«Միոֆիբրիլներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Blausen 0801 SkeletalMuscle.png|մինի|Միոֆիբրիլներ|alt=]]
'''Միոֆիբրիլներ,''', բոլոր բազմաբջիջ կենդանիները և մարդը շարժվում են մկանային կծկումների շնորհիվ: Մկանային մանրաթելերի հիմնական կծկվող կառույց են միոֆիբրիլները'''՝''' մոտավորապես 1մկմ տրամագծով, մինչև 1սմ կամ ավելի երկարությամբ նուրբ թելիկները:
 
== Կառուցվածք ==
Ինչպես հայտնի է, մկանային հյուսվածքը լինում է հարթ և միջաձիգ զոլավոր:
 
# Զարգացման գործընթացի սկզբում ի հայտ է եկել հարթ մկանային հյուսվածքը: Այն կազմված է իլիկաձև, միակորիզ [[Բջիջ|բջիջներիցբջիջ]]ներից, որտեղ առկա են կծկվող թելեր(դրանք չունեն զոլավոր կառուցվածք):
# Միջաձիգ զոլավոր կմախքի մկանային հյուսվածքը չունի բջջային կառուցվածք: Այն կազմված է միջաձիգ զոլավոր մկանաթելերի փնջերից: Այդ մկանաթելերը (սիմպլաստ) ձևավորում են հիստոգենեզի (հյուսվածքի ձևավորում) ժամանակ՝ մեծ թվով միակորիզ [[Բջիջ|բջիջների]] (միաբլաստների) միաձուլումից:
 
Մկանաթելը գլանաձև է, կարող է ունենալ մի քանի մկմ-ից մինչև 12սմ երկարություն, 10-ից մինչև 100մկմ տրամագիծ և պատված է թաղանթով: Նրա [[Ցիտոպլազմա|ցիտոպլազմանցիտոպլազմա]]ն (սարկոպլազմա) պարունակում է [[Կենդանականկենդանական աշխարհ|կենդանական]] բջիջներին բնորոշ [[Օրգանոիդ|օրգանոիդներիօրգանոիդ]]ների, պլազմային թաղանթին (սարկոլեմային) մոտ դասավորված բազմաթիվ կորիզներ և մասնագիտացված, առանձնահատուկ միաֆիբրիլներից (մկանաթելիկներ) կազմված շարժապլազմա:
 
Միֆիբրիլները կծկվող գոյացություններ են, որտեղ հերթագայվում են մուգ և բաց գույնի սկավառակներ՝ թիթեղիկներ: Մուգ սկավառակներն օժտված են կրկնակի լուսաբեկմամաբ, ուստի, լուսային մանրադիտակի տակ մուգ են երևում և կոչվում են [[Անիզոտրոպությունանիզոտրոպություն|անիզոթրոպ]] (A), իսկ լուսավոր սկավառակներն օժտված չեն կրկնակի լուսաբեկմամբ և կոչվում են [[Իզոտրոպությունիզոտրոպություն|իզոթրոպ]] (I): Մեկ մուգ և դրան հարող երկու բաց գույնի սկավառակներից կազմված համալիրը կոչվում է սարկոմեր: Վերջինս միոֆիբրիլի կծկողական միավորն է: Անիզոթրոպ (մուգ) սկավառակում գտնվում է H լուսավոր շերտը: Բաց և մուգ սկավառակները կազմված են կծկվող [[Սպիտակուցներ|սպիտակուցներիցսպիտակուցներ]]ից. բաց գույնըէ [[Ակտին|ակտինայինակտին]]ային բարակ, իսկ մուգը՝ [[Միոզին|միոզինիմիոզին]]ի հաստ թելերից: Բարակ թելերը տեղադրված են [[Միոզին|միոզինի]] թելերի միջև և անցնում են Z [[Մեմբրան|մեմբրանովմեմբրան]]ով: H լուսավոր շերտը զուրկ է [[Ակտին|ակտինային]] թելերից: [[Ակտին|Ակտինի]] և [[միոզին]]<nowiki/>իմիոզինի թելիկները կարող են միանալ լայնակի կամրջակներով: