«Սրբազան Հռոմեական կայսրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 175.
Երեսնամյա պտերազմում պարտությունը զրկեց կայսրությանը եվրոպական քաղաքական ասպարեզում առաջատար դիրքից, որն անցավ Ֆրանսիային: Նոր գերմանական կայսր Լեոպոլդ I, շարունակելով Իսպանիային աջակցելու ավանդական քաղաքականությունը, միաժամանակ սկսեց մերձենալ Անգլիայի և Հոլանդիայի հետ Ֆրանսիայի դեմ միասնական պայքար ծավալելու նպատակով: Լյուդավիկոս XIV ծավալապաշտական քաղաքականությունը հանգեցրեց կայսրությունից Ֆրանշ-Կոնտեի և ամբողջ Էլզասի անջատմամբ, սակայն Աուգսբուրգի լիգայի պատերազմում (1688—1697), շնորհիվ Նիդեռլանդներում դաշնակիցների ակտիվ գործողությունների, հաջողվեց դիմադրություն ցուցաբերել [[Պիրենեյներ|Պիրենեյների]] ուղղությամբ ֆրանսիացիների հետագա առաջխաղացմանը: Իսպանական ժառանգության համար պատերազմը (1701—1714) դարձավ Երեսնամյա պատերազմի համար Հաբսբուրգների ռևանշը՝ Արևմտյան Եվրոպայում ֆրանսական գերիշխանությունը փլուզվեց, Հարավային Նիդեռլանդները, Նեապոլը և Միլանն անցան ավստրիացի Հաբսբուրգների իշխանության տակ: Հյուսիսային ուղղության վրա ձևավորվեց Հաբսբուրգների, Լեհաստանի, Հանովերի և Բրանդենբուրգի համագործակցությունը Շվեդիայի դեմ, որի արդյունքում [[Հոլանդական պատերազմ]]ից (1672—1678) և Երկրորդ Հյուսիսային պատերազմից (1700—1721) հետո Բալթյան տարածաշրջանում շվեդական գերիշխանությունը վերջ տրվեց, իսկ կայսրության սահմաններից ներս նրա տիրույթների մեծ մասը (Առաջավոր Պոմերանիա, Բրեմեն և Ֆերդեն) բաժանվեց Բրանդենբուրգի և Հանովերի միջև: Գլխավոր հաջողությանը Հաբսբուրգները հասան հարավ-արևելյան ուղղության վրա. Օսմանյան կայսրության դեմ մի շարք արշավանքների արդյունքում XVII դարի վերջին քառորդին ազատագրվեցին Հունգարիան, Տրանսիլվանիան և հյուսիսային Սերբիան, ինչը հանգեցրեց կայսրերի քաղաքական հեղինակության և տնտեսական հենքի կտրուկ աճի: XVII դարի վերջերին - XVIII դարի սկզբներին Ֆրանսիայի և Օսմանյան կայսրության դեմ պատերազմները նաև հանգեցրեցին կայսերական հայրենասիրության վերակենդանացմանը և նորից դարձրեցին կայսեերական գահը գերմանական ժողովրդի ազգային ընդհանրության խորհրդանիշ:
 
Կայսրության ներքին իրավիճակը Երեսնամյա պատերազմից անմիջապես հետո բնութագրվում էր կայսեր ազդեցության սահմանափակմամբ՝ Արևմտյան Գերմանիայի իշխանությունները սերտ համագորևծակցում էին Ֆրանսիայի հետ, հյուսիսայինները կողմնորոշվում էին դեպի Շվեդիա: Սակայն 1685 թ. Պֆալցում Վիտելսբախերի հարստության կաթոլիկ ճյուղի՝ իշխանության անցնելը և Ֆրանսիայի ծավալապաշտական նկրտումների հետագա խորացումը թույլ տվեցին Լեոպոլդ I կայսեր վերականգնել երկրի արևմուտքում դիրքերը և միավորել կայսերական գահի շուրջ մերձհռենեոսյան պետությունները: Նշված տարածաշրջանում կայսերական գահի հիմնական դաշնակիցները դարձան Պֆալց, Հեսսեն-Դարմշտադտ, Մայնց կուրֆյուրստությունները և Վեստֆալիայի, Միջին Հռենոսի ու Շվաբիայի կայսերական ասպետները: Գերմանիայի հարավային հատվածում XVII դարի վերջում - XVIII դարի սկզբում գերիշխում էր Բավարիան, որի կուրֆյուրստը մրցակցում էր իր ազդեցությամբ կայսեր հետ: Կայսրության հյուսիսային մասում Բրանդենբուրգի ուժեղացման պայմաններում Հաբսբուրգների հետ ավելի սերտ համագործակցությանը սկսեց ձգտել Սաքսոնիան, որի իշխանը 1697 թ. կաթոլիկություն ընդունեց, ինչպես նաև Հանովերը, որի իշխանը 1692 թ. կարողացավ ստանալ կուրֆյուրստի տիտղոս: Կայսերական ինտեգրման գործընթացների ջատագով էր Բրանդենբուրգը, որի իշխանները 1700 թ. ստացան Լեոպոլդ I համաձայնությունը կրելու Պրուսիայի թագավոր տիտղոսը:
Внутреннее состояние империи непосредственно после Тридцатилетней войны характеризовалось существенным ограничением возможностей для влияния императора: западнонемецкие княжества тесно блокировались с Францией, северные ориентировались на Швецию. Однако установление в Пфальц в 1685 году католической линии династии Виттельсбахов и экспансионистская политика бурбонской Франции позволили императору Леопольду I восстановить позиции на западе страны и сплотить вокруг имперского престола прирейнские государства. Главными союзниками императорского престола в этом регионе стали курфюршество Пфальц, Гессен-Дармштадт, Майнц и имперские рыцари Вестфалии, Среднего Рейна и Швабии. В южном секторе Германии в конце XVII — начале XVIII веков полностью преобладала Бавария, курфюрст которой конкурировал по своему влиянию с самим императором. В северной части империи в условиях усиления Бранденбурга к более тесному союзу с Габсбургами перешла Саксония, правитель которой в 1697 году принял католичество, а также Ганновер, добившийся для себя девятого титула курфюрста в 1692 году. В процессы имперской интеграции был включён и Бранденбург: ориентация на императора стала основой политики «Великого курфюрста», а его сын в 1700 году получил согласие Леопольда I на принятие титула короля Пруссии[66].
Священная Римская империя в 1705 году. Карта «Германская империя» работы Николя де Фера, 1770.
 
Рейхстаг с 1662 года превратился в постоянно действующий орган, заседавший в Регенсбурге. Его работа отличалась достаточной эффективностью и способствовала сохранению единства империи. Активное участие в работе рейхстага принимал император Леопольд I, который последовательно проводил политику восстановления роли имперского престола и дальнейшую интеграцию сословий. Большую роль стала играть репрезентативная функция императорского двора в Вене, который превратился в центр притяжения дворян со всей Германии, а сам город — в главный центр имперского барокко. Укрепление позиций Габсбургов в наследственных землях, успешная политика династических браков и раздачи титулов и должностей также значительно способствовали подъёму влияния императора. В то же время процессы консолидации на имперском уровне накладывались на региональную интеграцию: в крупнейших немецких княжествах формировались собственный разветвлённый государственный аппарат, пышный княжеский двор, сплачивающий местное дворянство, и вооружённые силы, позволяющие курфюрстам проводить более независимую от императора политику. В период войн с Францией и Турцией значительно повысилась роль имперских округов, которые с 1681 года взяли на себя функцию набора армии, сбора имперских налогов и поддержания постоянных военных контингентов в империи. Позднее сложились ассоциации имперских округов, что позволило организовать более эффективную оборону имперских границ[66].