Վիքիպեդիա

«Հակաբիոտիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
Տող 130.
 
==Ծագումնաբանություն==
Անտիբիոզ կամ հակաբիոզ տերմինը, որը նշանակում է ընդդեմ կյանքին, ներմուծվել է ֆրանսիացի [[Բակտերիոլոգիա|բակտերիոլոգ]] Ժան Փոլ Վյուլիմինի կողմից և բնութագրում է վաղ հայտնաբերված հակաբակտերիալ դեղամիջոցների ազդեցությունը <ref name="CALDERIN2007"/><ref name=Saxena/><ref>{{cite journal |vauthors= Foster W, Raoult A |title= Early descriptions of antibiosis |journal= The Journal of the Royal College of General Practitioners |volume= 24 |issue= 149 |pages= 889–94 |date= December 1974 |pmid= 4618289 |pmc= 2157443}}</ref>։ Հակաբիոզի երևույթն առաջին անգամ բնութագրվել է բակտերիաների մոտ, 1877 թվականին, երբ [[Լուի Պաստյոր|Լուի Պաստյորն]] ու [[Ռոբերտ Կոխ|Ռոբերտ Կոխը]] նկատեցին, որ օդի [[Բացիլներ|բացիլները]] կարող են ճնշել ''[[Սիբիրախտ|Bacillus anthracis]]''-ի աճը <ref name=Saxena>{{cite book |first= Sanjai |last= Saxena |name-list-format= vanc |chapter= Chapter 8: Microbes in Production of Fine Chemicals (Antibiotics, Drugs, Vitamins, and Amino Acids |pages= 83–120 |title= Applied Microbiology |year= 2015 |publisher= Springer India |isbn= 978-8132222583 |doi= 10.1007/978-81-322-2259-0}}</ref><ref>{{cite journal |vauthors= Landsberg H |title= Prelude to the discovery of penicillin |journal= Isis |volume= 40 |issue= 3 |pages= 225–7 |year= 1949 |doi=10.1086/349043}}</ref>։ Հետագայում 1942 թվականին ամերիկացի մանրէաբան [[Զելման Վակսման|Զելման Վակսմանը]] նման հատկություններ դրսևորող դեղամիջոցներն անվանեց հակաբիոտիկներ <ref name="CALDERIN2007"/><ref name=Saxena/><ref name="Wakeman1947"/>։
 
Հակաբիոտիկ տերմինն առաջին անգամ օգտագործվել է 1942 թվականին Զելման Վակսմանի և իր գործընկերների հոդվածներում։ Այն վերաբերում էր [[Միկրոօրգանիզմներ|միկրոօրգանիզմների]] կողմից արտադրված ցանկացած միացության, որն [[Անտագոնիզմ (այլ կիրառումներ)|անտագոնիստական]] ազդեցություն էր դրսևորում այլ միկրոօրգանիզմների նկատմամբ <ref name=Saxena/><ref name="Wakeman1947"/>։ Այսպիսի սահմանումը բացառում էր այն միացությունները, որոնք ոչնչացնում են բակտերիաներին, բայց միկրօրգանիզմների կողմից չեն արտադրվում, ինչպես [[Մարսողություն|մարսողական հյութերը]] և [[Ջրածնի պերօքսիդ|ջրածնի պերօքսիդը]]։ Այն բացառում էր նաև սինթետիկ հակաբակտերիալ միացությունները, ինչպիսիք են [[Սուլֆանիլամիդներ|սուլֆանիլամիդները]]։ Ներկայումս հակաբիոտիկ տերմինն օգտագործվում է բակտերիաներին ոչնչացնող կամ նրանց աճը ճնշող ցանկացած դեղամիջոցի բնութագրման համար, անկախ նրանից տվյալ դեղամիջոցն արտադրվել է միկրոօրգանիզմների կողմից, թե ոչ <ref>{{Cite book|title=The Antimicrobial Drugs |vauthors= Scholar EM, Pratt WB |publisher=Oxford University Press, US|year=2000|isbn=978-0195125290|location=|pages=3|via=}}</ref><ref>{{cite journal |vauthors= Davies J, Davies D |title= Origins and evolution of antibiotic resistance |journal= Microbiology and Molecular Biology Reviews |volume= 74 |issue= 3 |pages= 417–33 |date= September 2010 |pmid= 20805405 |pmc= 2937522 |doi= 10.1128/MMBR.00016-10}}</ref>։
 
Հակաբիոտիկ տերմինը ծագել է ''anti'' + βιωτικός (''biōtikos'') բառերից։ βιωτικός (''biōtikos'') նշանակում է կյանքի համար պիտանի, կենսական, կենդանի <ref>{{cite book|title=A Greek-English Lexicon|editor1-last=Liddell|editor1-first=Henry George|chapter=βιωτικός|name-list-format=vanc|editor2-last=Scott|editor2-first=Robert|chapter-url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dbiwtiko%2Fs|via=[[Perseus Project]]}}</ref> և առաջացել է βίωσις (''biōsis'') բառից, որն էլ նշանակում է կյանքի ուղի<ref>{{cite book|title=A Greek-English Lexicon|editor1-last=Liddell|editor1-first=Henry George|chapter=βίωσις|name-list-format=vanc|editor2-last=Scott|editor2-first=Robert|chapter-url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dbi%2Fwsis|via=[[Perseus Project]]}}</ref>։ βίωσις (''biōsis'') բառն էլ ծագել է βίος (''bios)'' ՝ կյանք բառից <ref name="Antibiotics FAQ"/><ref>{{cite book |chapter-url= http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dbi%2Fos1 |chapter= βίος |editor1-first= Henry George |editor1-last= Liddell |editor2-first= Robert |editor2-last= Scott |name-list-format= vanc |title= A Greek-English Lexicon |via= [[Perseus Project]]}}</ref>։ Հակաբակտերիալ տերմինը ծագել է հունարեն ἀντί (''anti''), "against"<ref>{{cite book|title=A Greek-English Lexicon|editor1-last=Liddell|editor1-first=Henry George|chapter=ἀντί|name-list-format=vanc|editor2-last=Scott|editor2-first=Robert|chapter-url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Da%29nti%2F|via=[[Perseus Project]]}}</ref> + βακτήριον (''baktērion'') բառերից, ընդ որում՝ βακτηρία (''baktēria'') բառին որպես հոմանիշ օգտագործվել են ցուպ, ձողիկ տարբերակները, <ref>{{cite book|title=A Greek-English Lexicon|editor1-last=Liddell|editor1-first=Henry George|chapter=βακτηρία|name-list-format=vanc|editor2-last=Scott|editor2-first=Robert|chapter-url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dbakthri%2Fa|via=[[Perseus Project]]}}</ref> քանի որ հայտնաբերված առաջին բակտերիան ցուպիկաձև էր <ref>[http://oxforddictionaries.com/definition/bacterium?q=bacterial#bacterium__2 bacterial], on Oxford Dictionaries</ref>։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հակաբիոտիկ» էջից