«Աբորտ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 14.
Ամեն տարի աշխարհում կատարվում է մոտավոր 56 միլիոն հղիության արհեստական ընդհատում<ref>{{cite journal|last1=Sedgh|first1=Gilda|last2=Bearak|first2=Jonathan|last3=Singh|first3=Susheela|last4=Bankole|first4=Akinrinola|last5=Popinchalk|first5=Anna|last6=Ganatra|first6=Bela|last7=Rossier|first7=Clémentine|last8=Gerdts|first8=Caitlin|last9=Tunçalp|first9=Özge|date=May 2016|title=Abortion incidence between 1990 and 2014: global, regional, and subregional levels and trends|journal=The Lancet|volume=388|pages=258–67|doi=10.1016/S0140-6736(16)30380-4|pmc=5498988|pmid=27179755|last10=Johnson|first10=Brooke Ronald|last11=Johnston|first11=Heidi Bart|last12=Alkema|first12=Leontine}}</ref>, որից 45%-ը կատարվել է ոչ հուսալի կերպով<ref>{{cite web|url=http://www.who.int/mediacentre/news/releases/2017/unsafe-abortions-worldwide/en/|title=Worldwide, an estimated 25 million unsafe abortions occur each year|date=28 September 2017|website=World Health Organization|accessdate=29 September 2017}}</ref>: 2003-2008թթ. ընթացքում հղիության արհեստական ընդհատման ցուցանիշները փոփոխվել են<ref name="worldtrends20072">{{Cite journal|date=September 2007|title=Legal abortion worldwide: incidence and recent trends|url=http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3310607.html|deadurl=no|journal=International Family Planning Perspectives|volume=33|issue=3|pages=106–116|doi=10.1363/ifpp.33.106.07|pmid=17938093|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090819122933/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3310607.html|archivedate=19 August 2009|vauthors=Sedgh G, Henshaw SK, Singh S, Bankole A, Drescher J|df=dmy-all}}</ref><ref name="Sedgh 20123">{{Cite journal|last1=Sedgh|first1=G.|last2=Singh|first2=S.|last3=Shah|first3=I. H.|last4=Åhman|first4=E.|last5=Henshaw|first5=S. K.|last6=Bankole|first6=A.|year=2012|title=Induced abortion: Incidence and trends worldwide from 1995 to 2008|url=http://www.guttmacher.org/pubs/journals/Sedgh-Lancet-2012-01.pdf|deadurl=no|format=PDF|journal=The Lancet|volume=379|issue=9816|pages=625–632|doi=10.1016/S0140-6736(11)61786-8|pmid=22264435|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120206043854/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/Sedgh-Lancet-2012-01.pdf|archivedate=6 February 2012|quote=Because few of the abortion estimates were based on studies of random samples of women, and because we did not use a model-based approach to estimate abortion incidence, it was not possible to compute confidence intervals based on standard errors around the estimates. Drawing on the information available on the accuracy and precision of abortion estimates that were used to develop the subregional, regional, and worldwide rates, we computed intervals of certainty around these rates (webappendix). We computed wider intervals for unsafe abortion rates than for safe abortion rates. The basis for these intervals included published and unpublished assessments of abortion reporting in countries with liberal laws, recently published studies of national unsafe abortion, and high and low estimates of the numbers of unsafe abortion developed by WHO.|df=dmy-all}}</ref>: Ըստ 2008թ-ի տվյալների, աշխարհի կանանց 40%-ը հնարավորություն է ունեցել կատարել հղիության արհեսատական ընդհատում՝ առանց սահմանափակումների<ref name="IJGO103">{{Cite journal|date=July 2010|title=Critical gaps in universal access to reproductive health: Contraception and prevention of unsafe abortion|journal=International Journal of Gynecology & Obstetrics|volume=110|pages=S13–16|doi=10.1016/j.ijgo.2010.04.003|pmid=20451196|vauthors=Culwell KR, Vekemans M, de Silva U, Hurwitz M}}</ref>: Այն երկրներում, որտեղ թույլատրված է հղիության արհեստական ընդհատումը, ունեն որոշակի սահմանափակումներ, օրինակ՝ թե որ գեստացիոն շաբաթում է կատարվում այն<ref name="IJGO103" />:
Հին ժամանակներում հղիության արհեստական ընդհատումներ կատարելու համար օգտագործվել են խոտաբույսեր, կարատվել մերսումներ կամ այլ ավանդական մեթոդներ<ref name="Management of Abortion, Chp 12">{{cite book|url=http://media.wiley.com/product_data/excerpt/62/14051769/1405176962.pdf|title=Management of Unintended and Abnormal Pregnancy|last1=Paul|first1=M|last2=Lichtenberg|first2=ES|last3=Borgatta|first3=L|last4=Grimes|first4=DA|last5=Stubblefield|first5=PG|last6=Creinin|first6=MD|last7=Joffe|first7=Carole|publisher=[[John Wiley & Sons, Ltd.]]|year=2009|isbn=978-1-4443-1293-5|edition=1st|location=[[Oxford, United Kingdom]]|chapter=1. Abortion and medicine: A sociopolitical history|format=PDF|ol=15895486W|archiveurl=https://www.webcitation.org/62bppK1Iw?url=http://media.wiley.com/product_data/excerpt/62/14051769/1405176962.pdf|archivedate=21 October 2011|deadurl=no}}</ref>: Աբորտի վերաբերյալ օրենքները և մշակութային կամ կրոնական հայացքները աշխարհում տարբեր են: Որոշ տեղամասերում այն օրենքով թույլատրելի է միայն հատուկ դեպքերում<ref name="Dev98-072">{{Cite journal|last1=Boland|first1=R.|last2=Katzive|first2=L.|year=2008|title=Developments in Laws on Induced Abortion: 1998–2007|url=http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3411008.html|deadurl=no|journal=International Family Planning Perspectives|volume=34|issue=3|pages=110–120|doi=10.1363/ifpp.34.110.08|pmid=18957353|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111007221828/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3411008.html|archivedate=7 October 2011|df=dmy-all}}</ref>: Շատ տեղերում այն բարոյական, էթիկական և օրինական մակարդակներով բուռն քննարկման թեմա է հանդիսանում<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=9pM2pw-2wl4C&pg=PA249|title=Medical ethics and humanities|last1=Paola|first1=Adolf|last2=Walker|first2=Robert|last3=LaCivita|first3=Lois|date=2010|publisher=Jones and Bartlett Publishers|isbn=9780763760632|editor-last=Nixon|editor-first=Frederick|location=Sudbury, Mass.|page=249|ol=13764930W|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170906191717/https://books.google.com/books?id=9pM2pw-2wl4C&pg=PA249|archivedate=6 September 2017|deadurl=no|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=EG-Yg1xDYakC&pg=PA228|title=Bioethics a nursing perspective|last1=Johnstone|first1=Megan-Jane|date=2009|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|isbn=9780729578738|edition=5th|location=Sydney, N.S.W.|page=228|quote=Although abortion has been legal in many countries for several decades now, its moral permissibilities continues to be the subject of heated public debate.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170906191717/https://books.google.com/books?id=EG-Yg1xDYakC&pg=PA228|archivedate=6 September 2017|deadurl=no|df=dmy-all}}</ref>: Նրանք, ովքեր դեմ են աբորտին, պնդում են, որ էմբրիոնը կամ պտուղը մարդ է, ով ունի կյանքի իրավունք, և այն համարում են մարդասպանություն<ref>{{Cite news|url=http://www.foxnews.com/opinion/2013/10/18/what-do-55-million-people-have-in-common/|title=What do 55 million people have in common?|author=Pastor Mark Driscoll|date=18 October 2013|publisher=Fox News|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140831022138/http://www.foxnews.com/opinion/2013/10/18/what-do-55-million-people-have-in-common/|archivedate=31 August 2014|deadurl=no|accessdate=2 July 2014|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.huffingtonpost.com/dale-hansen/abortion-murder-or-medica_b_4986637.html|title=Abortion: Murder, or Medical Procedure?|last=Hansen|first=Dale|date=18 March 2014|publisher=The Huffington Post|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714230359/http://www.huffingtonpost.com/dale-hansen/abortion-murder-or-medica_b_4986637.html|archivedate=14 July 2014|deadurl=no|accessdate=2 July 2014|df=dmy-all}}</ref>: Իսկ նրանք, ովքեր կողմ են աբորտի օրինականացմանը, պնդում են, որ կինը իրավունք ունի որոշում կայացնել այն հարցերի շուրջ, որոնք առնչվում են իր մարմնի հետ<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=9pVWAgAAQBAJ&pg=PA3|title=Reproductive freedom, torture and international human rights: challenging the masculinisation of torture|last1=Sifris|first1=Ronli Noa|date=2013|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781135115227|location=Hoboken|page=3|oclc=869373168|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151015195038/https://books.google.com/books?id=9pVWAgAAQBAJ&pg=PA3|archivedate=15 October 2015|deadurl=no|df=dmy-all}}</ref>: Մյուսներն էլ պնդում են, որ աբորտի օրենքով թույլատրելիությունը կարող է նպաստել հանրային առողջության պահպանմանը<ref>{{cite book|url=http://www.who.int/reproductivehealth/publications/unsafe_abortion/9789241596121/en/|title=Unsafe abortion : global and regional estimates of the incidence of unsafe abortion and associated mortality in 2003|last1=Swett|first1=C.|date=2007|publisher=World Health Organization|isbn=9789241596121|edition=5th}}</ref>:
== Տեսակներ ==
| |||