«Աքեմենյաններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 40.
 
Դարեհ I-ը մ.թ.ա. 499 թ.- ին Փոքր Ասիայում և Հունաստանում դիմակայության հանդիպեց, որի ելքն ու լուծումը նա չկարողացավ ռազմական ճանապարհով գտնել (Դարեհ I-ը  մահացավ մ.թ.ա. 490 թ.-ին):<ref>{{Cite book|title=داریوش و ایرانیان.|last=هینتس، والتر.|first=|publisher=تهران: نشر ماهی|year=۱۳۸۷|isbn=شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۹۹۷۱-۲۰-۳.|location=|pages=127}}</ref>
 
 
 
 
 
 
=== Քսերքսես I-ը (Քսերքս - Շերշեզ կամ Խշայարշան I) ===
[[Պատկեր:Perspolis.jpg|մինի|Սյան [[խոյակ]] [[Պերսեպոլիս|Պերսեպոլիսում]]]]
Դարեհ Մեծի որդին՝ Քսերքսես I-ը (Քսերքս - Շերշեզ կամ Խշայարշան I), ով իշխանության հասավ մ.թ.ա. 486 թ.-ին, քայլեր ձեռնարկեց այս դիմադրության վերացման համար, որը ծագել էր հունական կենսակերպի և արեւելյան իշխանության սկզբունքների միջև համապատասխանության և համաձայնության բացակայությամբ պայմանավորված, բայց հաջողության չհասավ:
 
<ref>{{Cite book|title=بازشناسی منابع و مآخذ تاریخ ایران باستان|last=جعفری دهقی|first=محمود|publisher=تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)|year=۱۳۹۱|isbn=شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۷۸۰-۰.|location=|pages=}}</ref>
 
Անգամ Քսերքսեսից հետո էլ (մ.թ.ա. 465 թ.) Իրանի և Հունաստանի քաղաքների միջև առկա տարաձայնությունները, անհասկացություններն ու թյուրիմացությունները դեռ երկար ժամանակ շարունակվեցին:
[[Պատկեր:Fragment of wall decoration from the Palace of Xerxes, guardsman in procession, 486-465 BC, Achaemenid, Iran, Persepolis, gray limestone - Cleveland Museum of Art - DSC08093.JPG|մինի|Քսերքսես I-ը (Քսերքս - Շերշեզ կամ Խշայարշան I)]]
 
Ըստ [[Հերոդոտոս]]<nowiki/>ի Աքեմենյան թագավորներից ամենաշատը մնացած արձանագրությունները պատկանում են Դարեհի թագավորության շրջանին, ինչպես նաև Աքեմենյան տիրապետության այս հսկայական տարածքը, որը ընդգրկում էր Գիոնի եւ Սինդի սահմաններից մինչև Եգիպտոս և Էգեյան ծովի սահմանները, Դարեհի օրոք հստակ ու կարգապահ վարչաքաղաքական ստորաբաժանումների համակարգ է ունեցել՝ բաժանված լինելով ավելի քան 20 Օսթանների (որոնք կոչվում էին սատրապիա կամ հին հայերեն տերմինով՝ աշխարհ, իսկ հին պարսկերենով՝ խշաթրա, և ամեն մի Օսթանը ունեցել է մի սատրապ,  կամ հին հայերեն տերմինով՝ աշխարհատեր, իսկ հին պարսկերենով՝ խշաթրապավան, ով իբրև մարզպետ իր տարածքի ներքին կյանքի կազմակերպման և խնդիրների լուծման պատասխանատուն էր)։ Բայց, չնայած նրան, որ սատրապը օսթանի ներքին կյանքին առնչվող հարցերի նկատմամբ մանրադիտակային վերահսկողություն ուներ, օսթանի կայազորի հրամանատարը և պաշտպանական համակարգը նրա հրամանատարության տակ չէր․ մի փաստ, որը սատրապին իր համեմատական անսահմանափակ ներքին ուժի և իշխանության հետ մեկտեղ միշտ պահում էր թագավորի հսկողության ներքո, և ապստամբական գաղափարները նրա համար գրեթե կիրառելի չէին: Թագավորի կամքը, հրամաններն ու օրենքները բոլոր օսթաններում օրենք էին համարվում, որին խստորեն հետևում էին բոլորը<ref>{{Cite book|title=، تاریخ هرودوت،|last=هرودوت|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=160}}</ref>:
Տող 205 ⟶ 213՝
بیانی، شیرین. ''تاریخ ایران باستان (۲): از ورود آریایی‌ها به ایران تا پایان هخامنشیان''. چاپ هفتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، ۱۳۹۰.شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۶۹۸-۸.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%28%DB%B2%29%3A+%D8%A7%D8%B2+%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF+%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D8%A8%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%AA%D8%A7+%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aulast=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86&rft.au=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%8C+%26%2332%3B%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86&rft.date=%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B0&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%5B%5B%D8%B3%D9%85%D8%AA%7C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87+%D9%88+%D8%AA%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86+%DA%A9%D8%AA%D8%A8+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%5D%5D&rft.isbn=%DB%B9%DB%B7%DB%B8-%DB%B9%DB%B6%DB%B4-%DB%B4%DB%B5%DB%B9-%DB%B6%DB%B9%DB%B8-%DB%B8&rfr_id=info:sid/fa.wikipedia.org:%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85"></span>
 
هینتس، والتر. ''داریوش و ایرانیان''. ترجمهٔ پرویز رجبی. تهران: نشر ماهی، ۱۳۸۷.شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۹۹۷۱-۲۰-۳.کخ، هاید ماری. ''از زبان داریوش''. ترجمهٔ پرویز رجبی. تهران: کارنگ، ۱۳۷۹.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4+%D9%88+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aulast=%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B3&rft.aufirst=%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1&rft.au=%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B3%D8%8C+%26%2332%3B%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1&rft.date=%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B7&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C&rft.isbn=%DB%B9%DB%B7%DB%B8-%DB%B9%DB%B6%DB%B4-%DB%B9%DB%B9%DB%B7%DB%B1-%DB%B2%DB%B0-%DB%B3&rfr_id=info:sid/fa.wikipedia.org:%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85"></span>کخ، هاید ماری. ''از زبان داریوش''. ترجمهٔ پرویز رجبی. تهران: کارنگ، ۱۳۷۹.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%B2+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4&rft.aulast=%DA%A9%D8%AE&rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C&rft.au=%DA%A9%D8%AE%D8%8C+%26%2332%3B%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C&rft.date=%DB%B1%DB%B3%DB%B7%DB%B9&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF&rfr_id=info:sid/fa.wikipedia.org:%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%DB%8C%DA%A9%D9%85"></span>جعفری دهقی، محمود. ''بازشناسی منابع و مآخذ تاریخ ایران باستان''. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، ۱۳۹۱.شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۷۸۰-۰.
 
<br />