«Էպիլեպսիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

Որոշակի ախտաբանական վիճակներ ավելի հաճախ են հանդիպում էպիլեպսիայով տառապող անձանց մոտ, մասամբ պայմանավորված հիվանդության ախտաֆիզիոլոգիայով։ Այդպիսիք են [[Դեպրեսիա|դեպրեսիան]], [[Տագնապային խանգարում|տագնապը,]] [[Օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումներ|օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումները]] և [[Միգրեն|միգրենը]]։ <ref>{{cite journal | vauthors = Kaplan PW | title = Obsessive-compulsive disorder in chronic epilepsy | journal = Epilepsy & Behavior | volume = 22 | issue = 3 | pages = 428–32 | date = November 2011 | pmid = 21889913 | doi = 10.1016/j.yebeh.2011.07.029 }}</ref> <ref>{{cite book|last=Stefan|first=Hermann| name-list-format = vanc |title=Epilepsy Part I: Basic Principles and Diagnosis E-Book: Handbook of Clinical Neurology|year=2012|publisher=Newnes|isbn=978-0-444-53505-4|page=471|url=https://books.google.am/books?id=K-1UqhH2BtoC&pg=PA471|edition=Volume 107 of Handbook of Clinical Neurology}}</ref> [[Ուշադրության անբավարարության և գերակտիվության համախտանիշ|Ուշադրության անբավարարության և գերակտիվության համախտանիշը]](ՈՒԱԳՀ) 3-5 անգամ ավելի հաճախ է հանդիպում էպիլեպսիա ունեցող երեխաների մոտ։ <ref>{{cite journal | vauthors = Plioplys S, Dunn DW, Caplan R | title = 10-year research update review: psychiatric problems in children with epilepsy | journal = Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry | volume = 46 | issue = 11 | pages = 1389–402 | date = November 2007 | pmid = 18049289 | doi = 10.1097/chi.0b013e31815597fc }}</ref> ՈՒԱԳՀ-ը և էպիլեպսիան ունեն զգալի ազդեցություն երեխայի վարքի, ուսուցման և զարգացման վրա։ Էպիլեպսիա ունեցողների մեջ աուտիզմով տառապեղների թիվը ևս բարձր է։<ref>{{cite journal | vauthors = Levisohn PM | title = The autism-epilepsy connection | journal = Epilepsia | volume = 48 Suppl 9 | issue = Suppl 9 | pages = 33–5 | year = 2007 | pmid = 18047599 | doi = 10.1111/j.1528-1167.2007.01399.x }}</ref>

== Պատճառներ ==

Էպիլեպսիայի զարգացման գործում կարևորվում է և՛ ժառանգականությունը, և՛ միջավայրի ազդեցությունը ու առավել հաճախ այս երկուսը հանդես են գալիս միասին։<ref name=tnberkovic2006/> Հաստատված ձեռքբերովի պատճառներից են [[Գլխի վնասվածքներ|գլխի վնասվածքները]], [[Կաթված|ինսուլտը]], [[Գլխուղեղի ուռուցքներ|ուռուցքները]] և ուղեղի հետվարակային փոփոխությունները։ 60% դեպքերում պատճառը այդպես էլ չի հաջողվում պարզել։ <ref name=tnberkovic2006>{{cite journal | journal = Trends in Neurosciences | year = 2006 | volume = 29 | issue = 7 | pages = 391–7 | title = Human epilepsies: interaction of genetic and acquired factors | vauthors = Berkovic SF, Mulley JC, Scheffer IE, Petrou S | pmid = 16769131 | doi=10.1016/j.tins.2006.05.009}}</ref> <ref name="National Clinical Guideline 21_28" /><ref name=WHO2012/> Էպիլեպսիան, որն առաջացել է գենետիկական, բնածին կամ զարգացման արատների հետևանքով ավելի հաճախ հանդիպում է երիտասարդների մոտ, իսկ գլխուղեղի ուռուցքները, ինսուլտը առավելապես մեծերի մոտ։<ref name="National Clinical Guideline 21_28" />

 

Եթե սովորական թերապիայի միջոցով հնարավոր չէ լավ կարգավորել էպիլեպսիան, խորհուրդ է տրվում այլ դեղորայքի ավելացումը, ինչպես օրինակ՝ կաննաբիդոլները երեխաների մոտ։ <ref>{{cite journal|date=July 2018|title=Evidence for cannabis and cannabinoids for epilepsy: a systematic review of controlled and observational evidence|journal=Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry|volume=89|issue=7|pages=741–753|doi=10.1136/jnnp-2017-317168|pmid=29511052|vauthors=Stockings E, Zagic D, Campbell G, Weier M, Hall WD, Nielsen S, Herkes GK, Farrell M, Degenhardt L}}</ref> 2018թ․-ին FDA-ը հաստատել է արդյունավետությունը [[Լենոքս-Գաստո|Լենոքս-Գաստոյ]]<nowiki/>ի և Դրավետի համախտանիշների համար։<ref>{{cite web|url=https://www.fda.gov/newsevents/newsroom/pressannouncements/ucm611046.htm|title=Press Announcements - FDA approves first drug {{sic|comprised |hide=y|of}} an active ingredient derived from marijuana to treat rare, severe forms of epilepsy|date=25 June 2018|website=www.fda.gov|language=en|access-date=4 October 2018}}</ref>

=== Այլընտրանքային բժշկություն ===

Այլընտրանքային բժշկության մեթոդներից [[ասեղնաբուժություն]]<nowiki/>ը<ref>{{Cite journal|last=Cheuk|first=Daniel K. L.|last2=Wong|first2=Virginia|date=2014-05-07|title=Acupuncture for epilepsy|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24801225|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=5|pages=CD005062|doi=10.1002/14651858.CD005062.pub4|issn=1469-493X|pmid=24801225}}</ref>, հոգեբանական միջամտությունները<ref>{{Cite journal|last=Ramaratnam|first=Sridharan|last2=Baker|first2=Gus A.|last3=Goldstein|first3=Laura H.|date=2008-07-16|title=Psychological treatments for epilepsy|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18646083|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=3|pages=CD002029|doi=10.1002/14651858.CD002029.pub3|issn=1469-493X|pmid=18646083}}</ref>, [[վիտամին]]<nowiki/>աթերապիան<ref>{{Cite journal|last=Ranganathan|first=L. N.|last2=Ramaratnam|first2=S.|date=2005-04-18|title=Vitamins for epilepsy|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15846704|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD004304|doi=10.1002/14651858.CD004304.pub2|issn=1469-493X|pmid=15846704}}</ref> ու [[Յոգա|յոգան]]<ref>{{Cite journal|last=Panebianco|first=Mariangela|last2=Sridharan|first2=Kalpana|last3=Ramaratnam|first3=Sridharan|date=2015-05-02|title=Yoga for epilepsy|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25934967|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=5|pages=CD001524|doi=10.1002/14651858.CD001524.pub2|issn=1469-493X|pmid=25934967}}</ref> չունեն ապացուցված արդյունավետություն էպիլեպսիայի բուժման հարցում: Հետազոտությունները ունեն ցածր ապացուցողական հիմք և չի հաջողվել հանգել որևէ վերջնական եզրակացության<ref>{{Cite journal|last=Brigo|first=Francesco|last2=Igwe|first2=Stanley C.|last3=Del Felice|first3=Alessandra|date=2016-08-11|title=Melatonin as add-on treatment for epilepsy|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27513702|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=8|pages=CD006967|doi=10.1002/14651858.CD006967.pub4|issn=1469-493X|pmid=27513702}}</ref>:

 

Որպես լրացնող միջոց երեխաներին ու նրանց, ում դեղորայքային բուժումը ոչ այնքան օգտակար է, կիրառվում է կաննաբիդիոլը<ref>{{Cite journal|last=Stockings|first=Emily|last2=Zagic|first2=Dino|last3=Campbell|first3=Gabrielle|last4=Weier|first4=Megan|last5=Hall|first5=Wayne D.|last6=Nielsen|first6=Suzanne|last7=Herkes|first7=Geoffrey K.|last8=Farrell|first8=Michael|last9=Degenhardt|first9=Louisa|date=2018-03-06|title=Evidence for cannabis and cannabinoids for epilepsy: a systematic review of controlled and observational evidence|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29511052|journal=Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry|doi=10.1136/jnnp-2017-317168|issn=1468-330X|pmid=29511052}}</ref>: 2018թ․-ին FDA (Food and Drug Association)-ը հաստատեց կաննաբիդիոլի կիրառումը, որպես Լենոքս-Գաստոյի և [[Դրավետի համախտանիշ]]<nowiki/>ների ժամանակ