգրկված են Եվրոպական կոնվենցիայում՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանության համար, Եվրոպայի խորհրդի սոցիալական փաստաթղթում, Աշխատողների սոցիալական հիմնարար իրավունքների համայնական փաստաթղթում, ինչպես նաև Միության անդամ երկրների սեփական սահմանադրություններում և միջազգային այլ կոնվենցիաներում, որոնք ստորագրվել են Եվրամիության կողմից:
 
== Համայնական քաղաքականություն ==
Տող 1079.
Այդ ծառայությունը կոչվում է Արտաքին գործունեության եվրոպական ծառայություն (''ԱԳԵԾ'' կամ պարզապես ''Արտաքին ծառայություն''). ստեղծվել է 2010 թվականի դեկտեմբերի 1-ին՝ Լիսաբոնի պայմանագրով նախատեսվածի համաձայն<ref>Artículo 27.3 del Tratado de la Unión Europea</ref>: Որպես դիվանագիտական ծառայություն՝ նպատակ ունի աջակցելու և օգնելու Բարձրագույն ներկայացուցչին՝ որպես Միության արտաքին հարցերի գլխավոր պատասխանատուի, իր գործունեության իրագործման բոլոր ոլորտներում<ref>{{Cite web |title=Servicio Europeo de Acción Exterior |url=http://eeas.europa.eu/background/organisation/index_es.htm |date=31 de marzo de 2013 |author=Servicio Europeo de Acción Exterior}}</ref>:
[[File:ECHO plane.jpg|մինի|ձախից|Եվրամիության մարդասիրական օգնության բեռը:]]
Բացի այդ՝ Եվրամիությունը ունի նաև հարևանների հետ քաղաքականություն, որը նպատակ է հետապնդում, որ ԵՄ չլինի իր հարևաններից կտրված, հեռացած կազմակեպություն: Այդ քաղաքականությամբ փորձում են ամրապնդել երկկողմ հարաբերությունները նախկին Սովետական միության անդամ որոշ երկրների, ինչպես նաև Միջերկրական ծովի հարավային ավազանի երկրների հետ<ref>{{Cite web |title=La Política: ¿Qué es la Política Europea de Vecindad? |url=http://ec.europa.eu/world/enp/policy_es.htm |date=18 de septiembre de 2011 |author=Comisión Europea}}</ref>: Այս համատեքստում զարգացվում է մի մեծ նախագիծ՝ Բարսելոնայի գործընթացը. Միությունը Միջերկրականի համար, որի նպատակն է երկարաժամկետ շրջանում հարաբերությունների եզրեր գտնելը ԵՄ և [[Արաբական պետությունների լիգա|Արաբական լիգայի]] միջև<ref>{{Cite web |title=El Proceso de Barcelona: Unión para el Mediterráneo |url=http://europa.eu/legislation_summaries/external_relations/relations_with_third_countries/mediterranean_partner_countries/rx0001_es.htm |date=18 de septiembre de 2011 |author=EUROPA}}</ref>: Արևելքի հարևանների հարաբերության հարցում կա այլ նախաձեռնություն՝ Արևելյան ասոցիացիան, որը վերջ է դնում արգելափակումներին Միության ու նախկին սովետական երկրների միջև<ref>{{citacite noticiaweb |title=La Asociación Oriental – un nuevo y ambicioso capítulo en las relaciones de la UE con sus vecinos orientales |url=http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/08/1858&format=HTML&aged=0&language=ES |date=3 de diciembre de 2008 |date=18 de septiembre de 2011}}</ref>:
 
Այս ամենի շնորհիվ ընդլայնվում է Եվրամիության արտաքին քաղաքականությունը, և շատ երկրներ ցանկություն են հայտնում ԵՄ անդամ դառնալու, որը նպաստում է իրենց երկրներում բարեփոխումների և կայունության հաստատմանը<ref>{{Cite web |title=La Unión Europea |url=http://blogs.utpl.edu.ec/relacionesinternacionales/2009/07/02/la-union-europea/ |date=18 de septiembre de 2011 |author=Ronald Herrera |cita=El atractivo que para varios estados tiene adquirir la calidad de miembro es un factor importante que contribuye a la reforma y a la estabilización de los países del antiguo bloque comunista en Europa}}</ref>:
Տող 1162.
2011 թվականին Եվրամիությունը աշխարհի թիվ մեկ տնտեսական ուժն էր<ref>{{Cite web |title=Comercio exterior |url=http://europa.eu/pol/comm/index_es.htm |date=14 de septiembre de 2011 |author= europa.eu |cita=la Unión Europea es la primera potencia comercial del mundo}}</ref>՝ գերազանցելով Միացյալ Նահանգներին: Ըստ [[Արժույթի միջազգային հիմնադրամ|ԱՄՀ-ի]] այդ տարվա տվյալների՝ ԵՄ [[Համախառն ներքին արդյունք|ՀՆԱ-ն]] կազմում էր 15.62 միլիարդ դոլար (ամերիկյանը 15,29 միլիարդ էր)<ref name=TWF />: Իսկ մեկ շնչին բաժին ընկնող ՀՆԱ-ն ԵՄ-ում կազմում էր 34 500 դոլար, որը համաշխարհային մասշտաբով 38-րդն էր<ref name=TWF />:
 
Այս ամենով հանդերձ՝ եվրոպական տնտեսությունը 2009 թվականից սկսած տնտեսական ճգնաժամի մեջ է, այսպես կոչված եվրոյի ճգնաժամի<ref name=crisisGriega>{{citacite noticiaweb |nombre=Andreu|apellidos=Missé |title=La UE intenta salvar el euro con un rescate de Grecia de 109.000 millones |url=http://www.elpais.com/articulo/economia/UE/intenta/salvar/euro/rescate/Grecia/109000/millones/elpepueco/20110721elpepueco_1/Tes |editorial=[[El País]] |date=21 de julio de 2011 |date=29 de octubre de 2011}}</ref>, որի արդյունքում այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են [[Հունաստան|Հունաստանը]], [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիան]], [[Իռլանդիա|Իռլանդիան]], [[Կիպրոս|Կիպրոսը]], [[Իսպանիա|Իսպանիան]] կամ [[Իտալիա|Իտալիան]] տնտեսական աճի բացասական միտում են գրանցում<ref>{{citacite noticiaweb |title= Grecia, Irlanda y Portugal: los rescates de la zona euro no han dado los resultados previstos |url= http://www.rtve.es/noticias/20120609/irlanda-grecia-portugal-tres-rescates-soberanos-han-funcionado-forma-distinta/534101.shtml |editorial= [[RTVE]] |date=9 de junio de 2012 |date=14 de febrero de 2015}}</ref><ref>{{citacite noticiaweb |title= La crisis reduce un 20% los activos bancarios y un 11% el número de entidades en la eurozona |url= http://www.rtve.es/noticias/20141013/banca-europea-reduce-20-activos-durante-crisis-11-numero-entidades/1029061.shtml |editorial= [[RTVE]] |date=13 de octubre de 2014 |date=14 de febrero de 2015}}</ref>: Ճգնաժամի պատճառները տարբեր են ըստ երկրների: Որոշ երկրներում անհատական պարտքը, որն առաջացել էր անշարժ ակտիվների գների տատանման արդյունքում, վերածվել է արտաքին պարտքի, իսկ վերջինիս պատճառով տեղի է ունեցել բանկային հաշիվների տեղափոխություն, որն էլ հանգեցրել է տնտեսական ճգնաժամի: Եվրոզոնայի կառուցվածքը՝ որպես առանց հարկային միության դրակաման միություն, նպաստեց ճգնաժամին և մեծ ազդեցություն ունեցավ եվրոպական առաջնորդների արձագանքման կարողության վրա<ref name="npr.org">{{Cite web |author=Heard on Fresh Air from WHYY |url=http://www.npr.org/templates/transcript/transcript.php?storyId=140948138 |title=NPR-Michael Lewis-How the Financial Crisis Created a New Third World-October 2011 |editorial=Npr.org |date=10 de abril de 2012 |date=1 de agosto de 2012}}</ref><ref>{{Cite web |apellido=Koba |nombre=Mark |url=http://finance.yahoo.com/news/europes-economic-crisis-know-145955853.html |title=CNBC-Europe's Economic Crisis-What You Need to Know-Mark Thoma -June 13, 2012 |editorial=Finance.yahoo.com |date=13 de junio de 2012 |date=1 de agosto de 2012 |urlarchivo=http://archive.is/bMQ4|datearchivo=17 de diciembre de 2012}}</ref>: Եվրոպական բանկերը ունեն զգալի քանակի արտաքին պարտք, որը եվրոպական բանկային համակարգի փրկության հարցն է առաջ բերում<ref name="Seth W. Feaster">{{citacite noticiaweb |url=http://www.nytimes.com/imagepages/2011/10/22/opinion/20111023_DATAPOINTS.html?ref=sunday-review |title=NYT-It's All Connected-A Spectators Guide to the Euro Crisis |author=Seth W. Feaster |author2=Nelson D. Schwartz |author3=Tom Kuntz |newspaper=New York Times |editorial=Nytimes.com |date=22 de octubre de 2011 |date=1 de agosto de 2012 |ubicación=Nueva York}}</ref>:
 
Տնտեսական այս ճգնաժամի հետևանքով Եվրամիությունը փորձում է մեծացնել տնտեսական ու քաղաքական ինտեգրումը անդամ երկրների միջև<ref>{{citacite noticiaweb |nombre=Antonio|apellidos=Papell |title=El Eurogrupo da un paso federal |url=http://www.diariodemallorca.es/opinion/2011/12/10/eurogrupo-da-paso-federal/727120.html |editorial=El Diario de Mallorca |date=10 de diciembre de 2011}}</ref>, որի համար փորձարկվել են հարկային բնույթի միջոցներ, եվրոզոնայի տնտեսական ավելի մեծ համակարգում, տնտեսական դժվարության մեջ գտնվեղ երկրների համար փրկարար ֆոնդեր և գործարկվել է Կայունության եվրոպական մեխանիզմը<ref>{{citacite noticiaweb |nombre=Andreu|apellidos=Missé|coauthores=Claudi Pérez |title=Un salto para la Europa del euro |url=http://internacional.elpais.com/internacional/2011/12/09/actualidad/1323427145_879313.html |editorial=El País |date=9 de diciembre de 2011 |date=10 de diciembre de 2011}}</ref><ref>{{citacite noticiaweb |title=El BCE gestionará los dos fondos de rescate de una eurozona con más disciplina fiscal |url=http://www.rtve.es/noticias/20111209/bce-gestionara-dos-fondos-rescate-eurozona-mas-disciplina-fiscal/480864.shtml |editorial=RTVE |date=9 de diciembre de 2011 |date=10 de diciembre de 2011}}</ref><ref>{{citacite noticiaweb |title=La UE logra un acuerdo de integración fiscal a 26 que deja aislado a Reino Unido |url=http://www.finanzas.com/noticias/economia/2011-12-09/614451_logra-acuerdo-integracion-fiscal-deja.html |editorial=Finanzas |date=9 de diciembre de 2011 |date=10 de diciembre de 2011}}</ref>: Բացի այդ, ԵՄ երկրների մեծ մասը համաձայնվել է ընդունել Եվրոյի մասին համաձայնագիրը, ըստ որի մի շարք քաղաքական բարեփոխումներ են արվում՝ լավացնելու հարկային ամրությունը և անդամ երկրների մրցունակությունը:
 
=== Եվրամիության տարածաշրջանային քաղաքականություն ===
Տող 1222.
Եվրոպական տնտեսական գոտին (ԵՏԳ) գոյություն ունի 1994 թվականի հունվարի 1-ից՝ Եվրամիության անդամ երկրների միջև համաձայնության ու Ազատ առևտրի եվրոպական ասոցիացիայի (ԱԱԵԱ) նպատակով<ref name=EEEParlamento>{{Cite web |title=El Espacio Económico Europeo (EEE) |url=http://www.europarl.europa.eu/factsheets/6_3_2_es.htm |date=14 de septiembre de 2011 |author=Parlamento Europeo}}</ref>: Դրա ստեղծումը ԱԱԵԱ երկրներին թույլ տվեց մասնակցել եվրոպական եզակի շուկային՝ առանց ԵՄ անդամ դառնալու: Ասոցիացիայի անդամները ԵՄ 28 երկրներն են և Իսլանդիան, Լիխտենշտեյնն ու Նորվեգիան<ref>{{Cite web |title=El Espacio Económico Europeo (EEE) |url=http://www.europarl.europa.eu/factsheets/6_3_2_es.htm |date=12 de septiembre de 2011 |author=Parlamento Europeo |cita=El objetivo del EEE es la creación de un mercado único que cubra no sólo a la propia Comunidad Europea, sino también a los países de la Asociación Europea de Libre Comercio (AELC). El mercado conjunto así creado es de unos 380 millones de habitantes}}</ref>:
 
Իր հերթին՝ Շվեյցարիան, որպես ԱԱԵԱ անդամ, նույնպես իրավունք ուներ մտնելու Եվրոպական տնտեսական գոտի, սակայն 1992 թվականի դեկտեմբերին ազգային հանրաքվեի բացասական քվեարկության արդյունքում չվավերացրեց համաձայնագիրը<ref>{{Cite web |title=El Espacio Económico Europeo (EEE) |url=http://www.europarl.europa.eu/factsheets/6_3_2_es.htm |date=12 de septiembre de 2011 |author=Parlamento Europeo |cita= Suiza no ratificó el Acuerdo, que entró en vigor a principios de 1994 cubriendo, por tanto, a 17 países}}</ref>: Շվեյցարիայի հարաբերությունները ԵՄ հետ կարգավորվում են երկկողմ մի շարք համաձայնագրերով<ref>{{Cite web |title=Suiza y la Unión Europea: un acercamiento difícil |url=http://www.swissinfo.ch/spa/especiales/suiza_y_la_union_europea/Suiza_y_la_Union_Europea:_un_acercamiento_dificil.html?cid=822682 |date=14 de septiembre de 2011 |author=swissinfo.ch |date=19 de julio de 2007}}</ref>, իսկ 2008 թվականի նոյեմբերին այն դարձավ Շենգենյան գոտու անդամ<ref>{{citacite noticiaweb |title=Suiza se suma al espacio Schengen |url=http://www.swissinfo.ch/spa/especiales/suiza_y_la_union_europea/Suiza_se_suma_al_espacio_Schengen.html?cid=822660 |editorial=swissinfo.ch |date=11 de diciembre de 2008 |date=14 de septiembre de 2011}}</ref>:
 
=== Մրցակցություն ===
ԵՄ-ն գործադրում է մրցակցության մի քաղաքականություն, որի նպատակն է շուկայում երաշխավորել տնտեսական ու բիզնես առողջ մրցակցություն: Շուկայում այդ մրցակցությունը կարգավորող հանձնաժողովը պատասխանատու է միաձուլումներ հաստատելու, պաստառներ ապամոնտաժելու համար և փնտրում է տնտեսական ազատականացում ու պետական օգնության կանխարգելում<ref>{{Cite web |editorial=Europa web portal |title=Competition: making markets work better |author=Comisión Europea |url=http://ec.europa.eu/comm/competition/index_en.html |date=14 de febrero de 2015 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20081204085802/http://ec.europa.eu/comm/competition/index_en.html |datearchivo=4 de diciembre de 2008 }}</ref>:
 
Մրցակցության հանձնաժողովի ղեկավարը, ներկայումս՝ Խուակին Ալմունիան, հանձնաժողովի ամենաազդեցիկ պաշտոններից է, որն առանձնանում է անդրազգային կորպորացիաների առևտրական շահերի վրա ազդելու ունակությամբ<ref>{{Citacite noticiaswebs |editorial= euractiv |title= Almunia insiste en la necesidad de luchar contra los cárteles |date=28 de octubre de 2010 |url= http://www.euractiv.es/noticias/consumo/noticia.php?noticia=1671 |date=14 de febrero de 2015}}</ref>: Օրինակ, 2001 թվականի հանձնաժողովը առաջին անգամ միաձուլեց երկու ընկերություններ Միացյալ Նահանգներում (GE y Honeywell), որն արդեն ընդունվել էր ազգային իշխանության կողմից<ref>{{Cite web |editorial=Europa web portal |title=The Commission prohibits GE's acquisition of Honeywell |date=3 de julio de 2001 |url=http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/01/939 |date=14 de febrero de 2015}}</ref>: Մյուս դեպքում հանձնաժողովը Microsoft ընկերությանը 9 տարվա օրինական գործունեությունից հետո ավելի քան 777 մլն եվրոյով տուգանեց<ref>{{Citacite noticiaswebs |apellido=Gow |nombre=David |obra=The Guardian |title=Microsoft caves in to European Commission |date=22 de octubre de 2007 |url=http://www.guardian.co.uk/business/2007/oct/22/microsoft.microsoft |date=14 de febrero de 2015}}</ref>:
 
=== Տնտեսական և դրամական միություն ===
Տող 1238.
Եվրամիության համաձայնագիրը՝ ուժի մեջ մտած 1993 թվականից, նախատեսում է տնտեսական ու դրամական միության ստեղծում՝ միասնական դրամական միավորի ներմուծումով<ref name="tratados" /> (որն այն ժամանակ պիտի անվանվեր ECU): Դրա մասը կկազմեին այն երկրները, որոնք կկատարեին մի շարք պայմաններ: Նախապես պլանավորած ամսաթիվը հետաձգվեց, մինչև որ Եվրամիության անդամ երկրները 1995 թվականի դեկտեմբերի 15-ին [[Մադրիդ|Մադրիդում]] համաձայնության եկան եվրոպական միասնական դրամ ստեղծելու շուրջ՝ [[եվրո]] անվանումով, որը շրջանառության մեջ դրվեց 2002 թվականից<ref name=euro>{{Cite web |title=El euro |url=http://ec.europa.eu/economy_finance/euro/index_es.htm |date=12 de septiembre de 2011 |author=Comisión Europea |cita=El euro es en la actualidad la moneda de los 330 millones de personas que viven en los 17 países de la zona del euro}}</ref>:
 
Եվրոն Եվրագոտու կամ Եվրոյի գոտու դրամն է. 2014 թվականից ԵՄ անդամ 28 երկրներից 18-ը գործածում են այդ միասնական դրամը<ref name="euro" />: Եվրոյի թղթադրամներն ու մետաղադրամները շրջանառության մեջ դրվեցին 2002 թվականի հունվարի 1-ից<ref>{{Cite web |title=El Euro |url=http://ec.europa.eu/economy_finance/euro/index_es.htm |date=12 de septiembre de 2011 |author=Comisión Europea |cita=El 1 de enero de 2002, el euro apareció físicamente, en forma de billetes y monedas}}</ref>՝ տարեթիվ, երբ 1 եվրոն համարժեք էր 0,9038 ամերիկյան դոլարի (USD): Եվրոպական դրամի մյուս տեսակները հայտնվեցին 2002 թվականի հուլիսին, երբ եվրոն գերազանցեց դոլարին արժույթի շուկայում, և 2008 թվականի հուլիսին, երբ եվրոն հասավ իր մաքսիմալ արժեքին՝ 1 եվրոյին համապատասխանելով 1,5990 դոլարի<ref>{{citacite noticiaweb |title=El euro registra la mayor devaluación de su historia y se cambia a menos de 1,50 dólares |url=http://www.elmundo.es/mundodinero/2008/08/08/economia/1218208770.html |editorial=[[El Mundo (España)|El Mundo]] |date=8 de agosto de 2008 |date=13 de septiembre de 2011}}</ref>:
 
Իր հերթին 1998 թվականին ստեղծվեց Եվրոպական կենտրոնական բանկը (ԵԿԲ)՝ նոր դրամը արտադրելու և շրջանառության մեջ դնելու, արժույթային գործողություններ իրականացնելու և վճարային համակարգերի գործառույթը ապահովելու նպատակով: Այն պատասխանատու է նաև ԵՄ տնտեսական ու դրամական քաղաքականության իրականացման համար: ԵԿԲ-ի հիմնական առաջադրանքներից մեկը եվրագոտու գների կայունության ապահովումն է՝ պահպանելով եվրոյի ներառական ուժը<ref>{{Cite web |title= El Banco Central Europeo |url=http://www.ecb.int/ecb/html/index.es.html |date=13 de septiembre de 2011 |author=BCE |cita=. La función principal del BCE consiste en mantener el poder adquisitivo de la moneda única y, de este modo, la estabilidad de precios en la zona del euro}}</ref>:
 
2006 թվականին Եվրոպական խորհուրդը հաստատեց [[Սլովենիա|Սլովենիայի]]՝ եվրոյի գոտի մուտք գործելը 2007 թվականի հունվարի 1-ից<ref>{{Obra citada |url= http://www.eleconomista.es/empresas-finanzas/noticias/115240/12/06/Eslovenia-entra-en-zona-euro-tras-una-historia-de-exito-economico.html |title= Eslovenia entra en zona euro tras una historia de éxito económico |editorial=www.eleconomista.es |año= 2006 |date=25 de junio de 2010}}</ref>: Մեկ տարի անց հաստատվեց [[Մալթա|Մալթայի]] և [[Կիպրոս|Կիպրոսի]] մուտքը 2008 թվականի հունվարի 1-ից<ref>{{Obra citada |url= http://www.elpais.com/articulo/economia/Chipre/Malta/entran/zona/euro/elpepueco/20080101elpepueco_2/Tes |title= Chipre y Malta entran en la zona euro |editorial= [[El País]] |año= 2008 |date=25 de junio de 2010}}</ref>: Այնուհետև, 2008 թվականին Եվրամիության Տնտեսական և Ֆինանսական նախարարները հաստատեցին [[Սլովակիա|Սլովակիայի]] մուտքը եվրագոտի 2009 թվականի հունվարի 1-ին<ref>{{Obra citada |url= http://www.elpais.com/articulo/internacional/UE/aprueba/entrada/Eslovaquia/zona/euro/elpepuint/20080708elpepuint_12/Tes |title= La UE aprueba la entrada de Eslovaquia a la zona euro |editorial= [[El País]] |año= 2008 |date=25 de junio de 2010}}</ref>, իսկ 2010 թվականին՝ [[Էստոնիա|Էստոնիայի]] մուտքը 2011 թվականի հունվարի 1-ից<ref>{{Obra citada |url= http://www.europapress.es/economia/noticia-ue-aprueba-estonia-euro-enero-2011-20100617211708.html |title= La UE aprueba que Estonia entre en el euro el 1 de enero de 2011 |editorial= europapress.es |año= 2010 |date=25 de junio de 2010}}</ref>: Վերջապես, 2013 թվականին ընդունվեց, որ [[Լատվիա|Լատվիան]] 2014 թվականի հունվարի 1-ից դառնա եվրագոտու անդամ<ref>{{Obra citada |url= http://www.rtve.es/noticias/20130709/aprueba-formalmente-entrada-letonia-euro-proximo-enero/709603.shtml |title= La UE aprueba formalmente la entrada de Letonia en el euro el próximo enero |editorial= [[RTVE]] |año= 2013 |date=13 de julio de 2013}}</ref>: 2004 և 2007 թվականների ընդլայնումների արդյունքում Եվրամիությանը միացած մնացած երկրները քայլեր են ձեռնարկում եվրոն որպես սեփական արժույթ կիրառելու ուղղությամբ<ref>{{Cite web |title=Ampliación de la zona del euro después del 1 de mayo de 2004 |url=http://europa.eu/legislation_summaries/economic_and_monetary_affairs/institutional_and_economic_framework/l25070_es.htm |date=9 de octubre de 2011 |author=europa.eu}}</ref>: Իրենց հերթին [[Դանիա|Դանիան]] և [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորությունը]] որոշեցին դուրս մնալ (opt-outs) եվրոյի գոտուց, երբ Մաստրիխտի համաձայնագիրը վավերացվեց, թեև սպասվում է, որ Դանիան մոտակա տարիներին հանրաքվե կանցկացնի այդ հարցով<ref>{{citacite noticiaweb |title=Dinamarca se plantea un nuevo referéndum sobre el euro |url=http://www.euroxpress.es/index.php/News/2011/3/3/Dinamarca_se_plantea_un_nuevo_referendum_sobre_el_euro/ |editorial=euroXpress |date=3 de marzo de 2011 |date=13 de septiembre de 2011}}</ref>:
 
=== Միջազգային առևտուր ===
Տող 1250.
ԵՄ-ն առևտրային գլխավոր գործընկեր է [[Ռուսաստան|Ռուսաստանի]], աֆրիկյան երկրների մեծամասնության, ԵՄ կազմի մեջ չմտնող եվրոպական երկրների համար և 2005թ.՝ [[Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության ՀՆԱ-ի պատմություն|Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության]], որի հետ առևտրաշրջանառությունը գերազանցում է տարեկան 100 000 մլն եվրոն:
 
ԵՄ-ն հետաքրքրություն է ցուցաբերել լատինամերիկյան երկրների հետ ազատ առևտուր անելու հարցում<ref>{{Cite web |url= http://eeas.europa.eu/la/index_es.htm |title= Relaciones de la UE con América Latina |date=3 de mayo de 2010 |author=Servicio Europeo de Acción Exterior |obra=www.eeas.europa.eu |date=31 de marzo de 2013 }}</ref>, որոնք ընդգրկված են տարածաշրջանային տարբեր խմբերում: Դրանցից մեկը Անդյան համայնք է՝ բաղկացած [[Բոլիվիա|Բոլիվիայից]], [[Կոլումբիա|Կոլումբիայից]], [[Էկվադոր|Էկվադորից]] և [[Պերու|Պերուից]]<ref>{{Cite web |url= http://www.comunidadandina.org/ATRCII/img/Foll_VC.pdf |title= Relaciones CAN - UE: Asistencia Técnica Relativa al Comercio |año= 2007 |publicación= Portal del CAN |date=25 de junio de 2010 }}</ref><ref>{{Cite web |url= http://eeas.europa.eu/andean/index_es.htm |title= Relaciones de la UE con la Comunidad Andina (CAN) |año= 3 de mayo de 2010 |author=Servicio Europeo de Acción Exterior |obra= www.eeas.europa.eu |date=31 de marzo de 2013 }}</ref>, իսկ մյուսը Կենտրրոնամերիկյան միասնական շուկան է<ref>{{Cite web |title=Intercambio comercial entre la UE y Nicaragua |url=http://eeas.europa.eu/delegations/nicaragua/eu_nicaragua/trade_relation/index_es.htm |date=29 de octubre de 2011 |author=Delegación de la Unión Europea para Centroamérica y Panamá}}</ref><ref>{{Cite web |url= http://eeas.europa.eu/ca/index_es.htm |title= Relaciones de la Unión Europea con América Central |año= 2010 |author=Servicio Europeo de Acción Exterior |obra=www.eeas.europa.eu |date=31 de marzo de 2013 }}</ref>, որն իր հերթին համագործակցության համաձայնագրեր է ստորագրել [[Մեքսիկա|Մեքսիկայի]] և [[Չիլի|Չիլիի]] հետ և բանակցությունների փուլում է՝ Մերկոսուրի հետ առևտրի ազատականացման համար<ref>{{Cite web |url= http://eeas.europa.eu/mercosur/index_es.htm |title= Relaciones de la Unión Europea con América MERCOSUR (Mercado Común del Sur) |año= 2010 |author=Servicio Europeo de Acción Exterior |obra= www.eeas.europa.eu |date=31 de marzo de 2013 }}</ref>: ԵՄ-ի և Մերկոսուրի միջև բանակցությունները սկսվել են 1995թ. և շարունակվում են մինչև օրս<ref>{{Citacite noticiaweb|title=Una negociación con tintes de novela|url=https://www.elobservador.com.uy/una-negociacion-tintes-novela-n1171983|date=12 de marzo de 2018|periódico=El Observador|language=es-uy}}</ref>: Փետրվարի 21-ին երկու կողմերը հանդիպեցին [[Ասունսիոն|Ասունսիոնում]] համաձայնագիր ստորագրելու համար, այնուամենայնիվ դեռևս կան որոշակի հակասություններ<ref>{{Citacite noticiaweb|apellidos=Color|nombre=ABC|title=El Mercosur decide apurar acuerdo con UE - Edicion Impresa - ABC Color|url=http://www.abc.com.py/edicion-impresa/politica/el-mercosur-decide-apurar-acuerdo-con-ue-1682192.html|date=12 de marzo de 2018|language=es-ES}}</ref>:
 
=== Էներգետիկա ===
Տող 1256.
 
2007 թվականին ԵՄ անդամ երկրների (27) ներքին էներգետիկ սպառումը կազմել է 1.825 մլն տոննային համարժեք բենզին<ref name="EurostatEnergy">
{{Citacite noticiaweb |title=Energy consumption and production: EU27 energy dependence rate at 54% in 2006: Energy consumption stable |editorial=[[Eurostat]] |date=10 de julio de 2008 |format=PDF |url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/pls/portal/docs/PAGE/PGP_PRD_CAT_PREREL/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2008/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2008_MONTH_07/8-10072008-EN-AP.PDF |date=12 de septiembre de 2008 |cita=<br />
In the EU27, gross inland energy consumption was 1 825 million tonnes of oil equivalent (toe) in 2006, stable compared with 2005, while energy production decreased by 2.3% to 871 mn toe...<br />
Gross inland consumption is defined as primary production plus imports, recovered products and stock change, less exports and fuel supply to maritime bunkers (for seagoing ships of all flags)...
Տող 1379.
Չնայած ԵՄ-ն բնակչության թվով երրորդ տեղն է զբաղեցնում [[Չինաստան|Չինաստանից]] ու [[Հնդկաստան|Հնդկաստանից]] հետո, 2003 թվականին նպաստել է համաշխարհային բնակչության աճի, որն ավելացել է 75 մլն-ով, ընդամենը 2%-ին:
 
Եվրոպայի հարավի երկրների մեծ մասում նկատվել է ծնելիության և մահացության բարձր աճի փոխակերպում ցածր ծնելիության և մահացության, թեև այս երևույթը ի հայտ է եկել տասնամյակներ ուշ, քան եվրոպական մյուս զարգացած երկրներում: Ներկայումս Եվրամիության անդամ ոչ մի երկիր չի ապահովում ծնելիության բավարար նակարդակ<ref>{{citacite noticiaweb |title=Todos los países europeos registran niveles insuficientes de natalidad |url=http://www.eldia.es/2009-01-12/sociedad/sociedad1.htm |editorial=El Día |date=21 de septiembre de 2011}}</ref>: Դրանով հանդերձ՝ ծնելիության մակարդակը աճում է վերջին տարիներին, որը ներգաղթի հետ Եվրամիության աճը դարձնում է դրական<ref name=natalidadESP>{{Cite web |title=España en la UE de los 27. Población y territorio |url=http://www.ine.es/ss/Satellite?L=es_ES&c=INEPublicacion_C&cid=1259924856205&p=1254735110672&pagename=ProductosYServicios%2FPYSLayout&param1=PYSDetalleGratuitas |date=31 de marzo de 2013 |author=Instituto Nacional de Estadística}}</ref>:
 
[[Իսպանիա|Իսպանիայում]] ծնելությունը 1960-1990 թվականների միջև նվազել է ավելի քան կիսով չափ՝ հազար բնակչի համար 21,7-ից իջնելով 10,2-ի: ԵՄ ոչ մի այլ երկրում ծնելիության մակարդակն այնքան ցածր չէ, որքան Իսպանիայում, սակայն մյուս կողմից՝ այս երկիրն ընդունում է ներգաղթի ամենամեծ քանակը (2003 թվական)<ref name=natalidadESP />: 1900 թվակաին Իսպանիայում կյանքի տևողությունը 35 տարի էր, մահացության մակարդակի շարունակական նվազումը այն բարձրացրեց մինչև 62 տարի 1950 թվականին, որը 1985 թվականին հասավ գրեթե 80 տարեկանի կանանց համար և 73 տարեկանի տղամարդկանց համար:
Տող 1389.
=== Ներգաղթ ===
[[File:LE Eithne Operation Triton.jpg|մինի|Ներգաղթյալների փրկանավակը [[Միջերկրական ծով|Միջերկրականում]] 2015 թվականի հունիսի Տրիտոն օպերացիայի ժամանակ: ]]
Ներգաղթը պատասխանատու է ԵՄ բնակչության աճի 3/4-ի համար՝ ըստ 2001 թվականի տվյալների<ref>{{citacite noticiaweb |title=La inmigración aportó el 75% del crecimiento demográfico de la UE en 2001 |url=http://www.elpais.com/articulo/sociedad/inmigracion/aporto/75/crecimiento/demografico/UE/2001/elpepusoc/20020807elpepusoc_2/Tes |editorial=El País |date=21 de septiembre de 2011}}</ref>: Գերմանիան և Իսպանիան բացարձակ տերմիններով այս աճի գլխավոր պատասխանատուներն են՝ տարեկան գրեթե 230 000 ներգաղթյալներով (միասին կազմում են ընդհանուր 44%)<ref name=inmigracion>{{Cite web |title=Población de la Unión Europea a 1 de enero de 2003 |url=http://www.madrid.org/iestadis/fijas/efemerides/ue140102.htm |date=21 de septiembre de 2011 |author=Comunidad de Madrid}}</ref>:
 
Այնուամենայնիվ, տոկոսային հարաբերությամբ ամենամեծ աճը նկատվում է [[Լյուքսեմբուրգ|Լյուքսեմբուրգում]] և [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիայում]] (երկուսն էլ 6,7 ներգաղթյալ ամեն 1000 բնակչի դիմաց), հաջորդը Իսպանիան է (5,6) և Իռլանդիան (5,1): Թեև զուտ դրական ներգաղթով նվազագույն մակարդակը Ֆրանսիայում, Բելգիայում, Նիդեռլանդներում և Միացյալ Թագավորությունում է<ref name=inmigracion />:
 
Վերջին տարիներին՝ կապված 2008-2009 թվականների ճգնաժամի հետ, ներգաղթյալների թիվը նվազել է այնպիսի երկրում, ինչպիսին է Իսպանիան<ref>{{citacite noticiaweb |title=Los menores no acompañados entran por el Estrecho a España llegan al norte y acaban en Madrid y Barcelona |url=http://www.europapress.es/epsocial/noticia-menores-no-acompanados-entran-estrecho-espana-llegan-norte-acaban-madrid-barcelona-20110915120110.html |editorial=Europa Press |date=15 de septiembre de 2009 |date=21 de septiembre de 2011}}</ref>՝ անգամ հասնելով մի գործընթացի, երբ այնտեղից ներգաղթ է կատարվում դեպի եվրոպական այլ երկրներ, ինչպես, օրինակ, Գերմանիա<ref>{{Cite web |title=Crece migración masiva de jóvenes profesionales |url=http://www.dw.de/dw/article/0,,2195780,00.html |date=21 de septiembre de 2011 |author=dw.de}}</ref>:
 
=== Կյանքի տևողություն ===
Տող 1423.
[[File:2010-Catedral de Santiago de Compostela-Galicia (Spain) 3.jpg|մինի|ձախից|[[Սանտյագո դե Կոմպոստելայի տաճար|Սանտիագո դե Կոմպոստելայի տաճարը]] Իսպանիայում:]]
 
ԵՄ-ում [[Ագնոստիցիզմ|ագնոստիկների]] ու [[Աթեիզմ|աթեիստների]] տոկոսը նույնպես տարբեր է ըստ երկրների: Ըստ վերջին հաշվարկների՝ մալթացիների 2%-ից էլ քիչ մասն է<ref name=TWF />, որ չի հավատում Աստծուն, մինչդեռ Իսպանիայում բնակչության 24%-ը իրեն անհավատ կամ [[Աթեիզմ|աթեիստ]] է համարում<ref>{{Cita publicación |title=2909 BARÓMETRO JULIO 2011 |date=Julio de 2011 |año=2011 |url=http://www.cis.es/cis/opencms/-Archivos/Marginales/2900_2919/2909/Es2909.pdf |date=12 de septiembre de 2011}}</ref>, իսկ Ֆրանսիայում 30-35%-ը<ref>{{Cite web |author= Catholic World News |año= 2003 |url= http://www.cwnews.com/news/viewstory.cfm?recnum=48547 |title= France is no longer Catholic, survey shows |date=12 de septiembre de 2011 |language=inglés}}</ref>: Աթեիզմի ու ագնոստիցիզմի առավել բարձր ցուցանիշ ունեն [[Չեխիա|Չեխիայի Հանրապետությունը]] (60%)<ref>{{citacite noticiaweb |title=Benedicto XVI, en el centro del ateísmo militante en Europa |url=http://www.elmundo.es/elmundo/2009/09/26/internacional/1253957233.html |editorial=El Mundo |date=12 de septiembre de 2011}}</ref>​ և [[Էստոնիա|Էստոնիան]] (76%)<ref>{{citacite noticiaweb |title=Estonia, el país "menos religioso" del mundo |url=http://www.bbc.co.uk/mundo/noticias/2011/08/110829_estonia_religion_espiritualidad.shtml |editorial=BBC |date=12 de septiembre de 2011}}</ref>:
 
Ըստ 2006թ. եվրաբարոմետրի՝ եվրոպացի քաղաքացիների 46%-ը համարում է, որ կրոնը կարևոր դեր ունի հասարակության մեջ: Կրոնը առավել մեծ կարևորություն ունի այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են [[Կիպրոս|Կիպրոսը]], Իտալիան, [[Մալթա|Մալթան]], [[Սլովակիա|Սլովակիան]], [[Սլովենիա|Սլովենիան]], [[Լեհաստան|Լեհաստանը]], Միացյալ Թագավորությունը, Պորտուգալիան և Իսպանիան նշված հերթականությամբ<ref>{{Cite web |title=EUROBAROMETER 66 |url=http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb/eb66/eb66_highlights_en.pdf |date=10 de diciembre de 2011 |author=Comisión Europea |date=diciembre de 2006 |language=Inglés}}</ref>:
Տող 1492.
Եվրոպան պատմության ընթացքում սիրված մի շարք սպորտաձևերի հայրենիքն է եղել, ինչպես նաև [[Օլիմպիական խաղեր|Օլիմպիական]] շարժման<ref name=deporte_ue /><ref>{{Cite web |author=Hablamos de Europa |title=Deporte europeo |url=http://www.hablamosdeeuropa.es/participa/deportes |date=3 de marzo de 2012}}</ref>: Ներկայումս Եվրամիության սպորտը կարգավորվածության բարձր մակարդակ ունի, իսկ տարբեր սպորտաձևեր ունեն պրոֆեսիոնալ առաջնություններ: Բացի այդ՝ կարևորագույն նշանակություն ունեցող միջազգային սպորտային կազմակերպությունների մեծամասնությունը գտնվում է Եվրոպայում<ref name=deporte_ue>{{Cite web |author=Comisión Europea |title=MODELO DE DEPORTE EUROPEO |url=http://www.eurored-deporte.net/gestor/documentos/modelo%20del%20deporte%20europeo.pdf |date=3 de marzo de 2012 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20131014011352/http://www.eurored-deporte.net/gestor/documentos/modelo%20del%20deporte%20europeo.pdf |datearchivo=14 de octubre de 2013 }}</ref>:
 
Եվրամիության անդամ երկրներում ստեղծվել են տարբեր սպպորտաձևեր, որոնք այսօր աշխարհում շատ սիրված են ու տարածված, ինչպես ֆուտբոլը, որը ստեղծվել է Միացյալ Թագավորությունում, ավելի կոնկրետ՝ Անգլիայում, և դարձել է Եվրամիության ու աշխարհի ամենահայտնի սպորտաձևը: Եվրոպայում գտնվող ֆուտբոլային ակումբները հիմնականում նրանք են, որոնք պատմության ընթացքում ամենամեծ հաջողություններն են գրանցել, ինչպես նաև եղել են ամենաբարձր վարձատրվողները: [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա|ՈւԵՖԱ-ի Չեմպիոնների լիգան]]՝ եվրոպական մակարդակի առաջնությունը, ֆուտբոլային ամենահեղինակավոր մրցաշարերից է<ref>{{citacite noticiaweb |title=TV3 emite la Final de la UEFA Champions League en Dolby Digital Plus |url=http://www.panoramaaudiovisual.com/es/2011/05/26/tv3-emite-la-final-de-la-uefa-champions-league-en-dolby-digital-plus/ |editorial=Panorama Audiovisual |date=26 de mayo de 2011 |date=3 de marzo de 2012}}</ref><ref>{{citacite noticiaweb |title=Deschamps no quiere distracciones |url=http://es.uefa.com/uefachampionsleague/season=2012/matches/round=2000263/match=2007596/prematch/preview/index.html |editorial=UEFA |date=27 de septiembre de 2011 |date=3 de marzo de 2012 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20111104205538/http://es.uefa.com/uefachampionsleague/season=2012/matches/round=2000263/match=2007596/prematch/preview/index.html |datearchivo=4 de noviembre de 2011 }}</ref><ref>{{Cite web |author=Walter Oppenheimer |title=¿Puede alguien gastarse 222 millones en un piso? |url=http://blogs.elpais.com/oppenblog/2011/04/puede-alguien-gastarse-222-millones-en-un-piso.html |date=3 de marzo de 2012 |date=20 de abril de 2011}}</ref>: Պետական մակարդակով առավել հայտնի են իսպանական Սանտանդեր լիգան, [[Պրեմիեր Լիգա (Անգլիա)|անգլիական Պրեմիեր լիգան]], իտալական A սերիայի առաջնությունը, Ֆրանսիայի Լա Լիգա 1-ը և [[Բունդեսլիգա|Գերմանիայի Բունդեսլիգան]]<ref>{{citacite noticiaweb |nombre=Ángel|apellidos=Liceras |title=La Liga española es la segunda de las grandes de Europa que menos dinero reparte entre sus clubes |url=http://www.marca.com/2011/03/26/futbol/1adivision/1301153297.html |editorial=Marca |date=26 de marzo de 2011 |date=3 de marzo de 2012}}</ref>:
 
[[File:Ariella Kaeslin (vault) 04-2011.JPG|մինի|ձախից|Գիլիա Շտայնգրուբերը 2011 թվականի Մարմնամարզության եվրոպական առաջնության ժամանակ ([[Բեռլին]]):]]