«Մասնակից:Սոնա Մինասյան/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 25.
| Վիքիպահեստ =
}}
'''Հունարենի այբուբենը''' գործածվել է [[հունարեն]] գրավոր լեզվում մինչև մ․թ․ա․ 9-րդ դարի վերջ-8րդ8-րդ դարի սկիզբ։ <ref>The date of the earliest inscribed objects; A.W. Johnston, "The alphabet", in N. Stampolidis and V. Karageorghis, eds, ''Sea Routes from Sidon to Huelva: Interconnections in the Mediterranean'' 2003:263-76, summarizes the present scholarship on the dating.</ref>{{sfn|Cook|1987|p=9}} Այն ձևավորվել վաղ փյունիկյան այբուբենի հիման վրա<ref>[http://www.arcalog.com/wp-content/uploads/2014/04/Near-Eastern-Chronology-and-the-development-of-the-Greek-Alphabet.pdf The Development of the Greek Alphabet within the Chronology of the ANE] (2009), Quote: "Naveh gives four major reasons why it is universally agreed that the Greek alphabet was developed from an early Phoenician alphabet.<br />1 According to Herodutous "the Phoenicians who came with Cadmus... brought into Hellas the alphabet, which had hitherto been unknown, as I think, to the Greeks."<br />2 The Greek Letters, alpha, beta, gimmel have no meaning in Greek but the meaning of most of their Semitic equivalents is known. For example, 'aleph' means 'ox', 'bet' means 'house' and 'gimmel' means 'throw stick'.<br />3 Early Greek letters are very similar and sometimes identical to the West Semitic letters.<br />4 The letter sequence between the Semitic and Greek alphabets is identical. (Naveh 1982)"</ref> և առաջին այբուբենն էր, որ ինչպես բաղաձայնների, այնպես էլ ձայնավորների համար ուներ առանձին գրային նշաններ։ [[Արխաիկ Հունաստան|Արխաիկ]] և վաղ [[Դասական Հունաստան|Դասական]] ժամանակաշրջաններում հունարենի այբուբենը ունեցել է մի քանի տեղական տարբերակներ, բայց մ․թ․ա․ 4-րդ դարավերջին էվկլիդյան այբուբենը՝ բաղկացած 24 տառից, որ դասավորված էին ալֆայից օմեգա, դառնում է հիմնական այբուբեն և հենց այս տարբերակը մինչ օրս գործածվում է հունարեն գրավոր լեզվում։ 24 տառերն են՝ {{lang|el|[[Α]] α}}, {{lang|el|[[Β]] β}}, {{lang|el|[[Γ]] γ}}, {{lang|el|[[Δ]] δ}}, {{lang|el|[[Ε]] ε}}, {{lang|el|[[Ζ]] ζ}}, {{lang|el|[[Η]] η}}, {{lang|el|[[Θ]] θ}}, {{lang|el|[[Ι]] ι}}, {{lang|el|[[Κ]] κ}}, {{lang|el|[[Λ]] λ}}, {{lang|el|[[Μ]] μ}}, {{lang|el|[[Ν]] ν}}, {{lang|el|[[Ξ]] ξ}}, {{lang|el|[[Ο]] ο}}, {{lang|el|[[Π]] π}}, {{lang|el|[[Ρ]] ρ}}, {{lang|el|[[Σ]] σ}}/ς, {{lang|el|[[Τ]] τ}}, {{lang|el|[[Υ]] υ}}, {{lang|el|[[Φ]] φ}}, {{lang|el|[[Χ]] χ}}, {{lang|el|[[Ψ]] ψ}} և {{lang|el|[[Ω]] ω}}։
 
Հունարենի այբուբենը [[Լատիներենի այբուբեն|լատինական]] և [[Կյուրեղագիր այուբեն|կիրիլյան]] այբուբենների նախնին է{{sfn|Coulmas|1996|p=}}։ Ինչպես լատինական և կիրիլյան այբուբենները հունական այբուբենը ևս ամեն մի տառի համար ունի առանձին գրանիշ։ Լատինական այբուբենի հետ զուգահեռ հունական այբուբենում ևս ձևավորվել է մեծատառ-փոքրատառ համակարգը։ Որոշ տառերի ձայնային արժեքները և պայմանական տառադարձումները տարբերվում են հին և ժամանակակից հունարենում, քանի որ հունարենի արտասանությունը մ․թ․ա․ 5-րդ դարից մինչև մեր օրերը ենթարկվել է զգալի փոփոխությունների։ Տարբեր էին նաև հին և ժամանակակից հունարենի տարբերանշանները։ Բացի նրանից, որ հունարենի այբուբենը կիրառվում է հունարեն գրավոր լեզվում, նրա և հին և նոր տարբերակները հավասարապես կիրառվել և կիրառվում են մաթեմատիկայում, գիտության մեջ և մի շարք այլ բնագավառներում որպես տեղնիկական սիմվոլների և նշանների աղբյուր։
 
== Տառեր ==
=== Հնչյունային արժեքներ ===