«Բայ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Բայ''', քերականական կարգերով ու հատկանիշներով ամենահարուստ [[խոսքի մաս]]ը։ Ցույց է տալիս գործողություն, եղելություն, ընթացք, որը բայ խոսքի մասը բնորոշող կարևորագույն հատկանիշ է և կոչվում է բայիմաստ։

 

 

== Բայի կազմությունը ==

* ածանցավոր

* հարադրավոր և զուգադրավոր

Պարզ են այն բայերը, որոնք ել, ալ վերջավորություններից առաջ ընկած մասում չունեն որևէ բայական ածանց։ Ածանցավոր բայերը ել, ալ վերջավորությունից առաջ ընկած մասում ունեն ածանց։

Բայական ածանցներն են՝

* սոսկածանցավոր-ան, են, ն, չ (պարզ բայերից տարբերակելու համար պետք է դնել հարակատար կամ անցյալ կատարյալ ձևերում և եթե ածանցը դուրս չգա, ապա բայը պարզ է)

* պատճառական-ացն, եցն, ցն

* կրավորական-վ (եթե վ-ն հնարավոր չէ հանել բայից, ապա այն պարզ է)

* բազմապատկական-ատ, ոտ, կոտ, կռտ, կլտ, տ, շտ (նաև արմատի կրկնությամբ)

Հարադրավոր բայերի առաջին բաղադրիչը որևէ խոսքի մաս է, իսկ երկրորդ բաղադրիչը՝ բայ։ Հարադրավոր բայերը գրվում են անջատ։

Զուգադրավոր բայերի բոլոր երկու բաղադրիչներն էլ բայեր են հոմանիշային կամ հականիշային երանգներով։ Գրվում են գծիկով։ Պետք է հիշել, որ զուգադրավոր բայերի առաջին բաղադրիչը կարող է լինել շարժում, իսկ երկրորդը՝ գործողության հետևանք։ Այս դեպքում գրվում է անջատ։

 

== Դիմավոր և անդեմ բայեր ==

Խոսքի մեջ բայերը գործածվում են երկու ձևով՝ ''դիմավոր'' և ''անդեմ'':

Կազմվում են երկու ձևով

* Ձևաբայերին ավելանում է օժանդակ բայ։

* Բայի վերջավորություններով կամ ''եղանակիչով'' (կ, պիտի)։ Այս ձևերը պարզ են։

* Անորոշ - ել, ալ (Անորոշ դերբայը կարող է հոլովվել)

* Ենթակայական - ող, ացող

* Համակատար - ելիս, ալիս

* Հարակատար - ած, ացած

Ձևաբայերը չորսն են՝

* Անկատար - ում

* Վաղակատար - ել, ալ