«Տուրմալին»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 7.
Երկբեկման ցուցիչը՝ 0,014-0,044: [[Լույսի դիսպերսիա|Դիսպերսիան]]՝ 0,017: Սովարաբար լինում է ուժեղ կամ հստակ արտահայտված պլեոքրոմիզմ: Կարմիր տուրմալինը՝ մուգ կարմիրից մինչև դեղին կամ բաց դեղին, դարչնագույնը՝ մուգ դարչնագույնից մինչև գորշ, կանաչը՝ մուգ կանաչից բաց կանաչ, կապույտը՝ մուգ կապույտից մինչև երկնագույն:
Սպեկտրում կլանված ճառագայթների երկարությունները նանոմետրերով. կարմիր տուրմալին— 555, 537, 525, 461, 456, 451, 428, կանաչ տուրմալին — 497, 461, 415<ref name="Gemstones">Gemstones of the World: Newly Revised & Expanded Fourth Edition Schumann, Walter , {{isbn|9781402768293}} [https://books.google.ru/books?id=V9PqVxpxeiEC&pg=PA47&lpg=PA47&dq=555,+537,+525,+461,+456,+451,+428&source=bl&ots=HZT4ODtiIG&sig=IT2bf4Pe7gkNW8SQJRr7QCso56g&hl=ru&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=555%2C%20537%2C%20525%2C%20461%2C%20456%2C%20451%2C%20428&f=false]</ref>: Լյումինեսցենցիան սովորաբար թույլ է, անգույն տուրմալինի մոտ կանաչակապտավուն է, կարմիրի մոտ՝ վարդամանուշակագույն: Վարդագույնի, կանաչի ու կապույտի մոտ [[Լյումինեսցենցում|լյումինեսցենցիան]] բացակայում է: Տուրմալինների գույները կախված են նրանց քիմիական բաղադրությունից: Որոշ բյուրեղներ ունեն զանազան գույներով ներկված տեղամասեր: Այդպիսի բյուրեղներին անվանում են «պոլիքրոմ»<ref>По окраске различают несколько разновидностей турмалина:
* '''Ахроит''' — редкая бесцветная или почти бесцветная разновидность. Название с греческого переводится как «без цвета».
* '''Верделит''' — различных оттенков зелёного цвета. Самый распространённый из благородных турмалинов. Название получил по цвету (итальянское наименование зелёного цвета). Самая ценимая изумрудно-зелёная окраска.
Տող 19.
* '''Голова турка''' — светлоокрашенные кристаллы с красной головкой.</ref> բյուրեղներ:
Հանդիպում են կարմիր միջուկով տուրմալինի հանքատեսակներ՝ եզրապատված կանաչ, բաց կանաչ, մուգ կանաչ գոտիներով ([[Բրազիլիա]])<ref>Такие турмалины коллекционеры называют «арбузными».</ref>, կանաչ միջուկով ու կարմիր արտաքին գոտևորումով ([[Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն|ՀԱՀ]]): Տուրմալինային «կատվի աչքը» լինում է տարբեր գույների:
Տուրմալինի բյուրեղներն օժտված են [[Պիրոէլեկտրիկներ|պիրո]] և [[Պիեզոէլեկտրականություն|պիեզոէլեկտրական]] հատկանիշներով: Տաքացնելիս, շփումից ու ճնշում գործադրելիս նրանք լիցքավորվում են, ընդ որում մի ծայրը լիցքավորվում է դրականապես, իսկ մյուսը՝ բացասականապես:
Առաջին անգամ տուրմալինի բյուրեղների վրա է հայտնաբերվել [[Ալիքների բևեռացում|լույսի բևեռացման]] երևույթը:
Տարբեր գունավորումների պատճառով առաջին հայացքից տուրմալինը կարելի է շփոթել շատ այլ միներալների հետ, դրանցից են [[Ամեթիստ|ամեթիստը]],
== Բյուրեղագոյացման պայմանները ==
Ծագումը՝ էնդոգեն, բարձրջերմաստիճանային, պեգմատիտային մետամորֆիկ, հիդրոթերմալ, մետասոմատիկ: Տուրմալինի շատ տարատեսակներ կապված են թթվային բնույթի հրաբխային հանքատեսակների հետ և շատ տարածված են գրանիտների ու գրանիտանման ապարների մեջ: Այստեղ տուրմալինը գոյանում է ինտրուզիայի սառեցման վերջին էտապում: հանդիպում են նաև պնևմատոլիտային հիդրոթերմալ հանքատեսակներում, դաշտային սփաթ քվարցային հանքերակներում կասիտերիտի, վոլֆրամիտի, բերիլի, տոպազի հետ միասին:
Հանդիպում է գրեյզենների մեջ (
Այս միներալը կայուն է ֆիզիկական հողմահարման, վերանստվածքավորման նկատմամբ, որի հետևանքով կուտակվում է քվարցային նստվածքների փխրուն հանքաշերտերում, հեմատիտի, կորունդի, ցիրկոնի, շպինելների հետ համակցված:
| |||