«Մասնակից:MNvard/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 11.
 
Տոլստոյի դուստրը պատմում է այդ մասին հետևյալ կերպ<ref name=":02">{{Книга|автор=Толстая А. Л|заглавие=Отец. Жизнь Льва Толстого|ссылка=https://books.google.ru/books?id=aRAwDwAAQBAJ&pg=PA2&dq=%D0%9E%D1%82%D0%B5%D1%86.+%D0%96%D0%B8%D0%B7%D0%BD%D1%8C+%D0%9B%D1%8C%D0%B2%D0%B0+%D0%A2%D0%BE%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwiwiNmokIraAhVMBSwKHc-NCNAQ6AEILDAB|ответственный=|издание=|место=М. - Берлин|издательство=Directmedia|год=2016|страницы=|страниц=892|isbn=9785447579647|isbn2=}}</ref>:
{
{{քաղվածք|Толстой с другом своим Садо провожал обоз в крепость Грозную. Обоз шел медленно, останавливался, Толстому было скучно. Он и еще четверо верховых, сопровождавших обоз, решили его обогнать и уехать вперёд. Дорога шла [[ущелье]]м, горцы ежеминутно могли напасть сверху, с горы, или неожиданно из-за утесов и уступов скал. Трое поехали по низу ущелья, а двое — Толстой и Садо — по верху хребта. Не успели они выехать на гребень горы, как увидали несущихся навстречу им чеченцев. Толстой крикнул товарищам об опасности, а сам, вместе с Садо, во весь дух помчался вперед к крепости. К счастью, чеченцы не стреляли, они хотели взять Садо в плен живым. Лошади были резвые, и им удалось ускакать. Пострадал молодой офицер, убитая под ним лошадь придавила его и он никак не мог из-под нее высвободиться. Скакавшие мимо чеченцы до полусмерти изрубили его шашками, и, когда русские подобрали его, уже было поздно, он умер в страшных мучениях|}}
Տոլստոյը իր ընկեր Սադոյի հետ ճանապարհում էր գումակը Գրոզնիի բերդ։ Գումակը շարժվում էր դանդաղ, կանգնում էր, Տոլստոյը ձանձրանում էր։ Նա և ևս չորս ձիավորներ,ովքեր ուղեքցում են գումակը, որոշեցին նրանցից առաջ անցնել և գնալ առաջ։ Ճանապարհն անցնում էր քարանձավով,լեռնաբնակները ամեն րոպե կարող էին հարձակվել վերեվից,սարից, կամ ժայռի հետևից։ Երեքը գնացին քարանձավի ներքևի մասով,իսկ երկուսը՝ Տոլստոյը և Սադոն,լեռնաշղթյի վերեվի մասով։ Չհասցրեցին նրանք դուրս գալ լեռների կատարին,տեսան դեպի իրենց կողմ սլացող չեչեններին։ Տոլստոյը զգուչացրեց ընկերներին վտանգի մասին,իսկ ինքը Սադոյի հետ ամբողջ թափով սլացան առաջ դեպի բերդը։ Բարեբաղտաբար,չեչենները չէին կրակում, նրանք ուզում էին Սադոին վերցնել գերի կենդանի։ Ձիերը արագավազ էին և նրանց հաջողվեց փախչել։ Վնասվեց երիտասարդ սպայը։ Սլացող դեպի սպան չեչենները, նրան սուրերով սրախողխոր արեցին, իսկ երբ ռուսները նրան վերցրին, արդեն ուշ էր,նա մահացավ տանջանքների մեջ։
 
 
{{քաղվածք|Տոլստոյը իր ընկեր Սադոյի հետ ճանապարհում էր գումակը Գրոզնիի բերդ։ Գումակը շարժվում էր դանդաղ, կանգնում էր, Տոլստոյը ձանձրանում էր։ Նա և ևս չորս ձիավորներ,ովքեր ուղեքցում են գումակը, որոշեցին նրանցից առաջ անցնել և գնալ առաջ։ Ճանապարհն անցնում էր քարանձավով,լեռնաբնակները ամեն րոպե կարող էին հարձակվել վերեվից,սարից, կամ ժայռի հետևից։ Երեքը գնացին քարանձավի ներքևի մասով,իսկ երկուսը՝ Տոլստոյը և Սադոն,լեռնաշղթյի վերեվի մասով։ Չհասցրեցին նրանք դուրս գալ լեռների կատարին,տեսան դեպի իրենց կողմ սլացող չեչեններին։ Տոլստոյը զգուչացրեց ընկերներին վտանգի մասին,իսկ ինքը Սադոյի հետ ամբողջ թափով սլացան առաջ դեպի բերդը։ Բարեբաղտաբար,չեչենները չէին կրակում, նրանք ուզում էին Սադոին վերցնել գերի կենդանի։ Ձիերը արագավազ էին և նրանց հաջողվեց փախչել։ Վնասվեց երիտասարդ սպայը։ Սլացող դեպի սպան չեչենները, նրան սուրերով սրախողխոր արեցին, իսկ երբ ռուսները նրան վերցրին, արդեն ուշ էր,նա մահացավ տանջանքների մեջ։|}}
 
«Այբբենարանի» կազմելու ժամանակ Տոլստոյը գրել է պատմվածք Կովկասի գերու մասին։ Ուղարկելով պատմվածքը Ն․ Ն․ Ստրախովին 1872 թվականի մարտին Տոլստոյը նշել է<ref>{{Cite web|url=http://www.rvb.ru/tolstoy/01text/vol_17_18/vol_18/0597.htm|title=Л.Н. Толстой. Письма. 237. Н. Н. Страхову. 1872 г. Марта 22, 25. Москва.|publisher=www.rvb.ru|accessdate=2018-03-26|author=Толстой Л.Н.|lang=ru}}</ref>:
{{քաղվածք|Ամբողչ իմ ժամանակը և ուժերը զբաղված են «Այբբենարանով»։ «Զարյա» ամսագրի համար ես գրել եմ նոր հոդված «Այբբենարանում»՝ «Կովկասի գերին» և կուղարկ եմ մի շաբաթից ոչ ուշ։․․․․․․Խնդրում եմ գրեք ինչ էք մտածում այդ հոդվածի մասին։ Դա օրինակ է այն ոճաձևի և լեզվի, որով ես գրում եմ և պիտի գրեմ մեծերի համար։ |}}
{{քաղվածք|Все время и силы мои заняты «Азбукой». Для «Зари» я написал совсем новую статью в «Азбуку» — «Кавказский пленник» и пришлю не позже как через неделю... Пожалуйста, напишите, что вы думаете об этой статье. Это образец тех приёмов и языка, которым я пишу и буду писать для больших|}}
Ամբողչ իմ ժամանակը և ուժերը զբաղված են «Այբբենարանով»։ «Զարյա» ամսագրի համար ես գրել եմ նոր հոդված «Այբբենարանում»՝ «Կովկասի գերին» և կուղարկ եմ մի շաբաթից ոչ ուշ։․․․․․․Խնդրում եմ գրեք ինչ էք մտածում այդ հոդվածի մասին։ Դա օրինակ է այն ոճաձևի և լեզվի, որով ես գրում եմ և պիտի գրեմ մեծերի համար։
«Կովկասի գերի» պատմվածքը տպագրվել է «Զարյա» ամսագրում (1872, № 2)։ Նա տեղ է գտել «Ընթերցանության համար չորրորդ ռուսսական գրքում», որը լույս է տեսել 1872 թվականի նոյեմբերի 1-ին<ref>{{Cite web|url=http://ru.wikisource.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%82%D0%B2%D1%91%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0_%D0%B4%D0%BB%D1%8F_%D1%87%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_II_(%D0%9B%D0%B5%D0%B2_%D0%A2%D0%BE%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B9)#%D0%9A%D0%90%D0%92%D0%9A%D0%90%D0%97%D0%A1%D0%9A%D0%98%D0%99_%D0%9F%D0%9B%D0%95%D0%9D%D0%9D%D0%98%D0%9A_(%D0%91%D1%8B%D0%BB%D1%8C)|title=Четвёртая русская книга для чтения II (Лев Толстой) — Викитека|publisher=ru.wikisource.org|accessdate=2018-03-26|lang=ru}}</ref>։
 
Ինքը՝ Տոլստոյը բարձր է գնահատում իր պատմվածքը և հիշատակում է դրա մասին «Ի՞նչ է արվեստը» տրակտատում հետևյալ կոնտեքստով<ref>[//ru.wikisource.org/wiki/%D0%A7%D1%82%D0%BE_%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B8%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%3F_%28%D0%A2%D0%BE%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B9%29 Что такое искусство?]</ref>:
{{քաղվածք|․․․իմ բոլոր գեղարվեստական ստեղծագործություննեռը ես դասում եմ վատ արվեստի շրջանին,բացառությամբ «Աստված տեսնում է ամեն ինչ, բայց արագ չի ասոում, ցանկանալով պատկանել առաջի տեսակին» և «Կովկասի գերին»՝ երկրորդտեսակին։երկրորդ տեսակին։|}}
{{քաղվածք|…свои художественные произведения я причисляю к области дурного искусства, за исключением рассказа «[[Бог правду видит, да не скоро скажет|Бог правду видит]]», желающего принадлежать к первому роду, и «Кавказского пленника», принадлежащего ко второму|}}
․․․իմ բոլոր գեղարվեստական ստեղծագործություննեռը ես դասում եմ վատ արվեստի շրջանին,բացառությամբ «Աստված տեսնում է ամեն ինչ, բայց արագ չի ասոում, ցանկանալով պատկանել առաջի տեսակին» և «Կովկասի գերին»՝ երկրորդտեսակին։
 
Ընդ որում «երկրորդ տեսակը» լավ արվեստի, նրա կողմից դիտարկվում է որպես «արվեստ, որը ներկայացնում է տարբեր առօրեական զգացմունքներ, որոնք հասանելի են բոլոր մարդկանց՝ համաշխարհային արվեստ»։
Տող 36 ⟶ 34՝
* Հեղինակի աղջկա վկայությամբ, պատմվածքի հրատարակումից հետո անհայտ հեղինակ «Համաշխարհային նկար» թերթում գրել է<ref name=":02" />:
 
{{քաղվածք|Կովկասի գերին գրվել է ամբողջովին հատուկ և նոր լեզվով։Պատմվածքում առաջի տեղումդրված է շարադրանքի պարզությունը։ Չկա ոչ մի ավելորդ բառ, ոչ մի ոճաբանական թերություն։ Ակամայից հիանում ես այդ անհավատալի զսպվածությանը։ Դա սխրագործություն է,որը, հավանաբարր,հասանելի չէ մեր ոչ մի ականավոր գործիչնեի ժամանակակիցգրականության։ Պատմվածքի գեղարվեստական պարզությունը հասցրած է գագաթնակետին։}}
{{քաղվածք|«Кавказский пленник» написан совершенно особым, новым языком. Простота изложения поставлена в нем на первом плане. Нет ни одного лишнего слова, ни одной стилистической прикрасы... Невольно изумляешься этой невероятной, небывалой сдержанности, этому аскетически строгому исполнению взятой на себя задачи рассказать народу интересные для него события «не мудрствуя лукаво». Это подвиг, который, пожалуй, окажется не под силу ни одному из прочих корифеев нашей современной литературы. Художественная простота рассказа в «Кавказском пленнике» доведена до апогея. Дальше идти некуда, и перед этой величественной простотой совершенно исчезают и стушёвываются самые талантливые попытки в том же роде западных писателей.}}
Կովկասի գերին գրվել է ամբողջովին հատուկ և նոր լեզվով։Պատմվածքում առաջի տեղումդրված է շարադրանքի պարզությունը։ Չկա ոչ մի ավելորդ բառ, ոչ մի ոճաբանական թերություն։ Ակամայից հիանում ես այդ անհավատալի զսպվածությանը։ Դա սխրագործություն է,որը, հավանաբարր,հասանելի չէ մեր ոչ մի ականավոր գործիչնեի ժամանակակիցգրականության։ Պատմվածքի գեղարվեստական պարզությունը հասցրած է գագաթնակետին։
 
* [[Վիկտոր Շկլովսկի]]<ref>Виктор Шкловский. Лев Толстой ([[ЖЗЛ|«ЖЗЛ»]])</ref>:
 
{{քաղվածք|«Ռուսը չեչենների շրջապատում» թեման՝ դա Պուշկինի «Կովկասի գերի» թեման է։ Տոլստոյը վերցրել է նույն անվանումը, սակայն պատմել է ուրիշ կերպ։ Գերության մեջ գտնվող ռուս սպան աղքատ ազնվականներից է, այնպիսի մարդ է,ով ամեն բան կարող է պատրաստել իր ձեռքերով։ Հայտնվում է գերության մեջ այն պատճառով, որ մեկ ուրիշ հայտնի սպան, հեռացավ զենքով և նույնպես ընկավ գերի։ Ժիլինը հասկանում է,թե ինչի համար լեռնաբնակները չեն սիրում ռուսներին։ Չեչենները օտար են, բայց ոչ թշնամի, և նրանք հարգում են նրա քաջությունը և ժամացույցի վերանորոգման կարողությունը։ Գերության մեջ գտնվողին ազատում է ոչ թե կին, ով սիրահարված է նրան, այլ աղջիկ, ով նրան խղճում է։ Նա փորձում է փրկել և իր ընկերոջը,բաըց նա քաջ չէ։ Ժիլինը տանում է նրան ուսերին դրած, բայց բռնվեց, իսկ հետո փախավ մենակ։
{{քաղվածք|Тема «русский среди чеченцев» — это тема «Кавказского пленника» Пушкина. Толстой взял то же название, но рассказал всё по-другому. Пленник у него русский офицер из бедных дворян, такой человек, который всё умеет делать своими руками. Он почти что не барин. Попадает он в плен потому, что другой, знатный офицер, ускакал с ружьем, не помог ему, а сам тоже попался. Жилин — так зовут пленника — понимает, за что горцы не любят русских. Чеченцы люди чужие, но не враждебные ему, и они уважают его храбрость и умение починить часы. Пленника освобождает не женщина, которая в него влюблена, а девочка, которая его жалеет. Он пытается спасти и своего товарища, взял его с собой, но тот несмел, неэнергичен. Жилин тащил Костылина на плечах, но попался с ним, а потом убежал один.
Այս պատմվածքով Տոլստոյը հպարտանում է։ Գեղեցիկ արձակ է՝ հանգիստ, չկա ավելորդ ձևավորում, որը անվանում են հոգեբանական վերլուծություն։Բախվում են մարդկային հետաքրքրությունները, և մենք կարեկցում ենք Ժիլինին՝ լավ մադու, և այն ամենին ինչ գիտենք նրա մասին,մեզ բավական է։}}
 
Этим рассказом Толстой гордится. Это прекрасная проза — спокойная, никаких украшений в ней нет и даже нет того, что называется психологическим анализом. Сталкиваются людские интересы, и мы сочувствуем Жилину — хорошему человеку, и того, что мы про него знаем, нам достаточно, да он и сам не хочет знать про себя многого.}}
«Ռուսը չեչենների շրջապատում» թեման՝ դա Պուշկինի «Կովկասի գերի» թեման է։ Տոլստոյը վերցրել է նույն անվանումը, սակայն պատմել է ուրիշ կերպ։ Գերության մեջ գտնվող ռուս սպան աղքատ ազնվականներից է, այնպիսի մարդ է,ով ամեն բան կարող է պատրաստել իր ձեռքերով։ Հայտնվում է գերության մեջ այն պատճառով, որ մեկ ուրիշ հայտնի սպան, հեռացավ զենքով և նույնպես ընկավ գերի։ Ժիլինը հասկանում է,թե ինչի համար լեռնաբնակները չեն սիրում ռուսներին։ Չեչենները օտար են, բայց ոչ թշնամի, և նրանք հարգում են նրա քաջությունը և ժամացույցի վերանորոգման կարողությունը։ Գերության մեջ գտնվողին ազատում է ոչ թե կին, ով սիրահարված է նրան, այլ աղջիկ, ով նրան խղճում է։ Նա փորձում է փրկել և իր ընկերոջը,բաըց նա քաջ չէ։ Ժիլինը տանում է նրան ուսերին դրած, բայց բռնվեց, իսկ հետո փախավ մենակ։
Այս պատմվածքով Տոլստոյը հպարտանում է։ Գեղեցիկ արձակ է՝ հանգիստ, չկա ավելորդ ձևավորում, որը անվանում են հոգեբանական վերլուծություն։Բախվում են մարդկային հետաքրքրությունները, և մենք կարեկցում ենք Ժիլինին՝ լավ մադու, և այն ամենին ինչ գիտենք նրա մասին,մեզ բավական է։
 
* [[Սամուիլ Մարշակ]]ը Տոլստոյի ստեղծագործությունն անվանել է պսակ «Գրքեր կարդալու», նշելով, որ « հազիվ թե կարելի է գտնել ամբողջ համաշխարհային գրականությունում կատարյալ պատմվածքի օրինակ երեխաների համար»<ref name="marshak2">[[Самуил Маршак]]: «Но венцом „Книг для чтения“, несомненно, является повесть, помещенная почти в самом конце четвёртой книги, — знаменитая повесть о Жилине и Костылине — „Кавказский пленник“. Вряд ли можно найти во всей мировой литературе более совершенный образец маленькой повести для детей» (Литература — школе)</ref>։